Bilimde Kanıta Ulaşmak

Diş hekimliğinde uygulanacak tedaviler ve bunlar hakkındaki bilgiler çoğu zaman klinik deneyimlerden yola çıkarak öğrenilip aktarılmaktadır. Günümüz diş hekimliğinde kanıta dayalı bilginin değeri gün geçtikçe artarken kanıta ulaşmada izlenmesi gereken yollar henüz yeteri kadar bilinmemektedir. Kaynağa ulaşmak için ilk olarak öğrenilmek istenen bilgiyi doğru bir şekilde soruya çevirip araştırmak gerekmektedir. Literatürde bulunan kaynakların bilime katkıları ve kanıt düzeyleri farklıdır. Sorunun yönlendirdiği kaynakların kanıt düzeyleri bilginin nasıl elde edildiği ve hangi klinik vakalara uyarlanabilir olduklarına göre değişmektedir. Araştırmanın klinik ortamda gerçekleştirilmesi ve randomizasyonun doğru yapılması kanıt düzeyini yüksek kılmaktadır. Kaynaklar değerlendirilirken kanıt düzeyi sıralamaları göz önünde bulundurularak istenilen bilgiye ulaşılmalıdır. Kanıt değeri en yüksek olan Randomize Kontrollü Çalışmalar literatürler arasında doğru bilgiye en yakın kanıtı sunan kaynaklardır. Literatür taramalarında öncelikli olarak bu kaynakların araştırılması kanıta dayalı diş hekimliğinin yaygınlaşması için bir gerekliliktir.

Anahtar Kelimeler:

kanıta dayalı diş hekimliği, randomize kontrollü çalışmalar, kanıt piramidi

PDF

___

1. Güler E, Köprülü H, Güler A. Kanıta Dayalı Diş Hekimliği. On Dokuz Mayıs Üniversitesi Dergisi, 2004;5:39-45.
2. Ismail AI, Bader JD. Evidence-based dentistry in clinical practice. J American Dent Assoc, 2004;135:78–83.
3. Chiappelli F., Prolo P, Newman M, Cruz M, Sunga E, Concepcion E, et al. Evidence-based Practice in Dentistry: Benefit or Hindrance. J Dent Res, 2003;82:6–7.
4. Peker K, Bermek G. Klinik Uygulamalarda Kanıta Dayalı Diş Hekimliği Yönteminin Uygulanma Aşamaları. İstanbul Üniversitesi Diş Hek Fak Derg, 2009;43:123-32.
5. Guyatt G, Rennie D, Meade MO, Cook DJ. Users’ Guides to the Medical Literature: A Manual for Evidence-Based Clinical Practice 2nd ed, 2008;7-28.
6. Brignardello-Petersen R, Carrasco-Labra A, Booth HA, Glick M, Guyatt GH, Azarpazhooh A, et al. A practical approach to evidence-based dentistry. J American Dent Assoc, 2014;145:1262–7.
7. Yılmaz E, Meltem Ç. Kanıta Dayalı Tıp. J Clin Anal Med, 2014;5:537-42.
8. Balshem H, Helfand M, Schünemann HJ, Oxman AD, Kunz R, Brozek J, et al. GRADE guidelines: 3. Rating the quality of evidence. J Clin Epidemiology, 2011;64:401–6.
9. Greenberg RS. Medikal Epidemiyoloji. Palme Yayınevi, 2019;163-77.
10. Pound P, Bracken MB. Is animal research sufficiently evidence based to be a cornerstone of biomedical research? BMJ, 2014;348:g3387–g3387.
11. Pearson RM. In-vitro techniques: can they replace animal testing?. Human Reproduction, 1986;1:559–60.
12. Noordzij M, Dekker FW, Zoccali C, Jager KJ. . Study Designs in Clinical Research. Nephron Clin Practice, 2009;113:218–21.
13. Vandenbroucke JP. Case Reports İn An Evidence Based World. J R Soc Med. Apr, 1999;92:159–63.
14. Srivastava S, Mishra S, Chopra D. Modified Tray with Mesh Design for the Management of Flabby Ridge: A Case Report. Front Dent, 2019;16:149-52.
15. Sutherland SE. . Evidence-based Dentistry: Part IV. Research Design and Levels of Evidence. J Can Dent Assoc, 2001;67:375-8.
16. Brighton B, Bhandari M, tornetta P, Felson DT. Hierarchy of Evidence: From Case Reports to Randomized Controlled Trials. Clin Orthop Relat Res, 2003; 413:19-24.
17. Saponaro PC, Yilmaz B, Heshmati RH, Mcglumphy EA. Clinical performance of CAD-CAM-fabricated complete dentures: A cross-sectional study. J Prosthet Dent, 2016;116:431–5.
18. Spıes BC, Patzel SBM, Vach K, Kohal RJ. Monolithic lithium-disilicate single crowns supported by zirconia oral implants: three-year results of a prospective cohort study. Clin Oral Implants Res, 2015;27:1160–8.
19. Gjelvold B, Chrcanovic BR, Korduner EK, Collin-Bagewitz I, Kisch J. Intraoral Digital Impression Technique Compared to Conventional Impression Technique. A Randomized Clinical Trial. J Prosthodontics, 2015;25:282–7.
20. Harder S., Kern M. . Survival and complications of computer aided-designing and computer-aided manufacturing vs. conventionally fabricated implant-supported reconstructions: a systematic review. Clin Oral Implants Res, 2009;20:48–54.
21. Von stein-Lausnitz M, Nickenig HJ, Wolfart S, Neumann K, Von Stein-Lausnitz A, Spies BC, et al. Survival rates and complication behaviour of tooth implant–supported, fixed dental prostheses: A systematic review and meta-analysis. J Dent 2019; 88:103167