Mukayeseli Hukuk ve Uluslararası Hukuk Persfektifinden İdarî Yargıda Sürelerin Kısaltılması Açısından Kanun Yollarında (Temyiz-İstinaf) Filtreleme ve Bazı Modeller

Mahkemelerin iş yoğunluğu adaletin âdil ve hızlı dağılımını olumsuz yönde etkilemektedir. İş yoğunluğundan dolayı, bir kararın verilmesi için ciddî zaman söz konusu olmaktadır. Böylelikle adalete erişim süreçte zaman kaybı sebebiyle daha da meşakkatli bir hâle gelmektedir. Bu durumu tersine çevirmek için bazı önlemler uygulanabilecektir. Bu önlemler filtrasyon genel terimi altında tanımlayabiliriz. Nitekim bu metotlar hem diğer ülkelerdeki ulusal kanunlarda hem de en azından bazı uluslararası idare mahkemelerde uygulanmaktadır. Böylece bu makalede amacımız özellikle Danıştay olmak üzere Türk sistemini için bu filtrasyon metotlarını mukayese etmek ve bazılarına ilişkin öneriler sunmak olacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Kanun Yolları, İdarî Yargı, Danıştay, Uluslararası İdare Mahkemeleri, Uluslararası İdare Hukuku

FILTRATION IN LEGAL REMEDIES (CASSATION/APPELLATE) WITH THE ASPECTS OF SHORTENING DURATIONS IN THE ADMINISTRATIVE JUCTICE UNDER THE PERSPECTIVE OF COMPARATIVE LAW AND INTERNATIONAL LAW, AND SOME MODELS

The work load of tribunals naturally effects the fast and fair distribution of justice in a negative way. As a consequence of tribunals’ work load, to give a decision takes considerable time. Henceforth, accessing to justice becomes harder and harder due to the time lost in that process. In order to reverse this course, some measures can be implemented. Indeed, those methods can be identified under the general term of filtration. In the end, those measures have already been used both in national laws of other countries and at least some international administrative courts. Thereby, in this article our aim is to compare these filtration methods and propose some of them for the Turkish system, particularly for the Council of State.

Keywords:

Legal Remedies, Administrative Justice, Council of State, International Administrative Tribunals, International Administrative Law,

