Öz 2.45 GHz radyo frekans elektromanyetik radyasyona (EMR) maruziyetin rat testisleri üzerinde oluşturduğu değişiklikler ve bu değişikliklere vitamin E ve vitamin C'nin koruyucu etkisini araştırmayı amaçladık. Bu çalışmada 28 adet Sprague-Dawley cinsi erkek ratlar kullanıldı. Ratlar 3 gruba ayrıldı: 1. grup: Kontrol grubu (3. gruba verilen miktarda oral gavaj ile su verildi), 2. grup: 2.45 GHz EMR' ye maruz bırakılan grup, 3. grup: 2.45 GHz EMR' ye maruziyet + Vitamin E ve C verilen grup. 2. ve 3. gruptaki ratlar 30 gün boyunca her gün aynı saatte 60 dakika 2.45 GHz EMR' ye maruz bırakıldı. 3. gruba vitamin E ve C, EMR uygulamasından 1 saat önce verildi. 30 günün sonunda ratlar anestezi altında servikal dislokasyon yöntemiyle sakrifiye edildi ve testisleri çıkarıldı. Rutin doku takibi yapıldı ve kesitler hematoksilen-eozin (H-E) ile boyandı. EMR' ye maruz kalan ratların testislerinin ağırlık ve hacimlerinde kısmen azalma tespit edildi. Histopatolojik incelemede ise seminifer tübül çapında ve Johnsen skorlama yönteminde EMR' ye maruz kalan ratlarda azalma tespit edildi. Ancak gruplar arası karşılaştırılmada istatistiksel olarak anlamlı fark gözlemlenmedi. Vitamin E ve C verilen grupta bu değişikliklerin grup 2' ye oranla daha az olduğu tespit edildi. Leydig hücre skorunda ise gruplar arasında fark gözlemlenmedi. Sonuç olarak EMR uygulamaları rat testisinde kısmen değişiklikler oluşturmaktadır ve vitamin E ve vitamin C' nin ise bu değişikliklere karşı bir miktar koruyucu etkisi bulunmaktadır. Anahtar Kelimeler: Testis, rat, 2.45 GHz radyo frekansı, vitamin E, vitamin C Abstract We aimed to investigate 2.45 GHz radio frequency electromagnetic radiation (EMR) exposure induced changes on rat testes and protective effects of vitamins E and C. Twenty eight male Sprague-Dawley rats were used in this study. Rats were divided into three groups: Group I: Control group, (same amount of water was given to the group III by oral gavages), Group II: exposed to 2.45 GHz EMR, Group III: exposed to 2.45 GHz EMR + Vitamins E and C. Group II and group III were exposed to 2.45 GHz EMR, for 60 minutes every day for 30 days. Vitamin E and C, was given 1 hour before the EMR application to Group III. The rats were sacrificed by cervical dislocation under anesthesia at the end of 30 days period, and the testes were dissected. Routine tissue procedure was applied and the sections were stained with hematoxylin–eosin (H-E). The weights and volumes of the testes were slightly reduced in the EMR exposed groups. In histopathological examinations, diameter of tubulus seminiferus and Johnsen scores were slightly reduced in the EMR exposed groups. However, no statistically significant difference was observed between groups. It is determined that, the changes were lower in vitamin E and C administered groups when compared to group two. There was no statistically significant difference in Leydig cell scores. In conclusion, EMR applications causes slightly changes in rat testes and, vitamin E and C have some protective effects. Keywords: Testis; rat; 2450 MHz radio frequency; vitamin E; vitamin C

Öz 2.45 GHz radyo frekans elektromanyetik radyasyona (EMR) maruziyetin rat testisleri üzerinde oluşturduğu değişiklikler ve bu değişikliklere vitamin E ve vitamin C'nin koruyucu etkisini araştırmayı amaçladık. Bu çalışmada 28 adet Sprague-Dawley cinsi erkek ratlar kullanıldı. Ratlar 3 gruba ayrıldı: 1. grup: Kontrol grubu (3. gruba verilen miktarda oral gavaj ile su verildi), 2. grup: 2.45 GHz EMR' ye maruz bırakılan grup, 3. grup: 2.45 GHz EMR' ye maruziyet + Vitamin E ve C verilen grup. 2. ve 3. gruptaki ratlar 30 gün boyunca her gün aynı saatte 60 dakika 2.45 GHz EMR' ye maruz bırakıldı. 3. gruba vitamin E ve C, EMR uygulamasından 1 saat önce verildi. 30 günün sonunda ratlar anestezi altında servikal dislokasyon yöntemiyle sakrifiye edildi ve testisleri çıkarıldı. Rutin doku takibi yapıldı ve kesitler hematoksilen-eozin (H-E) ile boyandı. EMR' ye maruz kalan ratların testislerinin ağırlık ve hacimlerinde kısmen azalma tespit edildi. Histopatolojik incelemede ise seminifer tübül çapında ve Johnsen skorlama yönteminde EMR' ye maruz kalan ratlarda azalma tespit edildi. Ancak gruplar arası karşılaştırılmada istatistiksel olarak anlamlı fark gözlemlenmedi. Vitamin E ve C verilen grupta bu değişikliklerin grup 2' ye oranla daha az olduğu tespit edildi. Leydig hücre skorunda ise gruplar arasında fark gözlemlenmedi. Sonuç olarak EMR uygulamaları rat testisinde kısmen değişiklikler oluşturmaktadır ve vitamin E ve vitamin C' nin ise bu değişikliklere karşı bir miktar koruyucu etkisi bulunmaktadır. Anahtar Kelimeler: Testis, rat, 2.45 GHz radyo frekansı, vitamin E, vitamin C Abstract We aimed to investigate 2.45 GHz radio frequency electromagnetic radiation (EMR) exposure induced changes on rat testes and protective effects of vitamins E and C. Twenty eight male Sprague-Dawley rats were used in this study. Rats were divided into three groups: Group I: Control group, (same amount of water was given to the group III by oral gavages), Group II: exposed to 2.45 GHz EMR, Group III: exposed to 2.45 GHz EMR + Vitamins E and C. Group II and group III were exposed to 2.45 GHz EMR, for 60 minutes every day for 30 days. Vitamin E and C, was given 1 hour before the EMR application to Group III. The rats were sacrificed by cervical dislocation under anesthesia at the end of 30 days period, and the testes were dissected. Routine tissue procedure was applied and the sections were stained with hematoxylin–eosin (H-E). The weights and volumes of the testes were slightly reduced in the EMR exposed groups. In histopathological examinations, diameter of tubulus seminiferus and Johnsen scores were slightly reduced in the EMR exposed groups. However, no statistically significant difference was observed between groups. It is determined that, the changes were lower in vitamin E and C administered groups when compared to group two. There was no statistically significant difference in Leydig cell scores. In conclusion, EMR applications causes slightly changes in rat testes and, vitamin E and C have some protective effects. Keywords: Testis; rat; 2450 MHz radio frequency; vitamin E; vitamin C