Gulay AKMAN, Ahmet KIRAÇ, Doğuhan ALTUNTAŞ, Dilara HANÇAR

BABA BEBEK BAĞLANMASININ DESTEKLENMESİNDE HEMŞİRENİN ROLÜ

Bağlanma, iletişim ve ilişki kurma arayışının duygusal anlam düzeyine ulaşması durumudur. Bebek ile babası arasında güvenli bağlanmanın oluşması, bebeğin kendini güvende hissetmesini sağlamakta, ortama uyumunu kolaylaştırmakta ve bebeğin gelişimini olumlu etkilemektedir. Ebeveyn-bebek bağlanması, gebelik döneminde başlayan, doğum ve doğum sonu dönemde devam eden ve aşamalı olarak ilerleyen bir süreçtir. Gebelik döneminde anne ve babanın doğmamış çocuklarıyla ilişkisi ve etkileşimini temsil eden davranışlarda bulunma dereceleri özellikle gebeliğin fizyolojik olarak kadın bedeninde gerçekleşmesi nedeniyle farklılık göstermekle birlikte doğumla birlikte bebekler bakım veren kişiyle bağ kurmak için gülümseme, ağlama, emme gibi bağlanma davranışları sergilemekte ve ebeveyn bebek bağlanması artmaktadır. Baba bebek bağlanması, bebeğin sosyal gelişimini başlatmakla beraber babanın babalık rolünü benimsemesini de etkilemektedir. Gebelik süreci, travay süresi, doğum ve doğum sonrası bebek on iki aylık olana kadar geçen zaman baba bebek bağlanmasını etkileyen süreçlerdir. Baba adayı eşiyle beraber gebelik sürecini izlemekte ve gebe eşinin bakımına katılmakta, doğumdan sonra bebeğin ihtiyaçlarını karşılamaya başlamakta, sevme duygusunu kazanmaktadır. Babanın bebek bakımına katılımının artması, annenin bebek bakım yükünü ve çalışma yükünü hafifletmekte, anneye etkinliklere katılma fırsatı vermekte ve doğum sonu dönemde annenin psikolojik iyiliğini desteklemektedir. Babanın yaşı, eğitim durumu, annenin eğitim durumu, gelir düzeyi ve çalışma durumu babanın bebek bakımına katılımındaki aktif rolünü etkileyen faktörlerdendir. Baba bebek bağlanmasının evlilik yaşı ve bebeğin yaşı ile pozitif ilişkili, babanın yaşı ve evlilik süresi ile negatif ilişkili olduğu belirtilmektedir. Gebelik, doğum ve doğum sonu dönemde verilen hemşirelik bakımı, eşlerin bu süreçte deneyimlere sahip olmalarını, aile ilişkilerinin güçlenmesini ve ebeveyn bebek bağlanmasını desteklemelidir. Hemşirelerin baba bebek bağlanmasını geliştirmek amacıyla gebelik, doğum ve doğum sonu dönem boyunca babayı bakım süreçlerine dahil etmeleri, prenatal dönemde gebeyi ve baba adayını bebekleriyle konuşmaları için desteklemeleri, tüm süreçlerde babayı duygularını ifade etmesi için cesaretlendirmeleri, prenatal ve postnatal dönemlerde çeşitli ölçeklerle baba bebek bağlanmasını değerlendirmeleri önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Baba, Bağlanma, Bebek, Hemşirelik

The Role of the Nurse in Supporting Father-Baby Attachment

It is the situation in which the search for attachment, communication and relationship reaches the level of emotional meaning. The formation of a secure attachment between the baby and his father makes the baby feel safe, facilitates the adaptation to the environment and positively affects the development of the baby. Parent-infant attachment is a process that begins during pregnancy, continues in the birth and postpartum period, and progresses gradually. While the degree of behaviors that represent the relationship and interaction of parents with their unborn children during pregnancy differs, especially due to the fact that pregnancy takes place physiologically in the female body, babies exhibit attachment behaviors such as smiling, crying, sucking to establish a bond with the caregiver, and parent-infant attachment increases with birth. Father-infant attachment not only initiates the infant's social development, but also affects the father's adoption of the paternal role. Pregnancy process, duration of labor, delivery and postpartum period until the baby is 12 months old are the processes that affect father-infant attachment. The father-to-be monitors the pregnancy process with his wife and participates in the care of his pregnant wife, begins to meet the needs of the baby after birth, and gains the feeling of love. Increasing father's involvement in infant care alleviates the mother's burden of care and work, gives the mother the opportunity to participate in activities, and supports the mother's psychological well-being in the postpartum period. The father's age, education level, mother's education level, income level and working status are the factors that affect the active role of the father in baby care. It is stated that father-infant attachment is positively related to the age of marriage and the age of the baby, and negatively related to the age of the father and the duration of marriage. Nursing care given during pregnancy, birth and postpartum period should support spouses to have experience in this process, strengthen family relations and parent-infant bonding. In order to improve father-baby attachment, nurses include the father in the care processes during pregnancy, birth and postpartum period, support the pregnant and father-to-be to talk to their babies in the prenatal period, encourage the father to express their feelings in all processes, evaluate father-infant attachment with various scales in the prenatal and postnatal periods. recommended.

