ÇAĞDAŞ SERAMİK SANATINDA İNSAN-DOĞA MÜCADELESİ

İnsanlığın varoluşundan günümüze kadar olan süreçte doğa ile ilişkisi genellikle hep bir mücadele olarak seyretmiştir ve bu mücadele arkaik mağara duvar tasvirlerinden günümüz sanatına kadar tinsel bağlamda da varlığını sürdürmüştür. İlk çağlarda doğanın bir parçası olan insan, zamanla kendisini ona denk, sonra etkisi altına alan bir güç ve günümüzde ise neredeyse mutlak hakimi olmuştur. Aynı süreçte doğa ise önceleri tanrı, sonra mekanik bir varlık ve devamında varlığını sürdürme çabasında olan organizmaya doğru evrilmiştir. Bu sebeple mevcut ilişki, hayatta kalma mücadelesi olarak değerlendirilmektedir. Araştırma kapsamında, insan-doğa mücadelesinin tarihsel evrimine, insan merkezli toplum düzeninin doğayla olan ilişkisini nasıl şekillendirdiğine, onu ne şekilde araçsallaştırdığına ve verdiği tahribatın sonuçlarına odaklanılarak, sanatta ele alınış biçimlerine değinilmiştir. Bu bağlamda güncel sanat pratikleri içerisinde ve özellikle seramik sanatında insan-doğa mücadelesini ve sonuçlarını konu alan çağdaş sanat yapıtları incelenmiştir. Çalışmada doğaya verilen zararın insan kaynaklı olduğuna dikkat çekilerek, daha bilinçli olunması konusunda farkındalık yaratılmaya çalışılmış ve buna sanatsal açıdan yaklaşarak öneminin vurgulanması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

İnsan, Doğa, Mücadele, Seramik, Sanat.

HUMAN-NATURE STRUGGLE IN CONTEMPORARY CERAMIC ART

In the process from the existence of humanity to the present, the relationship with nature has always been a struggle, and this struggle has continued its existence in the spiritual context from the archaic cave wall depictions to today’s art. Human, who was a part of nature in the first ages, has become a power that equals him, then under his influence, and today human is almost the absolute ruler. In the same process, nature evolved into a god, then a mechanical being, and then an organism that strives to survive. For this reason, the current relationship is considered as a struggle for survival. Within the scope of the research, the historical evolution of the human-nature struggle, how the humancentered social order shaped its relationship with nature, how it instrumentalized the nature and the results of the destruction it caused were discussed in art. In this context, contemporary works of art that deal with the human-nature struggle and its results in contemporary art practices, especially in ceramic art, have been examined. In the study, it was aimed to raise awareness about being more conscious by drawing attention to the human-induced damage to nature, and to emphasize its importance by approaching it from an artistic point of view.

Keywords:

Human, Nature, Struggle, Ceramic, Art.,

PDF

___

• Akarsu, B. (1994). İnsan ve Çevre. Cogito Dergisi, 2, 27-30.
• Baudrillard, J. (2020). Tüketim Toplumu (Çev: N. Tutal ve F. Keskin). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bookchin, M. (2013). Toplumu Yeniden Kurmak (Çev: K. Şahin). İstanbul: Sümer Yayıncılık.
• Bouthillier, R. (2017). Rochelle Goldberg Everything That Goes Under, CURA, No: 25, s. 122-129.
• Çınar, D. K. (2019). Seramik Uygulamalarda Tüketim Kültürü Eleştirisi. Yüksek Lisans Sanat Çalışması Raporu. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Durkheim, E. (2010). Dinsel Yaşamın İlk Biçimleri (Çev: Ö. Ozankaya). İstanbul: Cem Yayınevi.
• Gezgin, İ. (2011). Sanatın Mitolojisi. İstanbul: Sel Yayınevi.
• Gökberk, M. (2005). Felsefe Tarihi (16.Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi Yayınları.
• Harari, Y.N. (2020a). Hayvanlardan Tanrılara Sapıens (Çev: Ertuğrul Genç). İstanbul: Kolektif Kitap.
• Harari, Y.N. (2020b). Homo Deus (Çev: Poyraz Nur Taneli). İstanbul: Kolektif Kitap.
• Ponting, C. (2000). Dünyanın Yeşil Tarihi: Çevre ve Uygarlıkların Çöküşü (Çev: Ayşe Başçı-Sander). İstanbul: Sabancı Ü. Y. E.
• Sevim, S. ve Tan, Ö. (2020). Plastik Atıkların Doğaya Verdiği Zararın Sanattaki Yansımaları ve Seramik Uygulamalar. Journal of Arts, 3 (3), 159-178.
• Sulak, H. (2018). İnsan-Doğa İlişkisinin Dönüşümü: Tarihsel Bir Perspektif. Kent Akademisi, 11 (1), 117-124.
• Şenel, A. (2001). İlkel Toplumdan Uygar Topluma. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.