Türkiye'de İşsizlik Histerisi Üzerine Bir Araştırma (2005-2022)

Dünya üzerinde ülkeler arası rekabetin artarak devam etmesi, teknolojik gelişmelerin baş döndürücü hızı, küresel veya bölgesel kaynaklı krizlerin oluşması ve özellikle son yıllarda yaşanan pandeminin etkisiyle istihdam alanlarında ciddi sorunlar meydana gelmiştir. Ekonomik gelişmelerini tamamlamış ülkeler bile işsizlik sorunuyla karşı karşıya kalmışlardır. Ülkeler bu konuyla ilgili farklı politikalar oluşturarak, ekonomik-kültürel-sosyo politik yapılarını göz önüne alarak bazı önlemler almak istemişlerdir. Uygulanan politikalar işgücü piyasasını rahatlatacak nitelikte olmadığı gibi, işsizliğin azalmasına da katkı sağlamamıştır. Bu durum histeri etkisini ortaya çıkarmıştır. İşgücünü etkileyen her hangi bir olumsuzlukta yaşanan gelişmelerde kriz anı geçse bile işsizlik düzeyinin aynı seviyeye gelmemesine “işsizlik histerisi” denilmektedir ve çoğu ekonomilerde görülmektedir. Bu araştırmada; Ocak 2005-Ocak 2022 yılları arasındaki dönemde Türkiye’nin işgücü piyasasında olan genç işsizlik ve genel işsizlik oranları incelenmiştir. Yapısal kırılmayı dikkate almayan Genişletilmiş Dickey Fuller birim kök testi ile yapısal kırılmaya göre hareket eden Phillips Perron birim kök testi yardımıyla Türkiye’nin işgücü piyasasında işsizlik histerisinin olup olmadığı araştırılmıştır. Her iki grubunda histeri etkisinde olduğu görülmüştür. Genel işsizlik verilerinin, genç işsizlik verilerine göre daha çok histeri barındırdığı tespit edilmiştir. Bu araştırmanın genel anlamda işsizliğe bakış açısına yeni bir perspektif getireceği öngörülmektedir.

A Study on Unemployment Hysteresis in Turkey (2005-2022)

Serious problems have arisen in the fields of employment due to the increasing competition among countries in the world, the dizzying speed of technological developments, the occurrence of global or regional crises, and the pandemic in recent years. Even countries that have completed their economic development have faced the problem of unemployment.Countries wanted to take some precautions by creating different policies on this issue, taking into account their economic-cultural-socio-political structures. The policies implemented were not of a nature to ease the labor market and did not contribute to the reduction of unemployment. This situation revealed the hysteresis effect. The fact that the unemployment level does not reach the same level even after the crisis has passed, is called "unemployment hysteresis" and is seen in most economies.In this study; Youth unemployment and general unemployment rates of Turkey's labor market are discussed in the January 2005-January 2022 time period. Extended Dickey Fuller unit root test, which does not consider structural break, and Phillips Perron unit root test, which considers structural break; It was used to test unemployment hysteresis in the Turkish labor market. It was observed that both groups were under the effect of hysteria. It has been determined that general unemployment data contains more hysteria than youth unemployment data. It is predicted that this research will bring a new perspective to the perspective of unemployment in general.

