JOHN STUART MILL'İN FAYDACI AHLÂKI

18.yy.'da Jeremy Bentham (1748-1832) tarafından sistemleştirilmiş olan faydacılık, günümüzde özellikle İngiltere başta olmak üzere Anglo-Sakson geleneğin hüküm sürdüğü coğrafyalarda, ekonomiden siyasete, ahlâktan hukuka birçok alanda oldukça büyük etkiye sahip bir teoridir. John Stuart Mill (1806-1873), Bentham'ın ortaya koyduğu faydacılık anlayışını bu teoriye gelen eleştiriler ve kendi düşünceleri ekseninde yeniden yorumlamıştır. Bu makalede Mill'in faydacı ahlâk anlayışı incelenecektir. Bu bağlamda faydacı ahlâk anlayışının hazcı çizgiden mutlulukçu çizgiye nasıl evrildiği ele alınacaktır. Bu amaçla öncelikle Mill'in faydacı ahlâk anlayışı genel yönleriyle ele alınacak, ardından fayda ilkesinin Mill'in faydacı ahlâk anlayışı içindeki konumu, bu ilke temelinde geliştirdiği mutluluk kavramı, mutluluk kavramına katkı yaptığı ölçüde bir değer ifade ettiğini savunduğu haz, değer, özgürlük, karakter gelişimi, devlet, yaptırım ve adalet kavramları incelenecektir.

John Stuart Mill's Utilitarianism

Utilitarianism, systematised by Jeremy Bentham (1748-1832) in 18th century, is a theory having strong effects in many different areas from economy and ethics to politic and law especially in England and geopraphies in which anglo-saxon culture reigns. John Stuart Mill (1806 - 1873) reinterpreted Utilitrianism which was inherited from Bentham, in the context of critics of utilitarianism and his own thoughts. In this essay, Mill's utilitarianism will be examined. In this context, I will discuss how his utilitarianism evolved from hedonist position to eudeomonist position. For this purpose, primarily, Mill's utilitarianism will be introduced roughly, then the principle of utility in Mill's utilitarianism, the happiness term developed in the basis of this principle, pleasure, value, freedom, character development, the state, sanction and justice, which have value in the extent to contrubuting the happiness shall be studied.

PDF

___

Anay, Harun, "Hilmi Ziya Ülken'in Faydacılığa Eleştirileri", Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 2011, sayı: 24
Audi, Robert, The Cambridge Dictionary of Philosophy,London: Cambridge Uni. Press, 1999
Capaldi, Nicholas, John Stuart Mill, çev. İ.H. Yılmaz, İstanbul: T.İ.B. yay., 2011
Cevizci, Ahmet, Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Paradigma Yay., 2010
Copleston, Friedrick, Yararcılık ve Pragmatizm, çev. Deniz Canefe, İstanbul: İdea Yay., 2000
Crisp, Roger, Mill On Utillitarianism, New York: Routledge, 1997
Donner, Wendy, "Mill's Theory Of Value", The Blackwell Guide to Mill's Utilitarianism, ed. Henry R. West, U.K.: The Blackwell Pub., 2006
Graham, Gordon, Eight Theories of Ethics, London: Routledge, 2004
Güntöre, Sibel Öztürk, John Stuart Mill'in Ahlâk Anlayışı, İzmir: İlya Yay., 2004
Güriz, Adnan, Faydacı Teoriye Göre Ahlâk ve Hukuk, Ankara: A.Ü.H.F. Yay., 1963
Habibi, Don, John Stuart Mill and the Ethic of Human Growth, Boston: Kluwer Academic Pub., 2001
Mill, John Stuart, Autobiography, London: The Floating Press, 2009
, Faydacılık, çev. Nazmi Coşkunlar, İstanbul: Meb. Yay., 1986
, Özgürlük Üzerine, çev. Tuncay Türk, İstanbul: Oda Yay., 2008
Miller, Dale E., "Mill's Theory Of Sanction", The Blackwell Guide to Mill's Utilitarianism, ed. Henry R. West, U.K.:The Blackwell Pub., 2006
Rosen, Frederick, Classical Utilitarianism from Hume to Mill, London: Routledge, 1996
Scarre, Geoffrey, The Problems of Philosophy Utilitarianism, London: Routledge, 2003
Skorupski, John, Mill, Routledge Press.
, John, Why Read Mill Today, New York: Routledge, 2006
, John, "Liberal Doğalcılığın Kaderi", çev. Selim Dingiloğlu, Mill, ed. Cengiz Çağla, , İstanbul: Say Yay., 2007
Stephen, Leslie, The English Utilitarians, London: Duckworth, III, 1900
Stumpf, Samuel Enoch , Philosophy: History And Problems, London: McGrow - Hill Book Co., 1977
Summer, L.W., "Mill's Theory of Rights", The Blackwell Guide to Mill's Utilitarianism, ed. Henry R. West, U.K.: The Blackwell Pub., 2006
Taş, Beyazıt, Faydalı Etik, Ankara: Kanguru Yay., 2009
Urmson, J.O., "The Interpretation of The Moral Philosophy", Contemporary Utilitarianism, ed. Michael D. Bayles, New York: Anchor Books, 1968
Vergara, Francisco, Liberalizmin Felsefi Temelleri, çev. Bülent Arıbaş, İstanbul: İletişim Yay., 2006
West,Henry R., "Mill's Proof of The Principle of Utility", The Blackwell Guide to Mill's Utilitarianism, ed. Henry R. West, U.K.: The Blackwell Pub., 2006