KADIYÂNİLİK

Miladi 19. yüzyıl Hindustan’da Müslümanlar ile Hıristiyanlar arasında dinî münazaraların hararetli bir şekilde yapıldığı dönem idi. Bir yandan hükümetin desteğindeki misyonerler, faal bir şekilde Hıristiyanlığı tebliğ ve İslâm Dini’ni reddetmeye çalışırken, diğer yandan Arya Samac tebliğciler de hararetli bir şekilde İslâm'a saldırmaktaydılar. İngilizler bir yandan iktidarlarını devam ettirmek, öte yandan zihnî ve ahlakî kargaşa meydana getirmek için bu münazaraları teşvik etmişlerdi. Kadıyaniliğin kurucusu olan Mirza Ğulam Ahmed başlangıçta İslâm’a yönelik bu saldırılara cevap vermeye çalışmış, İslâm'ın sadakatini, diğer dinlere olan üstünlüğünü, Kur'ân'ın icazını ve Hz. Peygamber'in nübüvvetini aklî delillerle ispatlamak ve aynı zamanda Hıristiyanlık, Arya Samac ve Brahmo Samac'a reddiye olmak üzere kitaplar yazmıştır. Ancak daha sonra kendisini İslam toplumunun önüne mehdi, mesih ve akabinde şeriat sahibi nebi olarak koyması ve hedef kitle olarak Müslümanları seçmesi, başlattığı hareketi şüpheli hale getirmiş ve Müslümanların tepkisini çekmiştir. Nitekim bu çalışmada İngiliz Hindustan’ında ortaya çıkan Kadıyanilik hareketi bütün yönleriyle ele alınmıştır.