Keywords:

Father, Attachment, Baby, Nursing,

PDF

___

Bal, S. (2014). İlk Kez Babalık Deneyimi Yaşayan Erkeklerin Bebek Bakımına Katılmaya İlişkin Görüşleri ve Bakıma Katılma Durumları. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Programı Yüksek Lisans Tezi, Ankara: 98
Çalık Bağrıyanık, B., Yıldız, D., Eren Fidancı, B., & Çakşak, A., (2020). Sağlıklı Ebeveyn-Bebek Bağlanması. Avrasya Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2):40-47.
Çelik Yaşar, Ç. (2020). Baba adaylarında yetişkin bağlanma tipi, anksiyete düzeyi, aleksitiminin prenatal ve postnatal baba bebek bağlanmasında etkileri (Yayımlanmamış Tıpta Uzmanlık Tezi). Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul:66.
Güleç, D., Kavlak, O. (2015). Baba-Bebek Bağlanması ve Hemşirenin Rolü Father-Infant Attachment and Role of Nurse. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci, 7(1):63-68.
Işık, S, Egelioğlu Cetişli, N. (2020). Paternal depresyon ve baba-bebek bağlanması arasındaki ilişki. Cukurova Med J. 45(4):1663-1671.
İbrice, T. (2019). Eşi doğum yapacak baba adaylarının stres, depresyon ve anksiyete durumlarının belirlenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Bölümü, Gaziantep:1-75.
İkincisoy, B. (2020). Bağlanma Stili, Başetme ve Duygu Regülasyon Stratejilerinin Yas Süreci Üzerindeki Rolü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yakın Doğu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Klinik Psikoloji Anabilim Dalı, Lefkoşa:88.
Kara, M., Çetinkaya, Ş. (2019). Türk toplumunda babalık kavramı ve baba-bebek bağlanmasında hemşirelik. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 11(2): 200–210.
Kılan, S. (2019). Baba-Bebek Bağlanması ve Etkileyen Faktörler; Manisa Örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
Koptur, A, Güner Emül, T. (2017). Fetüs ve Yenidoğanda Bağlanmanın İki Yüzü: Maternal ve Paternal Bağlanma. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 33(3): 138-152.
Korkmaz, H, Yılar Erkek, Z. (2021). Effect of postpartum depression in mothers with 0–1-year-old infants on father–infant attachment. Mid Blac Sea J Health Sci, 7(1):24-31.
Köse, D., Çınar, N., Altınkaynak, S. (2013). Yenidoğanın Anne ve Baba ile Bağlanma Süreci. Sürekli Tıp Eğitim Dergisi, 22(6): 239-245.
Martinez K., Rider, Cayce, N., Forssell, S., Poirier, J., Hunt, S., Crawford, G., Sawyer, J. (2013). A Guide For Father Involvement İn Systems Of Care, Technıcal Assıstance Partnershıp For Child And Family Mental Health. https://www.researchgate.net/publication/265014419_A_Guide_for_Father_Involvement_in_Systems_of_Care
Mercan, Z., Şahin, F. (2017). Babalık Rolü ve Babalık Rolü Algısı. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 2(2):1-10.
Nacar, E., Gökkaya, F. (2019). A review article on attachment and maternal attachment. Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 1(1):49-55.
Sürücüler, H. (2019). 6-12 Aylık Bebeği Olan Babalara Verilen Eğitimin Baba-Bebek Bağlanma Durumuna Etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Balıkesir:116.
Türkçüer, N. (2020). Postpartum Dönemde Baba-Bebek Bağlanmasının Fonksiyonel Duruma Etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Denizli:86.