Yaşlı Bakımı ve Çocuk Gelişimi Önlisans Öğrencilerinin Etik Duyarlılık ve Akademik Öz Yeterlilik Düzeylerinin Belirlenmesi

Amaç: Bu araştırmanın amacı Yaşlı Bakımı ve Çocuk Gelişimi ön lisans öğrencilerinin etik duyarlılık ve akademik öz-yeterlilik düzeylerinin belirlenmesidir. Yöntem: Araştırma Mart-Nisan 2022 tarihleri arasında tanımlayıcı ilişki arayıcı tipte yürütüldü. Araştırmanın örneklemini Ardahan Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’na kayıtlı ve araştırmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden 158 Yaşlı Bakımı ve Çocuk Gelişimi bölümü öğrencisi oluşturdu. Araştırma ‘’Öğrenci Tanıtım Formu’’, ‘’Ahlaki Duyarlılık Ölçeği (ADÖ)’’ ve ‘’Akademik Öz-yeterlilik Ölçeği (AÖÖ)’’ ile çevirim içi anket yoluyla toplandı. Verilerin analizinde SPSS paket programı kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama ve korelasyon analizi yapıldı. Bulgular: ADÖ genel ortalaması 59,85±30,52; otonomi, yarar sağlama, bütüncül yaklaşım, uygulama ve oryantasyon alt boyutu ortalamaları ise sırasıyla 13,06±7,25; 8,54±4,92; 8,48±4,86; 7,90±4,79; 8,56±4,96 ve 6,86±4,37’di. AÖÖ genel puanı 55,64±29,65; akademik sorunla baş etme, çaba ve planlama puanı ise sırasıyla 32,41±17,58; 11,69±6,52 ve 11,54±6,09’idi. Yaşlı Bakımı ve Çocuk Gelişimi öğrencilerinin ADÖ, AÖÖ ve alt grubu puanları arasında anlamlı bir fark yoktur (p <0,05). Sonuç ve Öneriler: Araştırma sonucunda öğrencilerin etik duyarlılıklarının yüksek olduğu, akademik öz-yeterliliklerinin orta düzeyin altında olduğu görüldü. Ahlaki duyarlılık ile akademik öz-yeterlilik arasında pozitif yönlü zayıf düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edildi. Yaşlı ve çocuk gibi önemli yaşam evrelerine hizmet verecek meslek gruplarının yetiştirildiği kurumlarda etik duyarlılık ve akademik öz-yeterliliğe yönelik daha fazla çalışma yapılması gerektiği, aynı zamanda etik duyarlılığı arttırıcı eğitimler verilerek akademik öz-yeterlilik ve sorumluluk bilincinin arttırılabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Ahlaki duyarlılık, akademik öz-yeterlilik, öğrenciler

DETERMINING THE LEVEL OF ETHICAL SENSITIVITY AND ACADEMIC SELF-EFFICIENCY OF ELDERLY CARE AND CHILD DEVELOPMENT ASSOCIATE STUDENTS

Aim: The aim of this study is to determine the ethical sensitivity and academic self-efficacy levels of elderly care and child development associate degree students. Method: The research was carried out in a descriptive relationship-seeking type between March and April 2022. The sample of the study consisted of 158 elderly care and child development students enrolled in Ardahan University Health Services Vocational School and voluntarily accepted to participate in the research. The research was collected through an online questionnaire with the “Student Introduction Form”, “Moral Sensitivity Scale (MSS)” and “Academic Self-Efficacy Scale (ASS)”. SPSS package program was used in the analysis of the data. In the evaluation of the data, number, percentage, mean and correlation analysis were performed. Results: The general average of MSS was 59.85±30.52, while the averages of autonomy, benefit, holistic approach, implementation and orientation sub-dimensions were 13.06±7.25, 8.54±4.91, 8.48±4.86, 7.90±4.79, 8.56±4.96, and 6.86±4.37, respectively. The general score of ASC was 55.64±29.65, and the scores of coping with academic problems, effort and planning were 32.41±17.58, 11.69±6.52 and 11.54±6.09, respectively. There was no significant difference between the MSS, ASC and subgroup scores of the Elderly Care and Child Development students (p <0.05). Conclusion and Suggestions: As a result of the research, it was seen that the ethical sensitivity of the students was high and their academic self-efficacy was below the medium level. It was determined that there was a weak positive correlation between moral sensitivity and academic self-efficacy. It is thought that more studies should be carried out on ethical sensitivity and academic self-efficacy in institutions where occupational groups that will serve important life stages such as children and the elderly are trained, and academic self-efficacy and responsibility awareness can be increased by providing trainings that increase ethical sensitivity.

