OSMANLIDA HUZUR DERSİ ÖRNEKLERİ TAHLİL ve TENKİTLİ TEFSİR METNİ NEŞİRLERİ II

Osmanlı padişahlarının huzurunda Ramazan ayında Kurân-ı Kerîm tefsirine dair yapılan dersler,Huzur-i Hümâyûn Dersleri adıyla anılagelmiştir. Sultan II. Abdülhamit huzurunda, Yanyalı el- Hâc Ömer Lütfi Efendi isimli mukarrir tarafından takdim edilen ve A râf suresinin 35 ve 36.ayetlerini konu alan tefsir dersi, bu derslerin güzel bir örneğini oluşturmaktadır. Hicrî 1294yılının Ramazan ayında icra edilen bu derste, Ömer Lütfi Efendi dersi takrîr/tefsir ettikten sonrakendisine otuz iki tane soru yöneltilmiştir. Bu soruların neredeyse tamamı, Arap Dili ve Belaga- tine ait konularla ilgilidir.

Examples Of Lessons Of Huzur-i Humaayuun In The Ottoman Critical Edition Of Commentary Text With Dissection And Criticizing II

The lessons, which have been performed in Ramadan in the presence of the Ottoman sultans onthe exegesis of the Quran, called Lessons of Huzur-i Humaayuun. One of the good examples ofthese lessons was the commentary on the 35th and 36th verses of Sura al-A raf, which presen- ted by al-Hajj Umar Lutfi Efendi in the presence of the Sultan Abdul-Hamid, the Second, in themonth of Ramadan in 1294 AH. After the presentation, thirty-two questions were directed toUmar Lutfi Efendi, and nearly all of these questions were related to the nature of Arabic langu- age.

