Kentsel Alanda Heykel ve Çevre İlişkisi Üzerine Bir İnceleme

Tarih boyunca çeşitli uygarlıkların kültürel kimlikleri ve zenginlikleri, ulaştıkları medeniyet seviyesi, sanatsal ve mimari değerlerle oluşturulmuş kentlerle ölçülmüştür. Kentsel alanda çeşitli olguların biçimlendirici işlevi olmakla birlikte bu çalışmada, alanın görsel ve duygusal biçimlendiricisi olarak heykele yer verilmiştir Çalışmada amaç, heykelin kentsel alanda var oluş şeklini değerlendirebilmektir. Bunun için dünyaca tanınmış birbirlerinden farklı anlatım dillerine sahip üç sanatçının birer yapıtı ele alınmıştır. Böylelikle farklı formların, anlatım biçimlerinin, farklı çevresel etkenlerle etkileşimini değerlendirmenin konuyu zenginleştireceği düşünülmüştür. Örnek olarak incelenen yapıtlar; Anish Kapoor’un “Bulut Kapısı”, Louise Bourgeois’nın “Anne” ve Richard Serra ‘nın “ Eğilmiş Yay” dır. Çalışmalar, kentin bir çevresel faktör olarak insan davranışlarını belirlediği, kişinin çevresiyle bütünleştiği oranda kendini mutlu hissettiğini ortaya koymuştur. Kaliteli bir kentsel yaşam, eşitlik, sağlık, refah gibi sosyal bileşenlere bağlı olduğu kadar kaliteli kentsel mekanlarla da ilişkilidir. Estetik alanın önemsenmesinin, insanın bakış açısını, dünyayı algılayışını ve çevresi ile ilişkisini değiştirdiği bilinmektedir. Kuşkusuz estetik duyarlılığa sahip toplumların, çevrelerinde estetik alanlar oluşturma eğiliminde oldukları sonucuna da varabiliriz. 
Anahtar Kelimeler:

Heykel, Çevre, Kentsel alan

Review on Relationship Between Sculpture and Environment in Urban Era

Throughout history, the wealth and cultural identity of various civilizations was measured with the artistic and architectural values of the cities. In this study have been stand on the subject urban sculpture which formed the public space. Te aim is, interpreting the existence of sculpture in public areas. Its including the evaluation of all possible environmental factors. For this, discussed the work of world- renowned three artist with different artistic language of expression. Thus, it was considered that the interaction of different forms and environmental factors would be enriching the topic. Te Works of art examined as an example are; Anish Kapoor’s “Cloud Gate”, Louise Bourgeois’s “Maman” and Richard Serra’s “Tilted Arc”. Studies revealed that cities as an environmental factor, determines the human behavior and where people are integrated with environment itself feels happy. Quality urban living is related with equality, prosperity, health although with quality urban spaces. It’s known that importance of aesthetic changes the relationship and perception with the World. In the same way we can describe that societies with aesthetic sensibilities tends much more aesthetic living areas. As a result, we can say that public sculptures in public areas are providing the societies expectations and suitability of their lives.

