Hak Kavramı

Hak düşüncesi insanın ruhsal yaşantısında saldı doğal bir olgudur. Hak dediğimiz yetki daha sonraları kişiliğin ve buna paralel olarak düşüncenin gelişmesiyle kişiliğe bağlı bir bağlantıya ve bütünleşmeye dönüşmektedir. Hak denen yetkinin kullanımı ise ancak hak bilincinin güçlenmesi ölçüsünde anlam, değer ve önem kazanır. Toplum hayatında ve özellikle hukuk düzeninde hak, borç veya ödev (yükümlülük) arasında çok ince bir karşılık ilişkisinin bulunduğu görülür. Hak kavramı sadece özel hukuk veya sadece kişiler için değil, kamu hukuku, topluluklar, toplumlar ve uluslar için de geçerlidir. Hukuk kavramında olduğu gibi hak kavramının da niteliği, özü ve esası konusunda görüş birliği yoktur. Hak kavramını Kabul edenler gerekçelerini irade kuramı, menfaat kuramı, karma kuram ve analitik beyan ve tasarım kuramları adı altında açıklamışlardır. Hak kavramını reddedenlerin başında ise Jeremy Bentham, Leon Duguit, Hans Kelsen gibi munist hukukçular yer almakla birlikte, Amerikan, ve İskandinav Realizminin görüşleri de açıklanmıştır.

PDF

___

Ansay, Sabri Şakir, Hukuk Bilimine Başlangıç, Yedinci Baskı, Ankara, 1998

Aral, Vecdi, Kelsen'in Saf Hukuk Teorisinin Metodu ve Değeri, İstanbul,1978

Başgil, Ali Fuat, Ana Hukuku (Eski Adıyla Esas Teşkilat Hukuku Dersleri) Ekinci Cilt, Fasikül l, Ankara, 1943

Bilge, Necip, Hukuk Başlangıcı (Hukukun Temel İlkeleri), Yedinci Baskı, Ankara, 1990

Del Vecchio, Giorgio, Hukuk Felsefesi, Çeviren: Sahir Erman, İstanbul, 1952

Duguit, Leons Kamu Hukuku Dersleri, Çeviren: Derbil, S., Ankara, 1954

Emini, M. Emin, Hukuk Başlangıcı (Hukukun Temel Kavram ve Kurumları), Üçüncü Baskı, Konya, 1999

Emini, M. Emin, "Temel Norm ve Mantıki Şekil Hipotezleri", Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 3-4, 2002

Gözübüyük, Şeref, Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları, Ankara,1973

Güngör, Erol, Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak, İstanbul, 1997

Güriz, Adnan, Hukuk Felsefesi, Üçüncü Baskı, Ankara, 1992

İzveren, Adil, Hukuk Felsefesi, Ankara, 1988

Özyörük, Mukbil, Hukuk Başlangıcı (Teksir), 1962

Tüzel, Sadık, Hukuk Başlangıcı, Üçüncü Baskı, İzmir, 1967

Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet, Medeni Hukukun Umumi Esasları, İstanbul, 1945

Yörük, Abdülhak Kemal, Hukuk Felsefesi Dersleri I, İstanbul, 1952