Nicholas of Cusa’da Varlık ve İdrak

Varlığın mahiyeti meselesi, insanın varlığa hangi açıdan muhatap olduğu ile doğrudan ilgilidir. Felsefe tarihinde ortaya çıkmış olan farklı ekoller arasındaki ayrımı oluşturan da, temelde bu mesele karşısındaki tutumlarıdır. Nicholas of Cusa düşüncesinde varlık, insanın salt epistemik yetileri ile vukufiyet kesp edebileceği bir alan değildir. Bundan dolayı Mutlak Varlık, olduğu haliyle kendi mükemmelliği içerisinde kavranamaz. Bunun için öncelikli olarak gerekli olan, aklın bütün olumlayıcı bilgi iddialarından vazgeçtiği bir tür zihinsel arınmadır. Bu, aslında bir bilinç durumudur ve bu düzeye erişen idrak, varlığı kendi kaynağında temaşa eder. Zıtlığın uyumda, çoğulluğun ise birlikte herhangi bir çelişki olmaksızın göründüğü bu hâl içerisinde, Tanrı artık bir bilgi konusu olmanın ötesinde bir tecrübe konusudur. Cusa’ya göre, insanın iç tecrübesinden hareket eden mistik karakterli bir varlık görüşü ile ancak idrake dayalı yetkin bir bilinç sağlanabilir. Burada artık asıl olan bilme değil, asla bilemeyeceğini bilmedir. Cusa’ya göre, bu idraki seviyeye ulaşmanın yolu ruhsal bir eğitimin yanında Tanrısal lütuftur.

Existence and Intellect in Nicholas of Cusa

The issue of the nature of existence is directly related to the way in which man deals with existence. What makes a difference between the schools in the history of philosophy is their attitudes towards this issue. In the thought of Nicholas of Cusa, existence is not something that a person can realize with purely epistemic abilities. Therefore, Absolute Being cannot be grasped in its own perfection as it is. What is primarily necessary for this is a kind of intellectual purification in which the reason renounces all affirmative claims of knowledge. This actually is a state of consciousness and the intellect that reaches this level contemplates existence at its source. In this state, where opposites appear in harmony and plurality in unity without any contradiction, God is no longer a subject of knowledge but a subject of experience. According to Cusa, only an intellectual comprehension can be achieved with a mystical view of being based on the inner experience of the human being in this way. The main thing is not knowing anymore but knowing that you can never know. According to Cusa, the way to reach this level of understanding is divine grace as well as spiritual education.

___

  • Aristoteles. Metafizik. çev. Y. Gurur Sev. İstanbul: Pinhan Yay., 2. Basım, 2016.
  • Bond, H. Lawrence. “Introduction”. Selected Spiritual Writings içinde. 3-84. New Jersey: Paulist Press, 1997.
  • Clark, Stephen R. L. “A Plotinian Account of Intellect”. American Catholic Philosophical Quarterly 71/3 (1997), 421-432.
  • Cusa, Nicholas of. Compendium, Nicholas of Cusa on Wisdom and Knowledge içinde. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis: A.J. Banning Press, 1996.
  • Cusa, Nicholas of. De Aequalitate, Nicholas of Cusa: Metaphysical Speculations: Six Latin Texts içinde. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis: A.J. Banning Press, 1998.
  • Cusa, Nicholas of. De Beryllo, Nicholas of Cusa: Metaphysical Speculations: Six Latin Texts içinde. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis: A.J. Banning Press, 1998.
  • Cusa, Nicholas of. De Coniecturis, Nicholas of Cusa: Metaphysical Speculations içinde. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis, Minn: A.J. Banning Press, 2000.
  • Cusa, Nicholas of. De Docta Ignorantia, Selected Spiritual Writings içinde. çev. H. Lawrence Bond. Mahwah : Paulist Press, 1997.
  • Cusa, Nicholas of. De Li Non Aliud, Nicholas of Cusa on God as Not-Other: A Translation and an Appraisal of De Li Non Aliud içinde. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis: A.J. Banning Press, 3rd ed., 1987.
  • Cusa, Nicholas of. De Quaerendo Deum. çev. Jasper Hopkins. A Miscellany on Nicholas of Cusa içinde. Minneapolis: A. J. Banning Press, 1994.
  • Cusa, Nicholas of. De Theologicis Complementis, Nicholas of Cusa: Metaphysical Speculations: Six Latin Texts içinde. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis: A.J. Banning Press, 1998.
  • Cusa, Nicholas of. De Venatione Sapientiae, Nicholas of Cusa: Metaphysical Speculations: Six Latin Texts içinde. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis: A.J. Banning Press, 1998.
  • Cusa, Nicholas of. De Visionei Dei, Nicholas of Cusa: Selected Spiritual Writings içinde. çev. H. Lawrence Bond. Mahwah : Paulist Press, 1997.
  • Cusa, Nicholas of. Idiota De Mente, Nicholas of Cusa on Wisdom and Knowledge içinde. çev. Jasper Hopkins. Minneapolis: A.J. Banning Press, 1996.
  • Gilson, Etienne. The Christian Philosophy of Saint Augustine. çev. L. E. M. Lynch. New York: Vintage Books, 1967.
  • Haşlakoğlu, Oğuz. Platon Düşüncesinde Tekhnê -Sanat Felsefesinin Ortak Kökeni Üzerine Bir İnceleme-. İstanbul: Sentez Yay., 2016.
  • Hegel, G. W. F. Felsefe Tarihi -Platon’dan Ortaçag Felsefesi̇ne-. çev. Doğan Barış Kılınç. İstanbul: NotaBene Yay., 2019.
  • Hopkins, Jasper. Nicholas of Cusa on Wisdom and Knowledge. Minneapolis: A.J. Banning Press, 1996.
  • Harries, Karsten. “Problems of Infinite: Cusanus and Descartes”. American Catholic Philosophical Quarterly 64/1 (1990), 89-110.
  • Kalın, İbrahim. Varlık ve İdrak: Molla Sadra’nın Bilgi Tasavvuru. çev. Nurullah Koltaş. İstanbul: Klasik Yay., 2015.
  • Koç, Yalçın. Theographia’nın Esasları & Teoloji ve Matematik İnşa’sı Üzerine Bir İnceleme. Ankara: Cedit Neşriyat, 2009.
  • Moran, Dermot. “Nicholas of Cusa and Modern Philosophy”. The Cambridge Companion to Renaissance Philosophy,. ed. J. Hankins. 173-192. Cambridge University Press, 2007.
  • Nasr, Seyyed Hossein. Knowledge and the Sacred. New York: State University of New York Press, 1989.
  • Plato. Republic. çev. C. D. C. Reeve. Indianapolis: Hackett Pub., 2004.
  • Plato. The Dialogues of Plato. çev. B. Jowett. London: Oxford University Press, 1892.
  • Platon. Menon. çev. Özlem Sinal Bayoğlu. İstanbul: Pinhan Yay., 2. Basım, 2020.
  • Platon. Phaidon. çev. Suut K. Yetkin, Hamdi R. Atademir. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1989.
  • Ülken, Hilmi Ziya. Varlık ve Oluş. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 1968.
  • White, Nicholas P. “Plato’s Metaphysical Epistemology”. The Cambridge Companion to Plato. ed. Richard Kraut. 277-310. Cambridge: Cambridge University Press, 1992.