CEVHER HAZIRLAMADA MEKANİK AKTİVASYON UYGULAMALARI
Mekanik aktivasyon, temel bir metalurjik süreç öncesinde mineralin bu süreçlerdeki durum
değişimleri sırasındaki reaktifliğini artırmak üzere uygulanan bir ön-işlemdir. Cevher hazırlama
proseslerinde mekanik aktivasyon işlemleri öğütme değirmenlerinde gerçekleştirilir. Çünkü cevher
hazırlama proseslerinde mekanik aktivasyonun en önemli etkisi, fizikokimyasal özelliklerinde
değişikliğe yol açacak şekilde mineral tanelerinin ufalanmasıdır. Mekanik aktivasyon sırasında
mineralin kristal yapısı bozulur ve daha reaktif türler oluşur. Böylece, aşırı şartlar altında öğütülmüş
mineral, elden geçirileceği metalurjik süreç sırasında artık daha aktif olarak davranacak ve bu
durum, sürecin hızını artıracaktır. Tepkime sıcaklığını düşürmek, çözünürlük miktarı ve hızında
artış sağlamak, suda çözünür bileşiklerin hazırlanması, basit ve daha ucuz reaktör üretimi ve daha
kısa tepkime süresi gereksinimi mekanik aktivasyonun bazı üstünlüklerindendir. Bu nedenlerle,
mekanik aktivasyon metalurjik süreçlerde çekici bir konu olmaktadır. Bu çalışmada ise, çeşitli
cevher hazırlama tesislerinde, hidrometalurjik elden geçirim süreçlerinde mekanik aktivasyonun
uygulamalarını inceleyen birçok çalışma ele alınarak incelenmiştir.
MECHANICAL ACTIVATION APPLICATIONS IN MINERAL PROCESSING
Mechanical activation is a pre-process applied to increase the reactivity of the mineral in the
course of state changes in these processes prior to a basic metallurgical process. In the mineral
preparation processes, the mechanical activation processes are carried out in the grinding mills.
Because the most important effect of mechanical activation in mineral preparation processes
is the milling of mineral particles, which leads to a change in their physicochemical properties.
During mechanical activation, the crystal structure of the mineral deteriorates and more reactive
species form. Thus, under extreme conditions, the milled mineral will now be more active during
the metallurgical process to be carried out, and this will increase the process speed. Reducing the
reaction temperature, increasing the amount of solubility and speed, preparation of water-soluble
compounds, simple and cheaper reactor production and shorter reaction time requirements are
some of the advantages of mechanical activation. For these reasons, mechanical activation
is an attractive topic in metallurgical processes. In this study, several studies investigating the
application of mechanical activation in hydrometallurgical leaching processes in various mineral
processing plants have been examined.
___
- Alex, T.C., Kumar, R., Roy, S.K., Mehrotra S.P.,
2011. Anomalous reduction in surface area during
mechanical activation of boehmite synthesized by
thermal decomposition of gibbsite. Powder Technology,
208, 128-136.
- Baláž P., Ebert, I., 1991. Oxidative Leaching of
Mechanically Activated Sphalerite. Hydrometallurgy,
27, 141-150.
- Baláž, P., 2000. Extractive Metallurgy of Activated
Minerals. Elsevier, Science B.V., Amsterdam.
- Baláž, P., 2003. Mechanical Activation in
Hydrometallurgy. Int. J. Miner. Process. 72, 341-354.
- Baláž, P., Achimovičová, M., 2006. Mechano-Chemical
Leaching in Hydrometallurgy of Complex Sulphide.
Hydrometallurgy, 84, 60-68.
- Biangardi, S., Pietsch, H., 1976. Verarbeitung
sulfidischer Kupfererze nach dem Lurgi-Mitterberg
(LM)-Verfahren. Erzmetall, 29, 73–80.
- Boldyrev, V.V., 2004. Ten Years After The First
International Conference on Mechanochemistry and
Mechanical Alloying; Where We Are Now?. J. Mater.
Sci., 39, 4985-4986.
- Boynton, R.S., 1980. Chemistry and Technology of
Lime and Limestone, John Wiley and Sons., Inc.,
Second Edition, New York, 7-190.
- Cebeci, A., 2007. Muğla Diasporitinin Termal Özelliğine
Mekanik Aktivasyonun Etkisi. Sakarya Üniversitesi, Fen
Bilimleri Enstitüsü, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği,
Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
- Celep, O., Alp, İ., 2008, Karıştırmalı Değirmenler
İle İnce Öğütmenin Refrakter Altın Cevherlerine
Uygulanabilirliğinin İncelenmesi, Madencilik, 47 (3),
15-26.
- Corrans, I.J., Angove, J.E., Johnson, G.D., 1995. The
Treatment of Refractory Copper–Gold Ores Using
ActivoxR Processing. In: Proceedings of International
Conference on ‘‘Randol Gold Forum”, Perth, 221–224.
- Ercenk, G., 2008. Mekanik olarak Aktive Edilen
Alunitin Sülfürük Asit Çözeltisinde Liç Kinetiği,
Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kimya
Bölümü,Yüksek Lisans Tezi, Sakarya
- Erdemoğlu, M., Gock, E., 2009. Effect of Mechanical
Activation on the Carbothermic Reduction of Celestite.
Proceedings of the XIII Balkan Mineral Processing
Congress, 14-17 June, Bucharest, Romania, 200-205.
