Mehmet TEKOCAK

16132

AKDENİZ'DE ANTİK ÇAĞ'DA BİR LİMAN KENTİ OLAN KELENDERİS'TE AŞAĞI ŞEHİR SONDAJINDA BULUNAN DOĞU SİGİLLATASI A GRUBU SERAMİKLERİ

Anadolu arkeolojisi için çok büyük bir öneme sahip olan Kelenderis antik kenti, Kilikya Bölgesi'nin Orta Dağlık bölümünde yer alan bir liman kentidir. Günümüzde ise Mersin ili, Aydıncık ilçesi sınırları içerisinde kalmaktadır. Bu çalışmayı oluşturan Doğu Sigillatası A (DSA) Grubu Seramikleri, Kelenderis limanının yanı başında, kentin Aşağı Şehir bölümü olarak adlandırılan alandaki Aşağı Şehir Sondajında 1989-1992 yılları arasında yürütülen kazılarda bulunmuşlardır. Doğu Sigillatası A (DSA) olarak adlandırılan bu seramik grubu MÖ. 2. yüzyılın ikinci yarısından itibaren üretilmeye başlanmış ve de üretim yeri olarak gösterilen Doğu Akdeniz başta olmak üzere geniş bir coğrafyaya yayılarak MS. 3. yüzyılın başlarına kadar da kullanım görmüştür. Antik Çağ'da genelde günlük hayatta lüks servis kapları olarak işlev görmüşlerdir. Kelenderis Aşağı Şehir Sondajı'nda bu gruba ait yiyecek ve içecek servis kabı olarak kullanılmış 12 farklı form tespit edilmiştir. Bu formlar arasında kaseler, fincanlar ve tabaklar bulunmaktadır. Bunların en erken örnekleri MÖ. 1. yüzyıla, en geç örnekleri ise MS. 2. yüzyıla tarihlenmektedirler. Söz konusu bu malzeme grubu Kelenderis antik kentinin Roma Erken İmparatorluk Dönemi'nde de bölge için önemli bir yerleşim yeri olduğunu ortaya koymasının yanı sıra kentin sosyo ekonomik ve ticari ilişkileri açısından da çok önemli bilgiler sunmaktadır. o

EASTERN SIGILLATA A (ESA) FOUND IN THE LOWER CITY TRENCH OF KELENDERİS, A HARBOR CITY IN THE ANCIENT AGE IN MEDITERRANEAN

The ancient city of Kelenderis which is very important for Anatolian Archaeology, is a harbor city located in the Middle Rough Cilicia. The city, today, is within the boundaries of Aydıncık district in Mersin. The Eastern Sigillata A Group Ceramics, which constitute this study, were found in excavations, beside the Kelenderis harbor, conducted between 1989 and 1992 of the Lower City Trench in the area called the Lower City region. This ceramic group, which is called Eastern Sigillata A (ESA), began to be produced after the second half of the 2nd century BC. and used until the beginning of the 3rd century AD. by spreading to the large geographical region, especially to the Eastern Mediterranean, what is shown to be the production place. In antiquity, they functioned as luxury service vessels in daily life. 12 different forms belonging to this group used as service vessels of food and beverages were identified in Kelenderis Lower City Trench. Among these forms are bowls, cups and plates. The earliest examples of these date back 1st century BC., and the latest examples date back 2nd century AD. This group of material reveals crucial information about the socio-economic and commercial relations of the city besides the fact that ancient city of Kelenderis was an important settlement of the region in the Early Roman Imperial period
PDF