___

  • Akay, Ali. (1997), Postmodern Görüntü, Bağlam Yayıncılık: İstanbul.
  • Atalay, Nevzat. (2005), “Heykelin Sanatsal Bir Olgu Olarak Kentsel Tasarım Unsurları İçindeki Önemi” Kocaeli Üniversite- si GSF, Günümüz Türk Heykel Sanatının Sorunları adlı Ulusal Heykel Sempozyumu bildiriler kitabı, sayfa: 35-42
  • Benedict, Ruth. (2000), Kültür Örüntüleri, (Çev. Mustafa Topal), Öteki Yayınevi: Ankara.
  • Berger, John. (2014), Görünüre Dair Küçük Bir Teoriye Doğru Adımlar, (Çev. Bülent Somay), Metis Yayınları: İstanbul.
  • Bukdahl, Else Marie (2014), “Embodied Creation and Perception in Visual Art” Practicing Pragmatist Aesthetics, Editör: Wojciech Malecki, Rodopi , sayfa: 143-152.
  • Burke, Peter. (2008), Afişten Heykele Minyatürden Fotoğrafa Tarihin Görgü Tanıkları, (Çev. Zeynep Yelçe), Kitapyayınevi: İstanbul.
  • Demirarslan D., Algan Ö., Yüce O. (2005), “Kentsel Mekan Tasarımında Fiziksel Çevre Kurucu Öğesi Olarak Heykel: Kocaeli Örneği” Kocaeli Üniversitesi GSF, Günümüz Türk Heykel Sanatının Sorunları adlı Ulusal Heykel Sempozyumu bildiriler kitabı, sayfa: 87-98.
  • Demirkalp, Mümtaz. (2008), “Şehirsel Çevre ve Heykel” Atatürk Üniversitesi GSF Dergisi, sayı 13, sayfa: 111-115.
  • Erman, Onur, BORAN Belgin (2015), “Kentsel Mekanda Heykel Yerleştirmelerinin Değerlendirilmesi: Semiyotik Bir Model Önerisi” Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, sayı: 44(2), sayfa: 170-190
  • Erzen, Jale Nejdet. (2011), Çoğul Estetik, Metis Yayınları: İstanbul
  • Gürsoytrak, Hakan. (2003), “Sanat ve Çevre” Hacettepe Üniversitesi GSF 7. Ulusal Sanat Sempozyumu http://www.gur- soytrak.com/sanat-ve-cevre/, (erişim tarihi: 26.10.2016)
  • Habermas, Jürgen. (2009), Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, (çev. Mithat Sancar ve Tanıl Bora), İletişim Yayınları, İstan- bul.
  • Herrington, Susan (2015), “Fraternally yours: the union architecture of Oskar Stonorov and Walter Reuther” Social History, sayı: 40 (3), sayfa: 360-384.
  • Hok-bun Ku, YAN-CHI Kwok (2008), “Making habitable space together with female Chinese immigrants to Hong Kong” Action Research, sayı: 6(3), sayfa: 279-301.
  • Huntürk, Özi (2011), Heykel ve Sanat Kuramları, Kitabevi: İstanbul.
  • Jacoby-garrett, Paula. (2015), “Using to Define Our Parks” Parks &Recreation, sayı: 50(9), sayfa: 58-63
  • Jarrasse, Dominique (1992), Rodin, Terrail.
  • Karaaslan, Suat (2005), “Heykel ve Mekan”Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı: 14(1), sayfa: 289-295.
  • Manchester, Elisabeth (2009), Tate Modern, http://www.tate.org.uk/art/artworks/bourgeois-maman-t12625/text- summary, (erişim tarihi: Ekim 2015)
  • McCarthy, John (2006), Regeneration of cultural quarters: public art for place image or place identity?. Journal of Urban Design, sayı: 11(2), sayfa: 243-262.
  • McCrae, Trisha (2010), “Louise Bourgeois. Maman: From the Outside In” art & education, http://www.artandeducation. net/paper/louise-bourgeois-maman-from-the-outside-in/ (Erişim tarihi: Ekim 2015).
  • O’Hagan, Sean (2008), The Interview: Richard Serra, The Guardian, http://www.theguardian.com/artanddesign/2008/ oct/05/serra.art (erişim tarihi: Kasım 2015)
  • Plagens, Peter (2008), “The Lady and the Ramp”, Newsweek, sayı: 151(24), sayfa: 50-51
  • Plehanov, Georgi Valentinovich (1987), Sanat ve Toplumsal Hayat, (Çev. Cenap Karakaya), Sosyal Yayınları: İstanbul.
  • Serra, Richard, SERRA Weyergraf C. (1980), Richard Serra, Interviews, Etc., 1970-1980, Hudson River Museum: New York.
  • Shusterman, Richard (2007), “Somaesthetics and the Revival of Aesthetics,” Filozofski Vestnik, sayı: 2, sayfa: 135-149.
  • Somay, Vedat (2007). “Sanat ve Çevre” http://www.cevreciyiz.com/makale-detay/795/sanat-ve-cevre, (erişim tarihi: 26.10.2016).
  • Tanilli, Server (2003). Uygarlık Tarihi, Adam Yayınları: İstanbul.
  • Yılmaz, Mehmet (2006), Modernizmden Postmodernizme Sanat, Ütopya Yayınevi: Ankara.
Sanat ve Tasarım Dergisi-Cover
  • ISSN: 1308-2264
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2015
  • Yayıncı: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi