Yeni bir iletişim alanı olarak sosyal medya kullanımı ve Konya kadın dernekleri örneği

Gerek medyanın gerekse iletişim teknolojilerinin hayatımızda oynadıkları rol hızla genişlemektedir. Yeni iletişim teknolojileri insanlara, düşüncelerini ve eserlerini paylaşacakları olanaklar yaratmakta, paylaşım ve tartışmanın esas olduğu bir medya sunmaktadır. Sosyal medya ortamları geleneksel kitle iletişim araçlarından farklı olarak artan bir hızla etki alanı yaratmaktadır. Sosyal medya terimi, kullanıcıların birbirleriyle bilgi, görüş ve ilgi alanlarını paylaşarak etkileşim kurmaları için olanak sağlayan online araçlar ve web sitelerini içermektedir. Sosyal medyanın getirdiği iletişim olanakları kurum ve kuruluşların ulaşmakta zorlandıkları hedef kitlelere ulaşmalarını, kolay eyleme geçebilmelerini, mesajlarını yayabilmelerini sağlamaktadır. Kurum içi iletişimin hızlı ve katılıma açık olarak sağlanmasında yine sosyal medya araçları etkili olabilmektedir. Sosyal medya ortamlarından sosyal paylaşım ağları, kişisel iletişimleri sürdürmenin mekânı olmanın ötesinde, internetin yeni bir kamusal alanı olma özelliğini de yansıtmaktadır. Kamusal alan özelliği taşıyan sivil toplum örgütleri de sosyal medya ortamlarını kullanarak savundukları konuların tartışılmasını, mesajlarının yayılmasını, üyelerinin ve destekçilerinin harekete geçirilmesini sağlamaktadır. Yeni medya ve iletişim teknolojilerinin yarattığı yeni düzen içerisinde, işletmeler de özellikle yeni sistemin gerektirdiği düzenlemeleri ve değişiklikleri kendi bünyelerine entegre etmeye başlamışlardır. Facebook, Twitter, Friendfeed, Flickr, bloglar gibi birçok sosyal paylaşım ağının bir bütünü olarak adlandırabileceğimiz sosyal medya kavramı da işletmelerin son yıllarda oldukça önem verdiği alanlardan biridir. İşletmelerin kendi organizasyon yapıları içerisinde sadece bu işle ilgilenen departmanlar kurmaları ve kendileri dışında gelişen olayların kontrol edilebilirliği noktasında etkin bir konum yaratma çabaları da bunun en somut örneklerinden biridir. İnternetin doğası gereği kullanıcıların fikirlerini ve görüşlerini özgürce ifade edebildiği bir platformu yaratması neticesinde, işletmelerin de kendi ürün ve hizmetleri hakkında oluşan olumlu/olumsuz fikir birliği ya da görüş ayrılıklarından haberdar olma ve bunlara yönelik yeni iş planları ve stratejiler gerçekleştirme gerekliliği duyması, içinde yaşadığımız iletişim ve teknoloji çağının doğal bir parçasıdır. İşletmeler genel olarak dijital pazarlama adı altında yürüttükleri çalışmalar neticesinde hem müşterilerle olan karşılıklı iletişimlerini kuvvetlendirmekte ve onların görüşlerini öğrenme fırsatını yakalamaktadırlar hem de kendi markalarının değerliliği noktasında marka imajına yönelik olarak pozitif bir katkı sağlama şansına sahip olmaktadırlar. Ayrıca kendi iş süreçlerini, müşterilerle olan eşzamanlı bilgi alışverişi sayesinde revize etme imkanına kavuşarak, onların istek ve ihtiyaçlarını karşılamak ve tatmin etmek noktasında önemli bir avantajı ellerinde bulundurmaktadırlar. Sosyal medya internet ile bir şekilde tanışan hemen herkesin içinde yer aldığı bir alan özelliği göstermektedir. Sadece kişiler değil, kurumlar açısından da bu alanın içerisinde yer almak bir zorunluluk haline gelmiştir. Bunun nedeni ise hedef kitle neredeyse, orada olmak zorunluluğudur. Burada “olmak” sadece sosyal ağda bir firma sayfası oluşturmak, internet reklâmı vermek, ya da bir web sayfasına sahip olmak anlamına değil, sosyal medya içerisinde yaşayan bir marka olarak bu alanda da pazarlama faaliyetleri yürütmek anlamına gelmektedir. Çünkü sosyal medya hedef kitle ile doğrudan iletişimin kurulabildiği bir alandır. Klasik