Ayşin AYDINAY SATAN

4834

Öğretmen Adayı Öğrencilerin Psikolojik Danışman İlişkin Metaforik Algılarının İncelenmesi

Bu araştırmanın temel amacı öğretmen adaylarının psikolojik danışmana ilişkin algıların incelenmesi olarak belirlenmiştir. Bu araştırmada nitel yöntem kapsamında metafor analizi uygulanmıştır Araştırmanın çalışma grubunu 2012-2013 öğretim yılında, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi resim,dinkültürü ve ahlak biligisi, türkçe ve ilköğretim matemetik bölümlerinde okuyan toplam 269 öğretmen adayı öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak psikolojik danışman kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeleri (metaforları) belirlemek için katılımcıların “psikolojik danışman…… . . . gibidir; çünkü ……... . .” ibaresini tamamlamaları istenmiştir. Araştırmanın bulgularına göre, öğretmen adayları psikolojik danışman kavramına ilişkin toplam 121 adet geçerli metafor üretmiştir. Bu metaforlar ortak özellikleri bakımından 7 farklı kavramsal kategori altında toplanmıştır. Bu Kavramsal kategoriler şunlardır;“yönlendirici ve yol gösterici olarak psikolojik danışman”, “işlevlerini yapmayan olarak psikolojik danışman”, “empatik (duygudaş) tutum gösteren psikolojik danışman”, “stressiz atmosfer oluşturan olarak psikolojik danışman”, “destekleyici ve geliştirici olarak psikolojik danışman”, “sırdaş olarak psikolojik danışman”, bilgilendirici olarak psikolojik danışman”dir. Bu kategorilerdeki metaforların, öğretmen adayları tarafından ortaya koyuluş şekline göre en fazla ifade edilenin “yönlendiri ve yol gösterici” kategorisinde yer aldığı görülmüştür. Bu kategoriyi sırasıyla “destekleci ve geliştici”, “işlevlerini yapmayan”, “stressiz atmosferi oluşturan”, “sırdaş”, “empatik tutum sergileyen” ve “bilgilendirici olarak psikolojik danışman” oluşturmaktadır.
Anahtar Kelimeler:

Psikolojik danışman, metafor, psikolojik danışma, rehberlik, öğretmen adaylar

The Study of Preservice Teacher Students’ Perception Concerning Psychological Counselor

The objective of this research is determined as to examine preservice teacher students’ perception concerning psychological counsellor. In this study, qualitative methods were applied to the analysis under the metaphor Besides that in analyzing the collected data one of the techniques of qualitative analysis, the content analysis is used. The participant group of this study consists of 269 preservice teacher students studying at Marmara University, Atatürk Faculty of Education; art teaching, education of religion and ethics, turkish language and elementary mathematics departments in 2012-2013 academic year. As data collection tool, in order to determine participants’ mental images (metaphors) concerning psychological counselor concept, the participants are required to fill this phrase: “The psychological counselors are like …; because … . According to the findings of the study, the preservice teachers generated total 121 valid metaphors concerning student concept. These metaphors are grouped under 7 different conceptual categories in terms of their common traits. These conceptual categories are as below: The Psychological Counselor as guide, The Psychological Counselor as Nonfunctional, The Psychological Counselor Showing Empathic Manner (Sympathising), The Psychological Counselor as Creating Stressless Atmosphere, The Psychological Counselor as Supportive and Formative, The Psychological Counselor as Confidant and The Psychological Counselor as Informative. It shows that according to how preservice teachers reveal, the most metaphors in these categories are in guide category. Respectively the psychological counselor as supportive and formative, nonfunctional, creating stressless atmosphere, confidant, showing empathic manner and informative follow this category.
Keywords:

psychological counseling , metaphors, guidance, psychological consultation, preservice teachers.,