PDF

___

Abdülazîz Buhârî, Alâüddin Abdülazîz b. Ahmed b. Muhammed (ö. 730/1330), Keş‐ fül‐esrâr an Usûli fahril‐İslam Pezdevî, (zabt, tlk. ve thrc. Muhammed Mutasım‐Billah Bağdâdî), Beyrut: Dârul‐kitâbil‐Arabî 1997.
Âmidî, Ebul‐Hasen Seyfeddin Ali b. Muhammed b. Salim (ö. 631/1233), İhkâm fî usûlil‐ahkâm, (thk. Abdürrezzak Afîfî), Beyrut: el‐Mektebül‐İslamî ty.
Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. Hüseyin b. Ali (ö. 458/1066), es‐Sünenül‐kübrâ, Hayda‐ rabad: Dâiretüʹl‐maârifil‐Osmaniyye 1925.
______, Şuabül‐îmân, (thk. Ebû Hacer Muhammed Zaglûl), Beyrut: Dârul‐kütübil‐ ilmiyye 1990.
Beydâvî, Ebû Saîd Nâsırüddin Abdullah b. Ömer b. Muhammed (ö. 685/1286), Tefsîrul‐Beydâvî=Envârüt‐tenzîl ve esrârut‐tevîl, Beyrut: Müessesetül‐alâ lil‐ matbûât 1990.
Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail (ö. 256/870), Sahîhul‐Buhârî, (thk. Musta‐ fa Dîb Bugâ), Beyrut: Yemâme 1990.
______, el‐Edebül‐müfred, Beyrut: Dârul‐kütübil‐ilmiyye 1985.
Bulut, Ali, Belâgat=Meânî, Beyân, Bedî, İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakül‐ tesi Vakfı Yayınları 2013.
Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lügat, (yay. hz. Aydın Sami Güney‐ çal), Ankara: Aydın Kitabevi 2007.
Durmuş, İsmail, İhtibâk, DİA (Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi), İstanbul 2000, XXI, 553.
Ebû Hayyân, Esirüddin Muhammed b. Yusuf Ceyyânî Endelûsî (ö. 745/1344), Tefsi‐ rül‐bahril‐muhît, 2. bs. Beyrut: Dârul‐kütübil‐ilmiyye 2007.
Hayâlî, Şemseddin Ahmed b. Musa (ö. 870/1465), Hâşiye alâ Şerhi Akâidin‐Nesefî, İstanbul: Hacı Muharrem Efendi Matbaası 1862.
İbn Âşûr, Muhammed Tâhir b. Muhammed b. Muhammed Tûnûsî, Tefsîrut‐tahrîr vet‐tenvîr, Tunus 1984.
İbn Ebil‐ Hadîd, Ebû Hâmid İzzeddin Abdülhamid b. Hibetullah (ö. 655/1257), Şerhu nehcil‐belâga, (thk. Muhammed Ebul‐Fadl İbrahim), Beyrut: Dâru ihyait‐ türâsil‐Arabî 1967.
Kuşeyrî, Abdülkerim b. Hevazin (ö. 465/1072), Kuşeyri Risalesi (Sufilerin İnanç ve Ah‐ lakları), (trc. Dilaver Selvi), 2. bs. İstanbul 2005.
Müttakî Hindî, Alâüddin Ali b. Abdülmelik b. Kadı Han (ö. 975/1567), Kenzül‐ummâl fî sünenil‐akvâl vel‐efâl, (nşr. ve tsh. Bekri Hayyani, Saffet Sakka), Beyrut: Müessesetür‐risâle 1985.
Radî, Radıyyüddin Necmeddin Muhammed b. Hasen Esterabadi (ö. 686/1287), Şer‐ hur‐Radî alel‐Kâfiye, (tsh. Yusuf Hasen Ömer), Tahran: Müessesetüs‐sadık 1978.
Râzî, Ebû Abdullah Fahreddin Muhammed b. Ömer Fahreddin (ö. 606/1209), et‐ Tefsirül‐kebir=Mefâtîhul‐gayb, Beyrut: Dârul‐kütübil‐ilmiyye 2000.
Siyalkûtî, Abdülhakim b. Muhammed Hindi Pencabi (ö. 1067/1656), Hâşiyetül‐Kâdî li‐Abdülhakim Siyalkûtî, İstanbul: Dârut‐tıbâatil‐âmire 1853.
Süyûtî, Ebul‐Fadl Celaleddin Abdurrahman b. Ebî Bekr (ö. 911/1505), İtkân fî ulûmil‐ Kurân, (tlk. Mustafa Dîb Bugâ), Dimaşk: Dâru İbn Kesîr, 1987.
Şeyhzade, Muhyiddin Mehmed Kocevî (ö. 951/1544), Hâşiyetu Şeyhzade alâ Tefsiril‐ Kâdî Beydâvî, İstanbul: Hakikat Kitabevi 1988.
Teftazânî, Sadeddin Mesud b. Ömer b. Abdullah (ö. 792/1390), Şerhul‐akâidin‐ Nesefiyye, (thk. Muhammed Adnan Derviş), yy. ty.
Temizer, Aydın, Osmanlıda Huzur Dersi Örnekleri, Tahlil ve Tenkitli Tefsir Metni Neşirleri I, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sakarya: 2013, cilt: XV, sayı: 28, s. 65‐92.
______, Kurân Tefsirinde Karine, İstanbul: Pasifik Ofset 2014.
Yanyalı, Hacı Ömer Lütfi Efendi, Huzur Dersleri, Topkapı Sarayı Kütüphanesi, III. Ahmed Kitaplığı, nr. 3525, vr. 7b‐15a.
Zehebî, Ebû Abdullah Şemseddin Muhammed b. Ahmed b. Osman (ö. 748/1348), Tarihul‐İslâm ve vefeyâtül‐meşâhîr vel‐alâm, (thk. Ömer Abdüsselam Tedmu‐ ri), Beyrut: Dârul‐kitâbil‐Arabî 1991.
Zemahşerî, Ebul‐Kâsım Cârullah Mahmud b. Ömer b. Muhammed (ö. 538/1144), Keşşâf an hakâiki gavamidit‐Tenzîl ve uyûnil‐ekâvil fî vucûhit‐tevîl, (tsh. Mu‐ hammed Abdüsselam Şahin), Beyrut 2003.