marka – tüketici ilişkisinden oldukça farklı olarak bilgi vermenin dışında farklı birçok biçimde kurulabilen bu iletişimin de en önemli getirisi marka algısını ve bağlılığını kuvvetlendirmesidir. Üstelik sosyal medya geleneksel yöntemlerle kıyaslandığında birçok farklı avantaja sahip görünmektedir. Sosyal medyayı etkin kullanan bir firma için, potansiyel ya da mevcut müşterilerini tanımak, onların özelliklerini, tercihlerini belirlemek de daha kolay olmaktadır. Sosyal medya kişilerin birbirlerinin fikirlerini, tavsiyelerini dinlediği bir alan olarak da giderek daha fazla önem kazanmakta ve bu alanda kullanıcıların firmalar ile ilgili olarak paylaştıkları fikirler, deneyimler, görüşler diğer kullanıcılar için de belirleyici olabilmektedir. Her ne kadar zaman zaman sınırları tartışılıyor olsa da sosyal medya kişilerin görüşlerini daha rahat ifade edebildikleri bir alan olma özelliği göstermektedir. Üstelik bu alanda kişiler sadece kendi öznel görüşlerini sunmakla kalmamakta aynı zamanda fikirlerini de paylaşmaktalar. Ürünlerle kendilerini bağdaştırabilmekte, kampanyalara bireysel olarak dahil olabilmekte ve böylece markalarla daha kuvvetli bağlar kurabilmektedirler. Sosyal medya iletişimin oldukça hızlı yürüdüğü bir alan haline gelmiştir. Bu özelliği bir dezavantaj gibi görünüyor olsa da, özellikle içerik anlamında değiştirilebilirlik, yenilenebilirlik özelliklerinden dolayı diğer mecralara göre daha hızlı özellikler sergilemektedir. Yeni iletişim teknolojileri aracılığıyla mesaj bombardımanının en üst düzeyde yaşandığı günümüzde insanlar, yeni arayışlara ve dolayısıyla da yeni iletişim ortamlarına doğru yönlenmektedir. Günümüzde yeni iletişim ortamları, özellikle internet, modern iletişim sisteminin en büyük destekçisi olmaktadır. Özellikle 1970’li yıllarda başlayan ve 1990’lı yıllardan sonra hızla devam eden internet kullanımı, web sitelerinin yaygınlaşmasıyla kullanıcı sayısını artırmış, 2000’li yıllarda sosyal medyanın işlerlik kazanmasıyla her kesimden insanı ilgilendirecek noktalara ulaşmıştır. Sanal ortam kullanıcıları tarafından bir alışkanlık haline gelen sosyal medya kullanımı, her kesimden ve her kültürden geniş kitlelerin sosyal yöndeki taleplerine cevap vermektedir. Yeni iletişim ortamlarının gelişmesi, her kesimden bilgi iletişim teknolojilerine olan ilginin artması, sosyal medyanın gücünü arttırmakta, sosyalleşme kavramına da yeni bir boyut kazandırmaktadır. Sosyal medya sürekli güncellenebilmesi, çoklu kullanıma açık olması, sanal paylaşıma olanak tanıması gibi nedenlerden dolayı en ideal mecralardan biri olarak kendisini göstermektedir. İnsanlar sosyal medya aracılığıyla düşüncelerini yazmakta ve paylaşmakta, hatta bu düşünceler üzerinde tartışabilmekte ve yeni fikirler ortaya koyabilmektedirler. Kişisel düşünce ve bilgilerin yanı sıra, çeşitli fotoğraflar, videolar paylaşabilmekte gerçek dünyayı sanal ortamda yaşayabilmektedirler. Sosyal medyanın bu kadar sıklıkla ve etkin kullanılması dikkatlerin giderek bu alana yönelmesine sebep olmakta ve sanal dünyaya yeni bir kavramsal çerçeve çizmektedir. Bu çalışmada, sosyal medya kavramı ve sivil toplum örgütlerinin sosyal medya kullanımıyla ilgili verilerin yanında, çalışmanın araştırma evrenini oluşturan sivil toplum örgütleri arasından seçilen ve Konya’da hizmet veren aktif iki kadın derneğinin iletişim faaliyetlerine ilişkin veriler sunulmuştur. Araştırma sonucunda örgütlerin geleneksel medyada yer alma çabalarına paralel sosyal medyada da yer alıp almadıkları sorgulanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler, iletişim, kurumsal iletişim, hedef kitlelerle iletişim ve medya ilişkileri yönünden yorumlanmıştır.

