el-İ‘câzü’l-Belâgî el-Kitâbü’s-Sânî: el-Bâkıllânî-Abdülkâhir es-Süyûtî-er-Râfiî- Muhammed Muhammed Ebû Mûsâ

Bu çalışma, Muhammed Muhammed Ebû Mûsâ’nın el-İ‘câzü’l-belâgî el-kitâbü’s-sânî:el-Bâkıllânî-Abdülkâhir-es-Süyûtî-er-Râfiî adlı eserinin değerlendirmesinden oluşmaktadır. Kur’an’ın i‘câzını ele alan temel eserlerden dört tanesini mercek altına alan bu eser, alimlerin konuya yaklaşımını farklı bir okuma perspektifiyle kritik etmektedir. Eserlerde geçen açıklamalar, yazarın kendine özgü üslubuyla tetkik edilmekte; ilk bakışta muğlak ve girift görülen cümleler ayrıntılı bir şekilde çözümlenmektedir. Yazar kitap boyunca etkili düşünme, derin okuma ve metinlere nüfuz etme problemleri üzerinde durmaktadır. Kitabın temel iddiasına göre retorik anlamda sağlanan üstünlük, ancak aynı dilde yazılmış iki söz arasındaki seçkinliği saptayan derin okumayla idrak edilebilir. Kitabın birçok yerinde bu okumanın gerekliliğine atıf yapılmakta; ayet, hadis ve şiir örnekleri üzerinden teorik ve pratik boyutuna değinilmektedir. Çalışmamızda yazarın söz konusu metinlere yaklaşımı ele alınmış ve yazara göre metinlerin tahlil edilmesinde hangi unsurların zaruri olduğu değerlendirilmiştir. Yazarın i‘câz meselesini irdeleyen kitapları nasıl okuduğuna da ayrıca yer verilmiştir. Sonuç bölümünde ise kitabın misyon ve vizyonuna atıf yapılarak literatüre katkıları ele alınmıştır.

___

  • Ebû Mûsâ, Muhammed Muhammed. Medhal ilâ kitâbey Abdilkâhir el-Cürcânî. Kahire: Mektebetü Vehbe, 3. Basım, 2018.
  • Ebû Mûsâ, Muhammed Muhammed. el-İ‘câzü’l-belâgî: Dirâse tahlîliyye li-türâs ehli’l-ilm, Kahire: Mektebetü Vehbe, 6. Basım, 2020.
  • el-Cürcânî, Abdülkâhir b. Abdurrahman. Esrârü’l-belâga. şrh. Muhammed İbrâhim Şâdî. Mısır/Mansûra: Dârü’l-Yakîn, 2. Basım, 2018.
  • el-Cürcânî, Abdülkâhir b. Abdurrahman. er-Risâletü’ş-şâfiye fi’l-i‘câz (İ‘câzü’l-Kur’ân’a Dair). hzr. İsmail Araz. Ankara: Fecr Yayınları, 2022.
  • Matlûb, Matlûb. Abdülkâhir el-Cürcânî: Belâgatüh ve nakduh. Kuveyt/Beyrut: Vekâletü’l-Matbû‘ât, 1973.