HÜDÂVENDİGÂR VİLÂYETİ’NİN 1914 YILI HUSÛSÎ BÜTÇESİ
Osmanlı Devleti’nde 26 Mart 1913 tarihinde çıkarılan İdâre-i Umûmiye-i Vilâyât Kanûn-ı Muvakkatı vilâyet yönetimini yeniden düzenledi. Bir taraftan yerel yönetim organlarının yetkileri genişletilirken öte yandan yerinden yönetim ilkesi çerçevesinde vilâyetlerde husûsî idareler teşkil edildi. Husûsî idarenin bir organı olarak meclis-i umûmîler artık yıllık vilâyet bütçelerini belirleyebileceklerdi. Bütçe gereğince toplanacak gelirlerle vilâyet masrafları karşılanacaktı. 1913 yılı itibariyle hazırlanmaya başlanan vilâyet bütçeleri; vilâyetlerin ekonomik durumu, teşkilat yapısı, kurumları, görevlileri hakkında dikkate değer bilgiler sunmaktadır.
___
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi
- Bâb-ı Âlî Sadaret Divan Kalemi Nizamât Defterleri (A.(DVNSNZAM. d): No: 24.
- Bâb-ı Âlî Evrak Odası Belgeleri (BEO): 4244/318244; 4262/319617; 4278/320842; 4280/320932; 4284/321279; 4296/322174; 4299/322423; 4301/322517; 4301/322575; 4308/323045; 4311/323271.
- Dâhiliye Nezâreti Umûr-ı Mahalliye-i Vilâyât Müdiriyeti Belgeleri (DH. UMVM): 24/3.
- Dosya Usulü İradeler Tasnifi (İ. DUİT): 129/1.
- II. Resmi Yayınlar
- Dâhiliye Nezâreti (1330). Umûr-ı Mahalliye-i Vilâyât Mecmuası. C. II. İstanbul: Hilal Matbaası
- Dâhiliye Nezâreti (1330). Umûr-ı Mahalliye-i Vilâyât Mecmuası. C. III. İstanbul: Hilal Matbaası
- Düstûr (1282). I. Tertib, C.I. İstanbul: Matbaa-i Âmire.
- Düstûr (1289). I. Tertib, C.I. İstanbul: Matbaa-i Âmire.
- Düstur (1329). II. Tertib. C. I. İstanbul: Matbaa-i Osmanî.
- Düstûr (1332). II. Tertib, C.V. İstanbul: Matbaa-i Âmire.
- Hüdâvendigâr Vilâyeti 1329 Senesi Meclis-i Umûmî Zabıtnâme ve Mukarrerâtı (1330). Bursa: Vilâyet Matbaası
- Hüdâvendigâr Vilâyeti Meclis-i Umûmî Zabıtnâmesi (1326). Bursa: Vilâyet Matbaası.
- Konya Meclis-i Umûmîsinin Üçüncü Devre-i İctimaiyesi Zabıtnâme-i Resmîsidir (1329). Konya: Vilâyet Matbaası.
- Salnâme-i Vilâyet-i Hüdâvendigâr (1287), Def’a: 1. Bursa: Vilâyet Matbaası.
- Salnâme-i Vilâyet-i Hüdâvendigâr (1305), Def’a: 15. Bursa: Vilâyet Matbaası.
- Takvîm-i Vekâyi, numro: 773, 1414.
- III. Kitap ve Makaleler
- BULUT, Fatma (2009). “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Tehlikeli Bir Miras ‘Frengi’”. Tarih Okulu Dergisi, S. III: 109-123.
- ÇADIRCI, Musa (1991). Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri’nin Sosyal ve Ekonomik Yapıları. Ankara: TTK Yayınları.
- EMECEN, Feridun (1998). “Hüdâvendigâr”. İslâm Ansiklopedisi. C.18. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 285-286.
- İLGÜREL, Mücteba (1996). “Balıkesir”. İslâm Ansiklopedisi. C. 5. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 12-14.
- KARPAT, Kemal H (2003). Osmanlı Nüfusu (1830-1914). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- KAŞTAN, Yüksel (2016). “Osmanlı Devleti’nde ‘1913 Tarihli İdare-i Umumiye-i Vilayat Kanun-i Muvakkati’ İle Vilayet Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması”. Osmanlı Medeniyeti Araştırmaları Dergisi 2/C.II: 78-98.
- ORTAYLI, İlber (2000). Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahallî İdareleri. Ankara: TTK Yayınları.
- ÖZTAHTALI, İbrahim İmran (2012-Bahar). “Bursa’nın İlk Gazetecisi Murad Emrî Efendi ve ‘Bursa’ Gazetesi”. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi. S. XXXI: 223-237.
- SENCER, Muzaffer (1984). “Osmanlı İmparatorluğunda Tanzimat Sonrası Siyasal ve Yönetsel Gelişmeler”. Amme İdaresi Dergisi 3/C. XVII: 46-71.
- TÖNÜK, Vecihi (1945). Türkiye’de İdare Teşkilâtı. Ankara.