Use of social media as a new communication tool: The case of Konya woman associations

The role of media and communication technologies are changing rapidly. New communication technologies create new opportunities to people to share their thoughts and works, and they also provide a media where sharing and discussions took place. Unlike traditional mass media, social media creates a rapidly growing domain. The term social media covers online tools and web sites where the users interact each other by sharing their knowledge, ideas and areas of interest. With communication opportunities, which are brought by social media, the institutions and organizations can reach their target masses easily, and broadcast their messages smoothly. Social media tools are also effective in providing rapid and participatory intra-institutional communication. As a part of social media, social networking is not only an area of interpersonal communication, but it also reflects a new public space feature of internet. Non-governmental organizations also use social media to discuss their issues, spread the messages, and activate their members and supporters. In this study, besides the concept of social media and data of non-governmental organizations’ use of social media; data of communication activities of two women’s associations serving in Konya are presented. In the conclusion of the study, parallel to the associations’ efforts to take part in printed media, their existence in social media is also questioned. The obtained data is interpreted in terms of communication, corporate communication, communication with target masses and their media relations.

___

Ataseven, G. (1997/18).Sivil Toplum Kuruluşları ve Kadın, Yeni Türkiye.

Aytuna, N.Ü., (2011) “Sosyal Medya ve İkna Stratejilerinin Değişen Paradigmaları”, Pİ, Pazarlama ve İletişim Kültür Dergisi, Kış 2011.

Biber, A. Sivil Toplum Örgütlerinde Halkla İlişkiler, Ankara, Nobel, 2006.

Çakır, H.Ö (2011) “Sosyal Paylaşım Ağlarının Halkla İlişkiler Aracı Olarak Değerlendirilmesi:

Facebook Örneği”, İletişim ve Teknoloji Olanaklar, Uygulamalar, Sınırlar. Editör: Zeliha Hepkon, İstanbul, Kırmızı Kedi Yayınevi.

Dikmen, G. Ö (2011) “Tüketen Üreticiden Üreten Tüketiciye Dönüşümde Sosyal Medyanın Rolü”, İletişim ve Teknoloji Olanaklar, Uygulamalar, Sınırlar. Editör: Zeliha Hepkon, İstanbul Kırmızı Kedi Yayınevi.

Evans, Dave (2008) Social Media Marketing: An Hour A Day, Indianapolis, Waley Publish, India.

Scott, D.M (2010) The New Rules of Marketing and PR, New Jersey, John Wiley and Sons.

Ural, E. G (2011) “Teknolojinin Etkileri ve Halkla İlişkiler: Eleştirel Bir Yaklaşım”, İletişim ve Teknoloji Olanaklar, Uygulamalar, Sınırlar. Editör: Zeliha Hepkon, İstanbul, Krmızı Kedi Yayınevi.

Ürper, D. Ç., (2011) “Ağ Toplumu Kimin Toplumu?: İnternetin Çelişkili Dünyası”, Pİ, Pazarlama ve İletişim Kültür Dergisi, Kış 2011.

Vural, B.A., Bat, M., (2010) “Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi’ne Yönelik Bir Araştırma”, Journal of Yaşar University, sayı 5, s.3348-3382.

Weinberg, Tim (2009) The New Community Rules: Marketing On The Social Rules, O’Reilly Media, USA.

Sosyal Medya, http://tr.wikipedia.org/wiki/Sosyal_medya, [ErişimTarihi: 02.02.2010].