DÖNEMİNİN KADIN ŞAİRLERİNDEN SULTAN İKİNCİ ABDÜLHAMİD'E CÜLÛSİYYELER

Şairler ve sultanlar arasında bir ilişki hep olagelmiştir. Sultanlar isimlerinin şiirlerle dilden diledolaşmasını isterken şairler de çeşitli açılardan himaye edilmek arzusuyla devlet adamlarına kasidelersunmuşlardır. Bunun bir tezahürü olarak II. Abdülhamid için de medhiyeler yazılmış ve bu şiirlerinbir kısmı dönemin gazetelerinden Hanımlara Mahsus Gazete'de yayımlanmıştır.Muhalif rüzgârların bolca estiği bir ortamda II. Abdülhamid taraftarı bir yayın seyri izleyenHanımlara Mahsus Gazete, sultanın cülûs yıldönümüne denk gelen günlerde ilk sayfası Osmanlıarması ile çıkmış ve kadın şairlerin onun için yazdığı cülûsiyyelere yer vermiştir. Bu cülûsiyyelerdekadın şairler II. Abdülhamid için hayır dualar etmişler ve onun döneminde yaşıyor olmaktanduydukları mutluluğu dile getirmişlerdir. Padişahın adaleti, merhameti ve ilme verdiği önemüzerinde durmuşlar ve kızların onun devrinde okuyabildiklerini hatta kendilerinin onun sayesindeyazabildiklerini söylemişlerdir.Fatma Aliye, Emine Semiye, Yaşar Nezihe, Nigar Hanım gibi döneminin birçok aydın isminezemin hazırlayan Hanımlara Mahsus Gazete 1895-1908 yılları arasında yayın faaliyetini kesintisizsürdürmüş ve II. Meşrutiyet sonrası yayın hayatı sona ermiştir. Gazete yayınladığı cülûsiyyelerleyüzyıllardır süren bir geleneği devam ettirmiş, divan şiirinin bu son demlerinde kadim zamanlardanbir sedayı kubbemize bırakmıştır. Gazetedeki bu şiirler Abdülhamid dönemine ışık tutması vedevrinin, özellikle kadın edebiyatçılarının ona bakış açılarını sunması açısından da önemlidir.

CULUSIYYES TO SULTAN ABDULHAMID II THAT WRITTEN BY HIS PERIOD'S WOMEN POETS

There has always been a relationship between the poets and sultans. While the Sultans wanted to use their poems with their poems, poets presented their poems to the statesmen with the desire to be protected from various angles. As a result of this effort, poems were written for Abdulhamid II. The newspapers of the period Hanimlara Mahsus Gazete did not remain indifferent to the sultan, was followed by a broadcast of supporters of Abdulhamid II in an atmosphere where dissident winds blown abundantly. Hanimlara Mahsus Gazete, II. Abdulhamid's culus anniversary, the first page of the Ottoman coat of arms with the inscription of women's poets wrote for the Abdulhamid has given place. In these culusiyyes, women poets prayed for her and expressed their happiness for her time. They emphasized the sultan's justice, compassion, and importance to knitting, and said that the girls could read in his time and even write thanks to him. Fatma Aliye, Emine Semiye, Yasar Nezihe, Nigar Hanim, who prepared the ground for many of the intellectuals of the period such as Hanimlara Mahsus Gazete continued its uninterrupted broadcasting between 1895-1908 and its broadcasting life after the Constitutional Monarchy II ended. The newspaper continued its centuries-long tradition with its culusiyyes, which left a dome of the ancient times of the divan poetry. In addition, these poems in the newspaper are important in terms of shedding light on the period of Abdulhamid and for presenting the perspectives of her period especially to women writers.

___

  • CUNBUR, Müjgân (2011), Osmânlı Dönemi Türk Kadın Şâirleri, Ankara: Türk Kadınları Kültür Derneği Genel Merkezi Yayını.
  • DOĞAN, Hasan (2018), Döneminin Şâirlerinin Kaleminden Sultan İkinci Abdülhamid'e Medhiyeler, İstanbul: Şamil Yayınevi.
  • GECE, İmren (2014), Hanımlara Mahsus Gazete'de Edebi Faaliyet, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • GÜLMEZ, Mevlüt (2013), 2. Abdülhamid Dönemi (1876-1908) Basınının Dili, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • GÜRBÜZ, Hale (2001), Hanımlara Mahsûs Gazete, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • KÜÇÜK, Cevdet (1988), "Abdülhamid II", TDV İslam Ansiklopedisi, Cilt 1, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. s. 216-224.
  • MENGİ, Mine (2012), Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • OKAY, Orhan (2005), Batılılaşma Devri Türk Edebiyatı, İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • ÖZCAN, Abdülkadir (1993), "Cülûs", TDV İslam Ansiklopedisi, Cilt 8, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. s. 108-114.
  • ÖZGÜL, M. Kayahan (2013), Babil'le Ebabil, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
  • ÖZTÜRK, Zehra (2016). "Hanımlara Mahsus Gazete", TDV İslam Ansiklopedisi, Cilt Ek:1. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. s. 533-535.
  • TOSKA, Zehra (2009), "Bilinmeyen İlk Kadın Romanlarından Biri: Rehyâb-ı Zafer", Kültür, Osmanlı'da Kadın Özel Sayısı, Sayı 16 (Güz 2009), s. 126-129.
Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-5766
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1994
  • Yayıncı: Selçuk Üniversitesi