PDF

___

Akcan, Ahmet Tayfur, (2019a)”Türkiye’de Gençlerin İşsizlik Histerisi”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21 (1), s.31-47.
Akcan, Ahmet Tayfur, (2019b)”Türk Cumhuriyetlerinde İşsizlik Histerisi: Panel Veri Analizi”, Turkish Studies Economics, Finance, Politics, 14 (3), s.623-637.
Akkuş, Ömer ve Topuz, Seher Gülşah,(2018)” İşsizlik Histerisinin Geçerliliği: Gelişmekte Olan En Kırılgan Beşli”, Sosyoekonomi, 27(39), s.69-80.
Arı, Ayşe ve diğ., (2013) “Doğu Asya ve Pasifik Ülkelerinde İşsizlik Histerisi: Panel Veri Yaklaşımı”, Marmara Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Dergisi, 35(2), s.105-122.
Ayala, Astrid ve diğ., (2012) “Unemployment Hysteresis: Empirical Evidence for Latin America, Journal of Applied Economics, 15 (2), s.213-233.
Bayat, Tayfur ve diğ.,(2020)”Türkiye’de İşsizlik Histerisi Hipotezinin Geçerliliği Üzerine Amprik Bir Çalışma (1923- 2019)”, Pearson Journal Of Socıal Scıences & Humanities, 5(7), S.1-8.
Bayrakdar, Seda, (2015) “Türkiye İçin İşsizlik Histerisi ya da Doğal İşsizlik Oranı Hipotezinin Geçerliliğinin Sınanması”, İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 2 (2), s.45-61.
Blanchard, Olivier J. ve Lawrence, H. Summers,(1986)"Hysteresis And The European Unemployment Problem", NBER Macroeconomics Annual, 1, s.15-78.
Chang, Tsangyao ve diğ., (2005) “An Empirical Note on Testing Hysteresis in Unemployment for Ten European Countries: Panel SURADF Approach”, Applied Economics Letters, 12, s.881–886.
Cheng, Shu-Ching ve diğ., (2014) “Flexible Fourier Unit Root Test of Unemployment for PIIGS Countries”, Economic Modelling, 36,s. 142-148.
Çelik, Hüseyin,(2019)”İşsizlik Histerisi Geçerliliğinin Türkiye ve Komşu Ülkeleri İçin İncelenmesi”,ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 6(15), s.41-68.
Çınar, Mehmet ve diğ.,(2014) “A Sectoral Analysis of Hysteresis in Unemployment: Evidence from Turkey”, Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, (69), s.29-52.
Çiçen, Yıldırım Beyazıt, (2020) ”Türkiye’de Krizin İşsizlik Üzerinde Kalıcı Etkisi: Global Kriz Dönemi, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi, 9 (2), s.1936-1956.
Dickey, David A. ve Fuller, Wayne A., (1979) “Distribution of the Estimation for Autoregressive Time Series with a Unit Root, Journal of The American Statistical Association, 74(366a), s.427-43.
Doğru, Bülent, (2014)” Euro Bölgesinde İşsizlik Histerisinin İkinci Nesil Panel Birim Kök Testleri ile Analizi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(3), s.77-86.
Dritsaki, Chadio ve Melina ,Dritsaki, (2013) “Hysteresis in Unemployment: an Empirical Research for Three Member States of The European Union”, Theoretical and Applied Economics, 20(4), s.35-46.
Everaert, Gerdie, (2001) “Infrequent Large Shocks to Unemployment: New Evidence on Alternative Persistence Perspectives”, Labor, 15,s.555–577.
Feve, Patrick ve diğ., (2003) ”Testing for Hysteresis: Unemployment Persistence and Wage Adjustment”, Empirical Economics, 28, s.535–552
Kahyaoğlu, Hakan, (2016)” İşsizlik Histerisinin Geçerliliği: Türkiye Ve Seçilmiş AB Ülkeleri Üzerine Bir Uygulama”, MCBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4), s.103–128.
Karagöz, Kadir ve Saraç, Taha Bahadır, (2016)”İşsizlikte Histeri Etkisinin Kalman Filtresi Yaklaşımıyla İncelenmesi: Türkiye Örneği, Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 1(2), s.59-72.
Koçyiğit, Ali,(2011)“Türkiye’de İşsizlik Histerisi ve Star Modelleri Uygulaması”, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31(2), s.45-60.
Komşu, Meryem Samırkaş ve Komşu, Ufuk Cem, (2021)” İşsizlik Histerisi: Brıcs-T Ülkeleri Üzerine Bir İnceleme”, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), s.74-85.
Lee, Cheng-Feng, (2010) “Testing for Unemployment Hysteresis in Nonlinear Heterogeneous Panels: International Evidence”, Economic Modelling, 27,s.1097-1102.
Mercan, Mehmet ve diğ. ,(2015)” İşsizlik Histerisi Hipotezinin Türkiye, AB-15, AB- 27, OECD ve G-8 Ülkeleri İçin Yatay Kesit Bağımlılığı ve Yapısal Kırılmalar Altında Testi: Dinamik Panel Veri Analizi”, TİSK Akademi, 10(19), s.44-65.
Onur, Sara, (2011)” Türkiye Ekonomisinde İşsizlik Histerisi (1992-2009)”, Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Metinleri, No:04, 1-25.
Özkan, Yılmaz ve Altınsoy, Abdülkadir, (2015)” İşsizlik ve İstihdamda Histeri Etkisi (Türkiye, 1988-2014), Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 16. Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Kongresi Özel Sayısı, s.123-130.
Öztürk, Musa, (2020)”Türkiye’de İşsizlik Histerisi Hipotezinin Geçerliliği: Çok Boyutlu Ve Asimetrik Yaklaşım, OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(1), s.4882-4910.
Perron, Pierre, (1990) “Testing For A Unit Root in A Time Series With A Changing Mean.” Journal of Business and Economic Statistics, 8(2),S.153-162.
Phillips, Peter CB ve Pierre ,Perron, (1988)"Testing For A Unit Root İn Time Series Regression" ,Biometrika, 75(2),s.335-346
Roed, By Knut, (2002) "Unemployment Hysteresis And The Natural Rate Of Vacancies",Empirical Economics, 27,s. 687-704.
Tekin, İpek, (2018) “Türkiye’de İşsizlik Histerisi: Fourier Fonksiyonlu Durağanlık Sınamaları, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(1), s.97–127.
Tuna, Gülfen ve Öztürk, Mahmut, (2016)” Piyasa Etkinliğinin Yapısal Kırılmalı Birim Kök Testleri İle İncelenmesi: Türkiye Pay Senedi Piyasası Uygulaması”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(12), s.548-559.
Tüzemen, Adem ve Yıldız, Çağdaş, (2018) “Holt-Winters Tahminleme Yöntemlerinin Karşılaştırmalı Analizi: Türkiye İşsizlik Oranları Uygulaması”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(1), s.1-18.
Ulucak, Zübeyde Şentürk, (2021)” Histeri Mi, Doğal Oran Mı? Türkiye’nin Uzun Vadeli İşsizlik Deneyiminden Kanıtlar, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, ICOMEP Özel Sayısı, s.299-315.
Yavuzaslan, Kıymet, (2017) “Türkiye’de Genç İşsizliğinin, İşsizlik Histerisi Hipotezi Çerçevesinde Yapısal Kırılmalar Testi İle Analizi”, Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 2(2), s.21-32.
Yıldırım, Selim ve İnançlı, Selim, (2018) ”Türkiye’de İşsizlik Histerisis Hipotezinin Geçerliliğinin Ampirik Olarak Değerlendirilmesi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14, s.45-54.
Yıldız, Kemal,(2014)” İşsizlik Türleri, Her Bir İşsizlik Türünün Toplam İşsizlikteki Payı Ve Çeşitli Demografik Parametrelerle İlişkisi”, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E- Dergisi, (45)