- Erdemoğlu, M., 2009. Carbothermic Reduction
of Mechanically Activated Celestite. Int. J. Miner.
Process., 92, 144–152.
- Erdemoğlu, M., Ding, Y., Ghadiri, M., 2010. Intensive
Milling of Siderite. 12. Uluslararası Cevher Hazırlama
Sempozyumu, Nevşehir, Türkiye, 300-305.
- Erkuş, S., 2006. Asidik Ortamda Alunitten Alumina
Ekstraksiyonuna Mekanik Aktivasyonun Etkisi. Sakarya
Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Metalurji ve
Malzeme Mühendisliği, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
- Göktaş, M., 2013. Mermer Sanayi Atıklarından Yapay
Kalsiyum Silikat Üretiminde Aşırı Öğütmenin Etkilerinin
Seramik Malzemeler Üzerinde Araştırılması. Doktora
Tezi, İnönü Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü,
Malatya.
- Habashi, F., 1978. Chalcopyrite its Chemistry and
Metallurgy. McGraw Hill, NY.
- Küçük, F., 2006. Mekanik Aktive Edilmis Alunitin
Termal Dekompozisyon Kinetiğinin Termogravimetri ile
İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi,
2006.
- Pourghahramani, P., 2006, Effects of Grinding Variables
on Structural Changes and Energy Conversion During
Mechanical Activation Using Line Profil Analysis,
Licentiate Thesis, Lulea University of Technology,
Dept. of Chemical Eng. and Geosciences, Division of
Mineral Processing, İsveç.
- Pourghahramani, P., Forssberg, E., 2006.
Microstructure Characterization of Mechanically
Activated Hematite Using XRD Line Broadening. Int. J.
Mineral Processing, 79 (2), 106–119.
- Pourghahramani, P., Forssberg, E., 2007. Effects of
Mechanical Activation on The Reduction Behavior of
Hematite Concentrate. Int. J. Miner. Process., 82, 96-
105.
- Sasikumar, C., Rao D.S., Srikanth S., Ravikumar B.,
Mukhopadhyay N.K., Mehrotra S.P., 2004. Effect of
Mechanical Activation on The Kinetics of Sulfuric Acid
Leaching of Beach Sand Ilmenite from Orissa, India.
Hydrometallurgy, 75, 189–204.
- Sekula, F., Balázˇ, P., Jusko, F., Molnár, F., Jakabsky´,
Š., 1998. Hydrometallurgical Technology of Tetrahedrite
Concentrate Processing from the Mária Mine Locality
in Rozˇnˇava. In: Sasvári, T., Jancˇura, M., (Eds.),
Rozˇnˇavské rudné pole. Acta Montanistica SlovacaMonography
3, 149–156.
- Smekal, A.G., 1952. Zum Mechanischen Und
Chemischen Verhalten Von Calcitspaltflächen.
Naturwissenschaften, 39, 428-429
- Şener, M., Erdemoğlu, M., 2014. Jipsin Isıl Davranışına
Mekanik Aktivasyonun Etkisi. Madencilik, 53 (3-4), 19-
26.
- Tang, A., Su L., Li C., Wie W., 2010. Effect Of
Mechanical Activation On Acid-Leaching Of Kaolin
Residue. Applied Clay Science, 48, 296-299.
- Taşkın, E., 2005. Boksitten Alumina Ekstraksiyonuna
Mekanik Aktivasyonunun Etkisi. Yüksek Lisans Tezi,
Sakarya Üniversitesi.
- Taşkın, E., Yıldız, K., Alp, A., 2005a. Alkali Katkılı
Boksitten Alumina Ekstraksiyonunun Mekanik
Aktivasyonun Etkisi. 12. Uluslararası Metalurji ve
Malzeme Kongre ve Fuarı, İstanbul.
- Taşkın, E., Yıldız, K., Alp, A., 2005b. Mekanik
Active Edilmiş Alkali Katkılı Boksit Cevherinin
Karakterizasyonu. 4. Uluslararası Toz Metalurjisi
Konferansı, Sakarya.
- Thiessen, P.A., Meyer, K., Heinicke, G., 1967.
Grundlagen der Tribochemie. Akademie Verlag, Berlin.
Tromans, D., Meech, J.A., 1999. Enhanced Dissolution
of Minerals: Microtopography and Mechanical
Activation. Minerals Engineering, 12 (6), 609-625.
- Wang, Y., Forssberg, E., 2007. Enhancement of Energy
Efficiency for Mechanical Production of Fine and UltraFine
Particles in Comminution. China Particuology,
5,193-201.
- Welham, N.J., 2000. Mechanical Enhancement of The
Carbothermic Formation of TiB2. Metall. Trans., A31,
283-289.
- Welham, N.J., 2002. Activation of The Carbothermic
Reduction of Manganese Ore. Int. J. Miner. Process.,
67, 187-198.
- Yıldız, N., 1999. Öğütme. Kozan ofset matbaacılık, 219
s.
- Zhang, Y., Zheng S., Du H., Xu H., Zhang Yi, 2010.
Effect of Mechanical Activation on Alkali Leaching of
Chromite Ore. Trans. Nonferrous Met. Soc. China, 20,
888-891.
- Zhao, Z., Zhang Y., Chen X., Chen A., Huo G., 2009.
Effect of Mechanical Activation on the Leaching Kinetics
of Pyrrhotite. Hydrometallurgy, 99, 105-108.