TASARIMDA GERÇEKLİK VE HAKİKAT KAVRAMLARI

Tasarım alanının temel amacı nesnel gerçeklik ile yüzleşmek, varlık hakkında hakikatleri keşfetmek ve kurgusal yeni hakikatleri içerdikleri yeni olanaklar dahilinde tesis etmektir. Tüm tasarım süreçleri gerçekliğin birer taklidi, temsili veya hakikat önermesi vasfında sunumu halindedir. Tasarım faaliyeti hakikati arayış sırasında dili ile kurmaca bir gerçeklik sunar ve ürüne ait varoluşun gerekçelerini anlatır ve önerir. Tasarım için hakikat, var olanın kaba bir taklidinde öte, kognivist özneye bir önerme halinde sunulan nesneleştirici aklın bir işlevidir. Bu işlev, ekonomik-sosyal-politik durum ve koşullar altında, tasarım söylemleri ile gerçekliğin doğası arasındaki ilişkinin farklı tutumlar halinde ortaya çıkmasına sebep olur. Bu çalışma kapsamında, öncelikle gerçeklik ve hakikat kavramları tasarım bağlamında ele alınacak, ilerleyen bölümlerde tasarımcıların hakikat tesisinde sahip oldukları özgürlük ve kısıtları ile üstlendikleri rol ve sorumlulukları tartışılacaktır. Çalışma, tasarımcıların hakikat tesisine dönük olası tutumların neler olabileceğine ve nasıl olmaları gerektiğine ilişkin tespit ve değerlendirmeler ile son bulmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Endüstriyel tasarım, Gerçeklik, Hakikat, Özne, Nesne

CONCEPTS OF REALITY AND TRUTH IN DESIGN

The primary purpose of the design field is to face the objective reality, discover the truths about existence, and establish new fictional truths within the new possibilities they contain. All design processes are in the form of an imitation, representation, or presentation of reality as a truth proposition. While searching for the truth, the design activity presents a fictional reality with its language and explains and suggests the reasons for the product’s existence. Truth for design is a function of the objectifying mind, presented as a proposition to the cognitivist subject rather than a rough imitation of what exists. This function causes the relationship between design discourses and the nature of reality to emerge as different attitudes under economic-social-political situations and conditions. Within the scope of this study, the concepts of reality and truth will be discussed in the context of design. In the following sections, the freedom and constraints that designers have in establishing truth and the roles and responsibilities they assume will be discussed. The study ends with determinations and evaluations about what the designers’ possible attitudes towards truth establishment might be and how they should be.

Keywords:

Industrial design, Reality, Truth, Subject, Object,

PDF

___

Baudrillard, J. (2020). Nesneler Sistemi. (O. Adanır, ve A. Favaro, Çev.) İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
Brecht, B. (1966). Writing the Truth: Five Difficulties. E. Bentley (Eds.) İçinde, Galileo (R. Winston, Trans. s. 133-150). New York: Grove.
Cevizci, A. (2000). Felsefe Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.
Cibran, H. (2020). Ermiş. (A. Berktay, Çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
DeBord, G. (1996). Gösteri Toplumu. (O. Taşkent, ve A. Ekmekçi, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Eflatun. (1962). Devlet. (S. Eyuboğlu, ve A. Cimcoz, Çev.) İstanbul: Remzi Kitapevi.
Eliot, T. (1941). Burnt Norton. Londra: Faber and Faber.
Foucault, M. (2020). Özne ve İktidar. (I. Ergüden, ve O. Akınhay, Çev.) İstanbul: Ayrinti Yayınları.
Gottdiener, M. (1996). Postmodern Göstergeler/Maddi Kültür ve Postmodern Yaşam Biçimleri. (H. Gür, A. Nur, ve E. Cengiz, Çev.) Ankara: İmge Kitapevi.
Guattari, F. and Deleuze, G. (1987). A Thousand Plateaus: Capitalism and Schizophrenia. Minnesota: University of Minnesota Press.
Güneş, S. (2019). Analysing the Ontic Layers of the Design Products. GU J Sci Part B, 7(4), 505-520.
Hançerlioğlu, O. (1997). Felsefe Ansiklopedisi Kavramlar ve Akımlar. İstanbul: Remzi Kitapevi.
Hartmann, N. (1949). Das Problem des Geistigen Seins. Berlin: Walter de Gruyter & CO.
Hartmann, N. (1953). Ästhetik. Berlin: Walter de Gruyter & CO.
Heidegger, M. (1997). Patikalar. (H. Nalbantoğlu, Çev.) Ankara: İmge Kitapevi.
Heidegger, M. (2011). Varlık ve Zaman. (K. Ökten, Çev.) İstanbul: Agora Kitaplığı.
Hume, D. (1985). A Treatise of Human Nature. (E. Mossner, Dü.) Londra: Penguin Classics.
Ingarden, R. (1962). Untersuchungen zur Ontologie der Kunst. Berlin: De Gruyter.
Kant, I. (2015). Arı Usun Eleştirisi. (A. Yardımlı, Çev.) Ankara: İdea Yayınevi.
Keyes, R. (2017). Hakikat Sonrası Çağ Günümüz Dünyasında Yalancılık ve Aldatma. (D. Özçetin, Çev.) İstanbul: Delidolu.
Lacan, J. (1978). The Four Fundamental Concepts of Psycho-Analysis. (A. Sheridan, Çev.) New York: W.W. Norton & Company.
Lektorski, V. (2016). Özne Nesne Biliş. (Ş. Alpagut, Çev.) İstanbul: Yordam Kitap.
Merleau-Ponty, M. (1964). Eye and Mind. Evanston: Northwestern University Press.
Nietzsche, F. (2010). Tragedyanın Doğuşu. (M. Tüzel, Çev.) İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
Passmore, J. (1968). A Hundred Years of Philosophy. Londra: Penguin Books.
Putnam, H. (1981). Reason, Truth and History. Cambridge: Cambridge University Press.
Russell, B. (1980). Dış Dünya Üzerine Bilgimiz. (V. Hacıkadiroğlu, Çev.) İstanbul: Alaz Yayınları.
Steiner, G. (1994). Heidegger. (S. Kalkan, Çev.) İstanbul: Vadi Yayınları.
Svendsen, L. (2008). Sıkıntının Felsefesi. (M. Erşen, Çev.) İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Tesich, S. (1992, Ocak). A Government of Lies. The Nation, 6(13).
Zizek, S. (2005). Yamuk Bakmak. (T. Birkan, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları