Türkiye'de yurttaş gazeteciliği bağlamında internet haberciliği: Bianet örneğinde kensel dönüşüm projesiyle ilgili haberlerin analizi

Bu çalışmada, hem alternatif bir gazetecilik pratiği için olanaklar barındırması hem de internet haberciliğine örnek teşkil etmesi bakımından bianet.org adlı haber sitesi yurttaş gazeteciliği bağlamında incelenmektedir. Çalışma kapsamında bianet.org sitesindeki, yurttaş odaklı gazetecilik pratikleri İstanbul’daki kentsel dönüşüm projesi ile ilgili haberler üzerinden ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırmada bianet.org’da konuyla ilgili yer alan 34 haber söylem analizi kullanılarak çözümlenmiştir. İncelenen haberlerin, ağırlıklı olarak kentsel dönüşüm projesinden etkilenen yurttaşların bakış açılarını ve yaşadıkları olumsuzlukları merkeze koyan bir söylem aracılığıyla kurulduğu bulgulanmıştır. Buna koşut olarak haberlerde durum tanımlamaları, akredite nitelikteki kaynaklar yerine mahalle sakinleri ve onlara destek olanların açıklamaları üzerinden kurulmaktadır. Bu bağlamda, söz konusu projenin yurttaşı merkeze koyan bir bakış açısıyla haberleştirildiği, bianet.org internet sitesinin alternatif ve eleştirel bir haber söylemi kurmaya çalıştığı söylenebilmektedir.

Internet journalism in the context of civic journalism in Turkey: Analysis of the news on urban transformation project in the example of bianet

In this study, a news web site; namely, bianet.org is examined in the context of civic journalism with regard to both its including potentials for an alternative journalism and its serving as a model for Internet journalism. Within this study, journalism practices focused on citizens on bianet. org are tried to put forward through the news on urban transformation project in Istanbul. In this research, 34 news on bianet.org related to the subject is analyzed by applying discourse analysis. It is discovered that the news examined is framed through a discourse which is predominantly focused on the perspectives of the citizens affected by the urban transformation project and the problems they experienced. Correspondingly, instead of case definitions and accredited resources, the news is constituted through community dwellers and comments of those who support them. In this context, it can be claimed that the so-called project has been turned into news with the perspective putting the citizen at the center, bianet.org web site tries to construct an alternative and critical news discourse.

PDF

___

Alankuş S (2003) BİA ve BİA Eğitim Çalışmaları Üzerine, Sevda Alankuş (ed), Gazetecilik ve Habercilik, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul.
Alankuş S (2007) BİA2 ve Hak Haberciliği Eğitim Çalışmaları Üzerine, Sevda Alankuş (ed), İnsan Hakları Haberciliği, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul.
Alankuş S (2009) Hak Haberciliği için; BİA Artık Bir Okul, Sevda Alankuş (ed), Gazeteciliğe Başlarken: Okuldan Haber Odasına, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul.
Atabek Ü (2003) İletişim Teknolojileri ve Yerel Medya İçin Olanaklar, Sevda Alankuş (ed), Yeni İletişim Teknolojileri ve Medya, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul.
Bailey O G, Cammaerts B ve Carpentier, N (2008) Understanding Alternative Media, McGraw Hill/Open University Press, Maidenhead.
Bennet W L (2003) New Media Power: The Internet and Global Activisim, Nick Couldry and James Curran (eds), Contesting Media Power: Alternative Media in a Networked World, Rowman & Littlefield Publishers Inc., Lanham, Maryland.
Blazier T F ve Lemert J B (2000) Public Journalism and Changes in the Content of the Seattle Times, Newspaper Research Journal, 21 (3), pp. 69-80.
Cangöz İ (2003) Yurttaş Gazeteciliği ve Yerel Basın, Gazetecilik ve Habercilik, Sevda Alankuş (ed), IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul.
Cangöz İ (2008) Yurttaş Gazeteciliği İçin Bir İmkan Olarak Yerel Medya, 03-05 Kasım 2006 İstanbul Uluslararası Bağımsız Medya Forumu Başka Bir İletişim Mümkün Bildiriler, Sevilay Çelenk (haz), BİA IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul.
Çelenk S (ed) (2008) Başka Bir İletişim Mümkün, İstanbul Uluslararası Bağımsız Medya Forumu Bildirileri, 03-05 Kasım 2006, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul.
Couldry N ve Curran J (2003) The Paradox of Media Power, Nick Couldry and James Curran (eds), Contesting Media Power: Alternative Media in a Networked World, Rowman & Littlefield Publishers Inc., Lanham, Maryland.
Curran J (2003) Global Journalism: A Case Study of the Internet, Nick Couldry and James Curran (eds), Contesting Media Power: Alternative Media in a Networked World, Rowman & Littlefield Publishers Inc., Lanham, Maryland.
Downing J D H (1984) Radical Media, South End Press, Boston.
Duran R (2003) Yurttaş Gazeteciliği, Gazetecilik ve Habercilik, Sevda Alankuş (ed), Gazetecilik ve Habercilik, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul.
İnal M A (1994) Haber Metinlerine Eleştirel Bakış: Temel Sorunlar ve Örnek Çalışmalar, Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Yıllığı, 135-163.
İnal A (1996) Haberi Okumak, Temuçin Yayınları, İstanbul.
Karaduman M (2003) İnternet ve Gazetecilik, Sevda Alankuş (ed), Yeni İletişim Teknolojileri ve Medya, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul.
Kürkçü E (2009) Başka Bir Tür İletişim Mümkün: bianet’in hikayesi, Sevda Alankuş (ed), Gazeteciliğe Başlarken: Okuldan Haber Odasına, IPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul.
Lambeth E B (1998) Public Journalism as a Democratic Practice, Edmund B. Lambeth, Philip E. Meyer and Esther Thorson (eds), Assessing Public Journalism, University of Missouri Press, Columbia.
Özer Ö (2000) Haberde Egemen Söylemin Yeniden Üretimi Türk Basınında Türkiye’deki İranlı Muhaliflerle İlgili Haberler, Kültür ve İletişim, 3(2), 76-97.
Özer Ö (2009) Eleştirel Haber Çözümlemeleri, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
Shaffer J (2004) The Media and Civic Engagement, http://www.pewcenter.org/ doingcj/ speeches/s_grantmakers.html, Erişim: (07.12.2004).
Tokgöz O (2001) Türkiye’de Yerel Medyanın Yapısı ve Örgütlenişi, İletişim, 9, 5-39.
Tokgöz O (2003) Temel Gazetecilik, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
Törenli N (2005) Yeni Medya ve İletişim Ortamı, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
Uzun R (2006) Gazetecilikte Yeni Bir Yönelim: Yurttaş Gazeteciliği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Derg, 16, 633-656.
van Dijk T A (1988) News as Discourse, Lawrence Erlbaum Associates Publishers, New Jersey.