___

  • ABADIE-REYNAL, Catherine (1987), Céramique Romaine. La Nécropole d’Amathonte. Tombes 113-367 II. Céramiquesnon Chypriotes, EtudesChypriotes VII, Nicosia.
  • BURKHALTER, Fabienne (1987), "La Céramique Hellénistique et Romainedu Sanctuaired’Aphrodite à Amathonte", BCH 111, 353-395.
  • CHRISTENSEN, Aristea Papanicolaou - JOHANSEN, Charlotte Friis (1971), Hama: Fouilles et Recherches De La Fondation Carlsberg 1931-1938, III.2: Les Poteries Hellénistiques et les Terres Sigillées Orientales, Copenhagen.
  • CROWFOOT John Winter – CROWFOOT Grace Mary - KENYON, Kathleen M. (1957), The Objects from Samaria. Samaria Sebaste III, Reports of the Wrok of the Joint Expedition in 1931-1933 and of the British Expedition in 1935, No. 3, London.
  • DIEDERICHS, Catherine (1980), Salamine de Chypre IX: Céramiques Hellénistiques, Romaines et Byzantines, Paris.
  • FIRAT, Nalan (2003), “Perge Konut Alanı Kullanım Keramiği”, Varia Anatolica XV; Les Ceramiques En Anatolie Aux Epoques Hellenistique et Romane, (ed. C. Abadie-Reynal), Paris: 91-95.
  • GEBARA, Chérine (1982), “Remarques sur la sigillé orientaled’aprés les fouilles de Khan Khaldé (Heldua)”, Archéologieau Levant: Receil à la mémorie de Roger Saidah, Lyon and Paris: 409-417.
  • GUNNEWEG, Jan – PERLMAN, Isadore – YELLIN, Joseph (1983) “The Provenience, Typology and Chronology of Eastern Terra Sigillata”, QEDEM 17, Jerusalem.
  • HANSEN, Sanne Lind (2003), “The Roman and Late Roman Fine Wares from the Danish Excavations of a late Roman Villa in Halikarnassos”, Varia Anatolica XV; Les Ceramiques En Anatolie Aux Epoques Hellenistique et Romane, (ed. C. Abadie-Reynal), Paris: 197-200.
  • HAYES, John W. (1973), “Roman Pottery from the South Stoa at Corinth”, Hesperia 42, 416-470.
  • HAYES, John W. (1985), “Sigillate Orientali”, EAA, Atlante II, Atlante delle Forme Ceramiche II: Ceramica Fine Romana nel Bacino Mediterraneo (Tarda Ellenismo e PrimoImperio), Enciclopedia dell’Arte Antica Classica e Orientale, Rome: 1-96.
  • HAYES, John W. (1991), Paphos III; The Hellenistic and Roman Pottery, Nicosia.
  • HAYES, John W. (1994), “Other Finewares”, Excavations at Sabratha 1948-1951, Vol.II, The Finds, Society for Libyan Studies Monograph, No. 3, (ed. M. Fulford – R. Tomber), London: 119-144.
  • HELLSTROM, Pontus (1965), Labraunda II.1: Pottery of Classical and Later Date:, Terracotta Lamps and Glass, Lund.
  • JOHNSON, B.L. (1988), The Pottery, Excavations at Jalame. Site of A Glass Factory in Late Roman Palestine, (ed. G.D. Weinberg), Colombia.
  • JONES, F.F. (1950), "The Pottery", Excavations at Gözlü Kule, Tarsus, Vol. I, (ed. Hetty Goldman), Princeton, 149-296.
  • KENRICK, Philip M. (1985), The Fine Pottery, Excavations at Sidi Khrebish Benghazi (Berenice), Vol. III, Part 1, (Supllements to Libya Antiqua 5), Tripoli.
  • LAPP, Paul W. (1961), Palestinian Ceramic Chronology 200 BC - AD 70, New Haven.
  • MITSOPOULOU-LEON, V. (1972-1975), “Keramik aus Basilika und Prytaneion – ein Überlick”, JOAI (Öjh)50, Beiblatt, 495-524.
  • NEURU, Lucinda – SOREN, David (1987), Significant Pottery and Lamps from the Temple, The Sanctuary of Apollo Hylates at Kourion, (ed. D. Soren), Cyprus.
  • RILEY, John A. (1991), “The Pottery, Survey of the Abu Shaar-Nile Road”, AJA 95, (ed. S.E. Sidebotham, R.E. Zitterkopf, J.A. Riley), 600-619.
  • ROBINSON, Henry S. (1959), The Athenian Agora V, Pottery of the Roman Period, Princeton.
  • SLANE, Kathleen Warner (1986), “Two Deposits from the Early Roman Cellar Building, Corinth”, Hesperia 55, 271-318
