Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde İstisnalar: Geniş Zaman Örneği

Dil, insanlar arasında anlaşmayı sağlayan, kendine mahsus kanunları olan ve ancak bu kanunlar çerçevesinde gelişen canlı bir varlıktır. Dil, temeli bilinmeyen zamanlarda atılmıştır. Kendi içinde kuralları olan dilin, tarihsel olarak ortaya çıkan bir sistemi vardır. Birçok dilin barındırdığı kuralların yanı sıra istisnalarının olduğu bilinmektedir. Türkçe, kurallarında istisnaların sayılacak kadar az bulunduğu diller arasında olduğu kabul edilmektedir. Dil öğretiminde özellikle de yabancı dil öğretiminde istisnaların öğretilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, Türkçe’nin yabancı dil olarak öğretimi açısından istisna kavramı üzerinde durulmuş ve geniş zaman kip eklerindeki istisnalar incelenmiştir. Uzun bir geçmişe dayanan Türkçede, istisnaların ortaya çıkma sebebinin çok farklı kültürle olan etkileşim ve alıntı kelimelerin varlığından kaynaklandığı düşünülmektedir. Çalışmada geniş zaman kip ekinin istisnaları olarak kabul edilen “gel-, bil-, öl-, gör, al-, bul-, ol-, ver-, var-, kal-, vur-, dur-, san-“ fiilleri ele alınmıştır. Türkçeyi anadili olarak öğrenen bir öğrencinin, bu 13 istisnanın sebebini bilmese de fiil çekimlerini doğru şekilde kullanma ihtimali daha yüksektir. Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde ise Türkçeyle ilk defa karşılaşan ve öğrendiği kurallar dışına çıkamayan öğrenci, bu istisna fiilleri yanlış kullanacak, mevcut kurallara göre hareket edecektir. Bu durum Türkçenin yabancı dil olarak öğretimini zorlaştıracaktır. Çalışmada bahsedilen hususlara değinilerek, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde istisna meselesi, geniş zaman kip eki üzerinden incelenmiştir. İstisna fiillerin öğrencilere liste halinde verilerek, örneklerle pekiştirilmesine ihtiyaç olduğu görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi, istisna, geniş zaman.
Anahtar Kelimeler:

-

Exceptions in Teaching Turkish as a Foreign Language: The Case of Simple Tense

Language is a living being providing agreement among people, owning peculiar laws, and having a growing presence only within the boundaries of these laws. The foundation of language was laid in an unknown time in the very past. The having rules in itself, language is a system that emerged historically. It is widely known that a language includes many rules, yet it hosts exceptions as well. Turkish, among the other languages, is considered as a language in which exceptions are nominated highly scarce.  In language teaching, especially in the teaching of a foreign language it is important that exceptions be taught. This study focuses on the concept of "exception" in terms of teaching Turkish as a foreign language and analyzes the exceptions in the present tense suffixes. Basing on a long tradition in the Turkish language, the cause of the occurrence of exceptions is thought to be caused by the interaction with different cultures and the presence of borrowed words. The study focuses on “gel-, bil-, öl-, gör, al-, bul-, ol-, ver-, var-, kal-, vur-, dur-, san-“, which are regarded as exception in the simple tense. It is of a higher possibility that even anyone who does not know the reasonings of why these 13 exceptions occur in the language, any learner learning Turkish as their mother tongue will be conjugating those verbs correctly. On the contrary, in the field of Teaching Turkish as a foreign language, students, who encounter with Turkish for the first time and cannot not go beyond the rules they have learned, are prone to make mistakes conjugating these exceptional verbs and are more likely to follow the standard and existing rules. This problem will make it difficult to teach Turkish as a foreign language. By way of referencing the issues abovementioned, the study investigates the matter of exceptions in teaching Turkish as a foreign language focusing on the simple present tense suffixes. The study concludes with the inference that students should be given the list of those exceptional verbs and there is a need to consolidate the use of these verbs through the samples.Key words: Teaching Turkish as a foreign language, exception, present tense.
Keywords:

-,

___

  • Açık, F. (2008). Türkiye’de yabancılara Türkçe öğretilirken karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Doğu Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü Uluslararası Türkçe Eğitimi Ve Öğretimi Sempozyumu, Kuzey Kıbrıs.
  • Coşar, M. (2014). Müstesna dil Türkçede istisnalar. Bengütaş Kültür ve Edebiyat Gazetesi. http://bengutasduvargazetesi.blogspot.com.tr/2014/03/mustesna-dil-turkcede-istisnalar-prof.html
  • Ergin, M. (1998). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Yayınları.
  • Erol, H. F. (2011). Teaching tenses in Turkish as a foreign language. Lambert Academic Publishing. Almanya.
  • Gemalmaz, E. (1989). Alfabetik sonekler dizininde türkçe soneklerin sıralanmasında göz önünde bulundurulması gereken esaslar üzerine. Edebiyat Bilimleri Araştırma Dergisi, 17, 31-42.
  • Gencan, T. N. (1973). Geniş zaman kipi. 19. Türkoloji Kongresi. Ankara.
  • Kerimoğlu, C. (2014). Türkiye Türkçesi gramerindeki düzensizlikler ve eş zamanlı gramer yazımı. Dil Araştırmaları, 14, 75-96.
  • Kılıçaslan, R., ve Yavuz, A.(2014). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin sosyal medya kullanımında yaptıkları yazma hataları. Turkish Studies, 9(3), 863-877.
  • Korkmaz, Z. (2003). Türkiye Türkçesi Grameri. Türk Dil Kurumu Yayınları. Ankara, 637-646.
  • Latifi, L. (2014). Türkçe öğretiminde ders kitaplarının nitelikleri. http://www.turkcede.org/yeni-ogrenenlere-turkce-ogretimi/133-turkce-ogretiminde-ders-kitaplarinin-nitelikleri.html adresinden erişilmiştir.
  • Özçelik, S. (2001). Türkçede geniş zaman ekine dair bazı tespitler. Türk Dili Dergisi, 598, 410-411.
  • Özkan, M., vd. (2006). Yükseköğretimde Türk dili yazılı ve sözlü anlatım. Filiz Kitabevi, İstanbul.
  • Şahin, H. (2005). Türkçede zaman belirleyicileri ile kip ve zaman eklerinin uyumu. Fikret Türkmen Armağanı, Kanyılmaz Matbaası, İzmir.
  • Tüm, G. (2014). Çok uluslu sınıflarda yabancı dil Türkçe öğretiminde karşılaşılan sesletim sorunları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 255-266.
  • Üstünova, K. (2004). Eklerin öğretimi üzerine bir iki söz. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 173-182.
  • Yavuz, S. (2013). Yabancı dil Türkçe öğreten İngilizce öğretmenleri ile bir durum incelemesi: “Türkçe balta girmemiş orman”. Turkish Studies, 8, 1463-1474.