Keywords:

Moral Sensitivity, Academic Self-Efficacy, Students,

PDF

___

Arseven, A. (2016). Öz Yeterlilik: Bir Kavram Analizi. Journal of Turkish Studies, 11(Volume 11 Issue 19), 63–63. https:// doi.org/10,7827/turkishstudies.10001
Barutçu Yıldırım, F., & Demir, A. (2017). Kendini Engellemenin Yordayıcıları Olarak Öz Saygı, Öz Anlayış ve Akademik Özyeterlilik. Ege Eğitim Dergisi, 2017(18), 676–701. https://doi.org/10,12984/egeefd.315727
Bayrak Aykan, E., Eren Fidancı, B., & Yıldız, D. (2019). Hemşirelik Öğrencilerinde Ahlaki Olgunluk ve Etik Duyarlılığın Değerlendirilmesi. University of Health Sciences Journal of Nursing, 1(2), 84–91.
Doğan, P., Tarhan, M., & Kürklü, A. (2019). Hemşirelik Öğrencilerinin Bireyselleştirilmiş Bakım Algıları İle Ahlaki Duyarlılık Düzeyleri Arasındaki İlişki. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 16(2), 119–124. https://doi.org/10,5222/KUHEAD.2019.119
Dülgerler, Ş., Durgu, N., & Güler, C. (2020). Çalışan ve Öğrenci Hemşirelerde Etik Duyarlılık Düzeyi ve Etkileyen Faktörler. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi, 28(3), 345–353. https://doi.org/10,5336/mdethic.2020-73700
Duman, T. (2018). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları ve Akademik Öz-yeterlilik Düzeylerinin İncelenmesi. Hitit Üniversitesi.
Ekici, E., Yetim Çolak, M., & Kozan, E. H. (2019). Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Beslenme Durumları ve Günlük Yaşam Aktivitelerinin Belirlenmesi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(4), 505–518. https://doi. org/10,26453/otjhs.497361
George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference. Boston: Pearson.
Göçmen Baykara, Z., Gündüz, C. S., & Eyüboğlu, G. (2019). Hemşirelik öğrencilerinin ahlaki duyarlılıklarının profesyonellik tutum düzeylerine etkisi. Cukurova Medical Journal, 44(3), 712–722. https://doi.org/10,17826/cumj.484901
Gürbüzoğlu Yalmancı, S., & Aydın, S. (2014). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Akademik Öz-Yeterlik Algılarının İncelenmesi. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 21–27. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/kafkasegt/ article/view/5000098976/5000092242
Jalili, F., Saeidnejad, Z., & Aghajani, M. (2020). Effects of Spirituality Training on The Moral Sensitivity of Nursing Students: A Clinical Randomized Controlled Trial. Clinical Ethics, 15(1), 1–10, https://doi. org/10,1177/1477750919898346
Kandemir, M., & Özbay, Y. (2012). Akademik Özyeterlik Ölçeği (Aöyö) :Geçerlik Güvenirlik Çalışması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 201–214.
Karaca, T. (2018). Hemşirelik Öğrencilerinin Ahlaki Duyarlılıklarının İncelenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 5(1), 24–30, https://doi.org/10,17681/hsp.319379
Karaçar, Y., Bademli, K., & Özgönül, M. L. (2020). Hemşirelerde Kişisel Değerler ile Etik Duyarlılık Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Türkiye Biyoetik Dergisi, 7(2), 47–58.
Koca, F., & Dadandi, İ. (2019). The Mediation Roles of Test Anxiety And Academic Motivation In The Relationship Between Academic Self-Efficacy And Academic Achievement. Elementary Education Online, 18(1), 241–252. https://doi.org/10,17051/ilkonline.2019.527207
Kocaaslan, E. N., Akgün Kostak, M., Özdilek, S., & Topçu, N. (2021). Internet Addiction and Academic Self-Efficacy Levels of Nursing Students. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 13(3), 493–501. https://doi. org/10,5336/nurses.2020-79747
Paslı Gürdoğan, E., Aksoy, B., & Kınıcı, E. (2018). Hemşirelik Öğrencilerinin Etik Duyarlılık Düzeyleri ve Mesleki Değerler ile İlişkisi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 147–154. https://doi.org/10,5222/shyd.2018.147
Şahiner, P., Babadağlı, B., & Ersoy, N. (2019). Ebelik ve Hemşirelik Öğrencilerinin Ahlaki Duyarlılığı. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(2), 27–31. https://doi.org/10,30934/kusbed.522406
Shamsizadeh, M. (2020). The Relationship Between Spiritual Health and Moral Sensitivity in Nursing Students of Hamadan University of Medical Sciences, 2017. Avicenna Journal of Nursing and Midwifery Care, 28(2), 75–82. https://doi.org/10,30699/ajnmc.28.2.75
Tosun, H. (2005). Sağlık Uygulamalarında Deneyimlenen Etik İkilemlere Karşı Hekim ve Hemşirelerin Duyarlılıkla¬rının Belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi.
Tosun, H. (2018). Ahlaki Duyarlilik Anketi (Ada):Geçerlik ve Güvenirlik Çalişmasi. Journal of Contemporary Medici¬ne, 8(4), 316–321. https://doi.org/10,16899/gopctd.467052
Tosun, H. (2021). Sağlık bakım uygulamalarında etik duyarlılık. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi, 3(1), 101–104. https://doi.org/10,33308/2687248x.202131212