PDF

___

AKBABA, Ahmet: “Fransız İdari Yargı Sistemine Bir Bakış”, Ankara Barosu Dergisi, Cilt: 72 Sayı: 2, 2014, s. 435-463.
AKEHURST, Michael B.: The Law Governing Employment in International Organizations, Cambridge, 1967.
AKIN, İlhan: “Milletlerarası İş Teşkilâtı İdare Mahkemesi”, Milletlerarası Mahkemeler, İstanbul, 1956, s. 151-163.
AKINCI, Müslüm: İsveç İdare Hukuku, Ankara, Yetkin, 2010.
AXENIDOU, Antigoni: “New Trends in the Administration of Justice of International Organizations: Remarks”, Proceedings of the American Society of International Law, vol. 106, 2012, s. 358-360.
AYDINOĞLU, Zeynep Nihal: “İstinaf Kanun Yolunun İdari Yargılama Usulüne Başlıca Etkileri”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Yıl: 9, Sayı: 34, 2018, s. 387-423.
BASTID, Suzanne: “Les tribunaux administratifs internationaux et leur jurisprudence”, Recueil des cours, vol. 92, 1957-II, 1957, s. 343-518.
BASTID, Suzanne: “United Nations Administrative Tribunal”, Bernhardt, Encyclopedia of Public International Law: International Organizations in General-Universal International Organizations and Cooperation, vol. 5, Amsterdam, 1983, s. 281-287.
BEIGBEDER, Yves: Threats to the International Civil Service, London, 1988.
BOBEK, Michal: “Quantity or Quality? Reassessing the Role of Supreme Jurisdictions in Central Europe”, American Journal of Comparative Law, vol. 57/1, 2009, s. 33-65.
ÇAMYAMAÇ, Anıl: “Uluslararası Hukuk Çerçevesinde EFTA’nın Kurumsal Yapısı”, Yıldız, Uğur Burç (Editör), Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA): Tarihçe, Kurumlar, Ticaret Anlaşmaları ve Avrupa Birliği ile İlişkiler, Ankara, 2019, s. 33-97.
ÇAMYAMAÇ, Anıl/ ÇINARLI, Serkan/ BOULANGER, Özge Didem: “Uluslararası İdare Hukuku Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Fides Law Review, Cilt: 1 Sayı: 1, 2018, s. 8-25.
ÇINARLI, Serkan: İdari Yargılamada İstinaf ve Bölge İdare Mahkemeleri, 4. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2022.
ÇINARLI, Serkan/ AZAK, Kerim: “Bölge İdare Mahkemelerinin Kesin Kararları Arasındaki Aykırılık veya Uyuşmazlığın Giderilmesi Meselesi”, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 1, S. 2, 2020, 1-26.
ELIAS, Olufemi: “New Trends in the Administration of Justice of International Organizations: Remarks”, Proceedings of the American Society of International Law, vol. 106, 2012, s. 355-358.
ELIAS, Olufemi/ THOMAS, Melissa: “Administrative Tribunals of International Organizations”, Giorgetti (Edt.), The Rules, Practice, and Jurisprudence of International Courts and Tribunals, Leiden, 2012, s. 159-188.
ERKAN, Fikret: “İsveç İdari Yargı Sistemi (İdari İstinaf Sistemi) ve Analizi”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Yıl:4, Sayı: 12, 2013, s. 99-130.
GORLICK, Bryan: “New Trends in the Administration of Justice of International Organizations: Remarks”, Proceedings of the American Society of International Law, vol. 106, 2012, s. 360-363.
GRABOWSKA, Genowefa: “Independence of the International Civil Servants”, Polish Yearbook of International Law, vol. 17, 1988, s. 61-73.
HANDRLICA, Jakub: “Revisiting International Administrative Law as a Legal Discipline”, Zbornik Pravnog Fkulteta Sveučilišta u Rijeci, vol. 39/3, 2018, s. 1237-1258.
KAPLAN, Gürsel: Fransız İdari Yargılama Hukukunda Kararlara Karşı Başvuru Yolları, Bursa: Ekin, 2016. KNAPP, Blaise: “International Labour Organisation Administrative Tribunal”, in Encyclopedia of Public International Law: International Organizations in General-Universal International Organizations and Cooperation, vol. 5, edited by Bernhardt, Amsterdam, 1983, s. 94-97.
KNIPPING, Franz/ von MANGOLDT, Hans/ RITTBERGER, Volker (Edts.): The United Nations System and Its Predecessors, vol. II (Predecessors of the United Nations), Oxford, 1997.
KOH, Byung Chui: The United Nations Administrative Tribunal, Baton Rouge, 1966.
KURAN, Süha Alper: “Birleşmiş Milletler İdare Mahkemesi”, Milletlerarası Mahkemeler, İstanbul, 1956, s. 115-149.
MANGONE, Gerard J.: A Short History of International Organization, New York, 1954.
MENON, P.R.: “The Legal Personality of International Organizations”, Sri Lanka Journal of International Law, vol. 4/1, 1992, s. 79-97.
MERON, Theodor: “Status and Independence of the International Civil Servant”, Recueil des cours, vol. 167, 1980-II, 1980, s. 285-384.
PAZARCI, Hüseyin: Uluslararası Hukuk Dersleri, II. Kitap, Gözden Geçirilmiş 6. Baskı, Ankara, 1999.
PAZARCI, Hüseyin: Uluslararası Hukuk Dersleri, IV. Kitap, Ankara, 2000.
PETROVIĆ, Dražen: “Longest-Existing International Administrative Tribunal: History, Main Characteristics and Current Challenges”, Petrović, Geneva (Edt.), Une contribution de 90 ans du Tribunal administratif de l’Organisation internationale du travail à la création d’un droit de la fonction publique internationale/90 Years of Contribution of the Administrative Tribunal of the International Labour Organization to the Creation of International Civil Service Law, 2017, s. 19-29.
PREIß, Hans-Joachim: “Administrative Tribunals, International”, Wolfrum (Edt.), United Nations: Law, Policies and Practice, vol. I, München, 1995, s. 13-19.
REINALDA, Bob: Routledge History of International Organizations from 1815 to the Present Day, Oxon, 2009.
SANCAKDAR, Oğuz: “İdari Yargıda İstinaf Sistemi Üzerine Düşünceler”, Yaşar Üniversitesi Dergisi, Cilt 8, Özel Sayı, 2013, s.2237-2326.
STRUYVENBERG, Maritza: “The New United Nations System of Administration of Justice”, Elias (Edt.), The Development and Effectiveness of International Administrative Law: On the Occasion of the Thirtieth Anniversary of the World Bank Administrative Tribunal, Leiden, 2012, s. 243-250.
VANDERSANDAN, Georges: “Administrative Tribunals, Boards and Commissions in International Organizations”, Bernhardt (Edt.), Encyclopedia of Public International Law: Settlement of Disputes, vol. 1, Amsterdam, 1981, s. 1-4.
VILLALPANDO, Santiago: “International Administrative Tribunal”, Cogan/ Hurd/ Johnstone (Edts.), The Oxford Handbook of International Organizations, Oxford, 2016, s. 1085-1103.
VOGEL, Klaus: “Administrative Law, International Aspects”, Bernhardt (Edt.), Encyclopedia of Public International Law: International Relations and Legal Cooperation in General-Diplomacy and Consular Relations, vol. 9, Amsterdam, 1986, s. 2-7.
WEITZEL, Jürgen (Çeviren: Fazlı Doğan): “Kanun Yolları Hukukunun Temel Esasları”, Küresel Bakış, Yıl: 1, Cilt: 1, Sayı: 3, 2011, s.21-39.
YOUNG, Tien-Cheng: International Civil Service: Principles and Problems, Brussels, 1958.
ZRVANDYAN, Arman: İdari Yargıda Avrupa Adil Yargılanma Standartlarına İlişkin Emsal Kararlar, Avrupa Konseyi Yayınları, 2021 via https://rm.coe.int/emsalkararlarkitabioption-2/1680a1cdb6 (Erişim Tarihi: 14 Mayıs 2023).