İlkay ASLAN, Ahmet ASLAN, Tolga ATAY, Nevres AYDOĞAN

Ayak Bileği Burkulmalarında Gereksiz Radyografi İstemleri Azaltılabilir mi?

SüleymanDemirel Üniversitesi TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ: 2007 Haziran; 14(2) Ayak Bileği Burkulmalarında Gereksiz Radyografi İstemleri Azaltılabilir mi? İlkay Aslan*, Ahmet Aslan**, Tolga Atay**, Nevres Hürriyet Aydoğan** *Sağlık Bakanlığı İl Sağlık Müdürlüğü, Atabey Merkez Sağlık Ocağı/Isparta **Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji A.D./Isparta Özet Amaç: Bu çalışmada, Ottawa Ayak Bileği Tanı Kurallarının (OAK) radyolojik tetkik oranını azaltıp azaltmadığının ortaya konulması ve ayak bileği burkulması nedeniyle başvuran hastalardan direkt grafi istenen olguların oranının belirlenerek yapılabilecek tasarruf miktarının hesaplanması amaçlandı. Hastalar ve yöntem: Ayak bileği burkulması nedeniyle başvuran 98 hasta değerlendirildi. Kontrol grubunda OAK uygulanmadı. Çalışma grubunda ise OAK uygulanarak gereken vakalarda radyolojik tetkik istenip istenmemesine karar verildi. Bulgular: Kriterlerin uygulanmadığı kontrol grubunda grafi istenen hasta sayısı 26 (%50) ve grafi istenen hastalarda kırık tespit edilme oranı %34.6 olarak bulundu. Kriterlerin uygulandığı çalışma grubunda ise grafi istenen hasta sayısı 13 (%28.3) ve grafi istenen hastalarda kırık tespit edilme oranı %76.9 olarak bulundu. Gereksiz radyografi çekiminin engellenmesiyle %21.7 oranında tasarruf sağlanabileceği belirlendi. Tartışma: Ayak bileği burkulmalarında radyografilerin OAK dikkate alınarak çekilmesi, hem eşlik edebilecek kırıkların ekarte edilmesinde yardımcı olabilir, hem de gereksiz radyografi istemini engelleyerek tetkik-tedavi maliyetinin azaltılmasında katkı sağlayabilir. Anahtar kelimeler: Ayak bileği burkulması, Ottawa Ayak bileği kuralları, Radyografi Abstract Can unnecessary radiography be decreased in ankle sprain cases? Aim: We aimed to evaluate the clinical usefulness of the Ottawa ankle rules (OAR) and to calculate the approximate cost-effectiveness amount by determining the rate of patients with ankle sprain, whom we have taken a direct radiography. Patients and methods: 98 patients who have appealed with ankle sprain complain were evaluated. In the control group patients were examined without using the OAR. In the study group patients were thoroughly examined using the OAR and the desicion as to whether a radiograph was necessary or not was given. Results: In the control group, there were 26 (%50) patients referred for radiography and the ratio of fractures in the patients radiographically evaluated was %34.6. In the study group, there were 13 (%28.3) patients referred for radiography. The ratio of fractures in the patients radiographically evaluated was %76.9. Moreover, it was determined that the 21.7 percent of saving could be supplied in costs by avoiding unnecessary radiographs. Conclusion: Taking the radiographs according to the OAR in patients with ankle sprain may help to exclude a possible accompanying fractures and can contribute to the decrement of diagnosis/treatment costs, decrease in redirection rates. Key words: Ankle sprain, Ottawa ankle rules, Radiography.

Anahtar Kelimeler:

Ayak bileði burkulmasý, Ottawa Ayak bileði kurallarý, Radyografi

PDF

___

Yetkin H, Esemenli T, Aydýn N, Gulman B, Þaylý U, Aydýn AT. Ayak ve ayak bileði cerrahisi (Bölüm 9). In Alpaslan M. Çev.Ed. Current Ortopedi Güncel Taný ve Tedavi (Türkçe 3.baský). Güneþ Kitabevi Ltd.Þti. 2005; sf, 511-513.
Çakmak G, Kanatlý U, Demir T, Þimþek A, Yetkin H. Akut Ayak bileði Travmalarýnda Ottawa ayakbileði deðerlendirme kriterlerinin kullanýlmasý: Pilot çalýþma. 18.Milli Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongre Kitabý. Ýstanbul 2003; SS-201: sf,438-439.
Özberk ZN, Coþkun ÖÖ, Sabire Akýn, Korkusuz F, Iþýklý S.Lateral ayak bileði yaralanmalarýnda Icefeel® ve Cryocuff® uygulamalarýnýn karþýlaþtýrýlmasý. Eklem Hastalýklarý ve Cerrahisi Dergisi. 2005; 16(3): 205- 214.
Puffer J.C. The Sprained Ankle. Clin Cornerstone. 2001; 3(5): 38-49.
Trevino SG, Davis P, Hect PJ. Managemet of acut and chronic lateral ligament injuries of tehe ankle. Orthopedic Clinics of North America. 1994; 25(1): 1- 17.
Pijnenburg ACM, Glas AS, Roos MAJ et al. Radiography in Acute Ankle Injuries: The Ottawa Ankle Rules Versus Local Diagnostic Decision Rules. Annals Of Emergency Medicine. 2002; 39(6): 599- 604.
Heybeli N. Burkulmuþ ayakbileðinin deðerlendirmesi. Sürekli Týp Eðitimi Dergisi(STED). 2002; 4: 129-131.
I.G.Stiell, G.H.Greenberg, R.D.McKnight, R.C.Nair, I.McDowell, M.Reardon, J.P.Stewart, J.Maloney. Decision rules for the use of radiography in acute ankle injuries. Refinement and prospective validation. JAMA. 1993; 269: 1127-1132.
Karaoðlu S, Küçükardalý Y, Kabak Þ. Ottowa Ayak Bileði Kriterlerinin Acil Servislerde Uygulanmasý: Gereksiz Radyografi Ýstekleri Azaltýlabilir. Erciyes Týp Dergisi. 2000; 22(1): 30-34.
Vargish T, Clarke W R, Young RA, Jensen A. The ankle injury: Indicatioýns for the selective use of x- rays. Injury. 1983; 14: 507-512.
Sloan JP, Hain R, Pownall R. Clinical benefits of early cold therapy in accident and emergency following ankle sprain. Arch Emerg Med. 1989; 6: 1-6.
Polat O, Güler Ý, Tek Ý, Öðüt H, Yýldýz A. . Ayak Bileði Lateral Ligament Yaralanmalarý Tedavisi Ve Klinik Deneyimlerimiz. Ankara Üniversitesi Týp Fakültesi Mecmuasý, 2002; 55(3): 205-210.
Gerber JP, Williams GN, Scoville CR, Arciero RA,Taylor DC: Persistant disability associated with ankle sprains. FooT and Ankle Int. 1998; 19: 653-660.