  • SLANE, Kathleen Warner (1990), Corinth XVIII 2: The Sanctuary of Demeterand Kore: the Roman Pottery and Lamps, Princeton.
  • SLANE, Kathleen Warner (1997), Tel Anafa II-i, The Hellenistic and Roman Pottery, The Fine Wares, (ed. S.C. Herbert), Ann Arbor.
  • TEKOCAK, Mehmet (2006), Kelenderis Roma Çağı Seramiği, Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış doktora tezi).
  • TEKOCAK, Mehmet (2007), "Kelenderis Aşağı Şehir Sondajında Bulunan Kıbrıs Kırmızı Astarlı (Geç Roma D) Kapları", İDOL, Sayı: 33, Ankara, 16-25.
  • TEKOCAK, Mehmet (2009), "African and Cypriot Red Slip Wares from Kelenderis", Proceedings of the XII. Symposium on Meditteranean Archaeology - SOMA 2008, (ed. H. Öniz), Famagusta, North Cyprus, 5-8, March 2008, BAR International Series, Oxford, 132-142.
  • TEKOCAK, Mehmet (2010), "The Cooking Wares from Kelenderis", LRCW 3, Late Roman Coarse Wares, Cooking Wares and Amphorae in the Mediterranean: Archaeology and Archaeometry. Comparison between Western and Estern Mediterranean, (ed. S. Menchelli, S. Santaro and et all.), Volume II, BAR International Series, Oxford, 827-837.
  • TEKOCAK, Mehmet (2013), "Late Roman C (Phocean Red Slip) Ware from the Lower City Sondage in Kelenderis", Proceedings of 12th Symposium on Meditteranean Archaeology - SOMA 2010, (eds. Y. Morozova, H. Öniz), Taras Shevchenko National University of Kiev, Kiev, Ukraine, 23-25 April 2010, BAR International Series, Oxford, 161-169.
  • VANDERHOEVEN, Michel (1989), Fouilles d’Apamée de Syrie IX.1: Les Terres Sigillées (1966-1972), Bruxelles.
  • VESSBERG, Olof – WESTHOLM, Alfred (1956), The Swedish Cyprus Expedition IV, 3: The Hellenistic and Roman Periods in Cyprus, Stockholm.
  • WAAGÉ, FrederickO. (1948), Antioch on-the-Orontes IV, 1,Ceramics and Islamic Coins, Princeton, 1-60.
  • WILLIAMS, Caroline (1989), Anemurium. The Roman and Early Byzantine Pottery, Wetteren.
  • YILDIZ, Volkan (2006), Tarsus Cumhuriyet Alanı Kazılarında Bulunan Doğu Sigillataları A Grubu Seramikleri, Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi).
  • YILDIZ, Volkan (2012), “Tarsus Cumhuriyet Alanı Kazılarında Bulunan Doğu Sigillataları A Grubu Seramikleri”, Uluslararası Genç Bilimciler Buluşması, AKMED, 521- 539.
  • ZAHN, R. (1904). "Thongeschirr. Scherbenvon Sigillatagefässen", Priene: Ergebnisse der Ausgrabungen und Untersuchungen in den Jahren 1895–1898, (eds. Theodor Wiegand & HansSchrader), Berlin, 430–449.
  • ZOROĞLU, K. Levent (1986), “Samsat’da Bulunan Doğu Sigillitaları, İlk Rapor”, S.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 3, Konya, 61-100.
  • ZOROĞLU, K. Levent (1991), “Kelenderis 1989 Yılı Kazısı”, XII. KST-II, Ankara, 301-322.
  • ZOROĞLU, K. Levent (1992), “Kelenderis 1990 Yılı Kazısı”, XIII. KST-II, Ankara, 241-254.
  • ZOROĞLU, K. Levent (1993), “Kelenderis 1991 Yılı Kazısı”, XIV. KST-II, Ankara, 165-180.
  • ZOROĞLU, K. Levent (1994), Kelenderis I. Kaynaklar, Kalıntılar, Buluntular, Ankara.
  • ZOROĞLU, K. Levent (1995), “Kelenderis 1992 Yılı Kazı ve Onarım Çalışmaları”, XV. KST-II, Ankara, 189-209.
Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-5766
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1994
  • Yayıncı: Selçuk Üniversitesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

MONDROS MÜTAREKESİNDEN KURTULUŞA KAĞIZMAN’DA ERMENİ TEDHİŞİ(1918-1920)

Erol YÜKSEL

AKDENİZ'DE ANTİK ÇAĞ'DA BİR LİMAN KENTİ OLAN KELENDERİS'TE AŞAĞI ŞEHİR SONDAJINDA BULUNAN DOĞU SİGİLLATASI A GRUBU SERAMİKLERİ

Mehmet TEKOCAK

IN THE TRAVELOGUE OF FRENCH TRAVELLER HOMMAIRE- ASTRAKHAN IN THE 19TH CENTURY

Ayşegül KUŞ