Bayram TURGUT, CEVAT İNAL, MUSTAFA YILMAZ

EGM96 jeopotansiyel modeli ve GPS/nivelman ile elde edilen jeoit ondülasyonlarının karşılaştırılması

EGM96 jeopotansiyel modeli NASA, NIMA ve Ohio State Üniversitesi tarafından geliştirilmiştir. Geliştirilen bu modelleme sayesinde WGS-84 datumunda enlem ve boylamı bilinen bir noktanın jeoit ondülasyonu hesaplanabilmektedir. Herhangi bir noktadaki jeoit ondülasyonunu GPS/nivelman tekniği ile de belirlemek mümkündür. Bu çalışmada ~ 1700 km2 lik bir alanda, 84 noktadaki jeoit ondülasyonu hem EGM96 jeopotansiyel modeli hem de GPS/nivelman tekniği ile belirlenerek sonuçlar karşılaştırılmıştır. Farklar -38.2 cm ile +61.3 cm arasındadır. Bu araştırma ile çalışma bölgesi için EGM96 jeopotansiyel modeli ile 61.3 cm den daha iyi bir yaklaşımla jeoit ondülasyonlarının belirlenebileceği sonucuna varılmıştır.

Comparison of the geoid undulations obtained from GPS/leveling and EGM96 geopotential model

EGM96 Geopotential model is developed by NASA, NIMA and Ohio State University. Geoid Undulation of a point, in which longitude and latitude at WGS-84 datum are known, can be easly calculated by the use of this model. On the other hand, geoid undulation at any points can also be obtained by the appliying of GBS/Leveling technique. In this study, geoid undulation of 84 points in an approximately 1700 km2 area are obtained from both GPS/Leveling technique, and EGM96 geopotential model and results from two models are compared. Difference of the results range between -38.2 cm to +61.3 cm. As a results of this study for this area, geoid undulation well below 61.3 cm can be observed by the appliying of EGM96 geopotential model.

___

Bursa, M., Radej, K. ve ark., 1997, Tests for accuracy of recent geopotential models, IGeS Bulletin N.G.,Milano.
Heiskanen, W.A., Moritz, H., 1967, Physical Geodesy (Çev. : Onur GÜRKAN), W.H. Freeman and Co., San Francisco.
Lemoine, F.G., Smith, D.E. ve ark., 1996, The development of the NASA GSFC and NIMA joint geopotential model, International Symposium GRAGEOMAR96, Tokyo.
Lemoine, F.G., Kenyon, S,C. ve ark., 1998, The development of the joint NASA GSFC and the National Imagery and Mapping Agency (NIMA) geopotential model EGM96, NASA Technical Paper-1998-206861, Maryland.
Liddle, D.A., 1989, Orthometric height determination by GPS, Sufveying and Mapping, Vol. 49, No: 1.
Moritz, D.G., 1992, Geodetic reference system 1980, Bulletin Geodesique, 66, 2,187-197.
Ollikainen, M., 1997, Determination of orthometric heights using GPS leveling, Publication of the Finnish Geodetic Institute, No: 23, Kirkkonummi.
Rapp, R.H., 1971, Methods for the computation of geoid undulation from potential coefficients,Bulletin Geodesique, 101, 283-297.
Rapp, R.H., 1997, Use of potential coefficient models for geoid undulation determination using a spherical harmonic representation of the height anomaly/geoid undulation difference, J. of geodesy, 71, 5, 282-299.
Smith, D.A. and Milbert, D.G., 1997, Evaluation of preliminary models of the geopotential in the united states, Intl. geoid service bulletin, 6.