PDF

___

  • Akbaş, S. & Çam, S. (2003). Okullarda psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin yürütülmesinde oluşturulan işbirliğinin incelenmesi. VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri, Ankara: Cantekin Matbaası.
  • Altıntaş, E. (2008). Çağdaş eğitim sisteminde öğrenci kişilik hizmetleri ve rehberlik. Can. G. (Ed.). Psikolojik danışma ve rehberlik. (1-27). (9. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık
  • Atlı, A. (2004). Ortaöğretim okullarında rehberlik hizmetleri sunum düzeylerinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
  • Amatea, E. S., & Clark, M. A. (2005). Changing schools, changing counselors: A qualitative study of school administrators’ conceptions of the school counselor role. Professional School Counseling, 9(1), 16-27.
  • Başaran, M. (2008). İlköğretim okullarındaki yönetici ve sınıf rehber öğretmenlerinin psikolojik danışma ve rehberlik faaliyetlerinden beklentileri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Binbaşıoğlu, C. (1986) Rehberlik. Binbaşıoğlu Yayınevi.Kadıoğlu Matbaası.Ankara
  • Camadan, F. & Kahveci, G. (2013) Okul yöneticilerin ve öğretmenlerin rehber öğretmene (psikolojik danışman) ilişkin algılarının incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 13(3)
  • Cobia, D.C., & Henderson, D.A. (2007). Developing an effective and accountable school counseling program (2nd ed.). Upper Saddle River, NJ:Merrill/Prentice-Hall
  • Conte, H. R., Plutchik, R., Picard, S. & Karasu, T. B. (1991).Can personality traits predict psychotherapy outcome? Comprehensive Psychiatry, 32(1), 66
  • Derelioğlu, Y. (2008). Öğretmen ve öğretmen adayları için rehberlik, (Ed. Gazioğlu, E.) Ankara: Pegem, A
  • Dinkmeyer, D., & Caldwell, E. (1970). Developmental counseling and guidance: A comprehensive school approach. New York: McGraw-Hill.
  • Doğan, E. (2013) Farklı lise türlerindeki öğrencilerin rehberlik servisi ve psikolojik danışmana ilişkin metaforik algılarının karşılaştırılması (Tuzla örneği).Yeditepe Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bölümü.İstanbul.
  • Evans,B., Stanley, R.O., & Burrows,G.D.(1993). Measuring medical student’ s empathy skills.British Journal of Medical Psychology. 66: 121-133.
  • Hackney, H. & Cormier, S. (2005). The professional counselor: a process guide to helping. (5th edition). Boston: Pearson
  • Haigh, M. (2008). Coloring in the emotional language of place. Journal of Invitational Theory and Practice 14, 25-40.
  • Gladding, S.(2013) Psikolojik danışma. Çev; Nilüfer Voltan Acar. 6. Baskı. Nobel
  • Güven, M. (2005). İlköğretimde çocuğu olan velilerin çocuklarının okullarındaki psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine ilişkin algı ve beklentileri. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde sunulan bildiri, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Denizli.
  • Karakuş, S. (2008). İlköğretim okullarında çalışan psikolojik danışmanların sınıf öğretmenleri ve sınıf rehber öğretmenleriyle yaptıkları konsültasyon çalışmalarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Kepçeoğlu, M. (1997) Psikolojik danışma ve rehberlik. Başak Ofset.11.Baskı
  • Kıranşal, N., Biçer, N., Alkan, H. ve Akça, D. (2008). Kars sağlık yüksekokulu öğrencilerinin okuldaki akademik danışmanlık hizmeti ile ilgili görüş ve beklentilerinin incelenmesi [Elektronik Versiyon]. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 1(2). 13-20
  • Kızıl, D. (2007). Ortaöğretim kurumlarındaki rehber öğretmenlerin ve sınıf rehber öğretmenlerin sınıf içi rehberlik etkinlikleri ile ilgili görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Kızıldağ, S., Demirtaş-Zorbaz, S., Gençtanırım, D., & Arıcı., F. (2012). Hacettepe Üniversitesi öğrencilerinin psikolojik danışma yardımı almaya ve bu yardımın sunulduğu birimlere ilişkin görüşleri.8(3),185-196
  • Kuzgun, (1997). Rehberlik ve psikolojik danışma. (5. Baskı). Ankara. ÖSYM Yayınları, MEB ÖRGM, (2010). Millî Eğitim Bakanlığı, 2009-2010 yılı özel eğitim rehberlik ve danışma hizmetleri genel müdürlüğü kurum ve öğrenci sayıları. İnternetten 2013’de elde edilmiştir.http://orgm.meb.gov.tr/Istatistikler/20092010_GENEL_SONUC.pdf>
  • (Meb,2001). Milli Eğitim Bakanlığı rehberlik ve psikolojik danışman hizmetleri yönetmeliği http://mevzuat.meb.gov.tr/html/68.html 2013
  • Tan, H. (1992). Psikolojik danışma ve rehberlik. Ankara: Milli Eğitim.
  • (Türk PDR Derneği,2006).Psikolojik danışma ve rehberlik alanında çalışanlar için etik kurallar http://pdr.org.tr/userfiles/file/etik.pdf 2013
  • Tanhan, F. (2013). Repertory grid görüşme tekniğine dayalı olarak okul psikolojik danışmanlarının niteliklerinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5 (40), 186-197
  • Türkoğlu, A. (1997).”Başarıyı arttırmak için etkili ders çalışma yöntemleri” Yaşadıkça Eğitim, Sayı.55,s.2-7
  • Otlu, B.M. (2011). Okul psikolojik danışmanlarının krize müdahalede kullandıkları başa çıkma stratejilerinin incelenmesi: İzmir İl Örneği Doktora Tezi Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim
  • Bilimleri Anabilim Dalı Rehberlik Ve Psikolojik Danışmanlık Programı Özgan, H. (1999). Lise öğrencilerinin algılanan empatik sınıf atmosferi tutumları ile başarı ve benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • Özgüven, İ. E. (2000). Çağdaş eğimde psikolojik danışma ve rehberlik. (2. Baskı). Ankara. PDREM Yayınları.
  • (Özoğlu, S.Ç.(2007). Eğitimde rehberlik ve psikolojik danışma, A.Ü. Eğitim Bilimleri Yayınları, No.181, Ankara
  • Pamukçu,B.,Demir, A. (2013) Psikolojik danışma öz-yeterlik ölçeği Türkçe formu’ nun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5 (40), 212-221
  • Pressly, P. K. and Heesackeri M. (2001). The psysical environment and counseling: a review of theory ande research. Journal of Counseling& Development, 79, 148-160.
  • Poyraz, C. (2007). Ortadereceli okullarda yürütülen rehberlik hizmetleri üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Saban, A. (2008) Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. Yaz 2008, Sayı 55, ss: 459-496.
  • Setiawan, J. L. (2006). Willingness to seek counselling, and factors that facilitate and inhibit the seeking of counselling in indonesian undergraduate students. British Journal of Guidance &Counselling, 34(3), 403-419.
  • Vail, K. (2005). What do counselors do? American School Board Journal, 192, 24Voltan-Acar, N. (2006) Grupla psikolojik danışma ilke ve teknikleri, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Yeşilpınar, B. (2013) 21. Yüzyılda eğitimde rehberlik hizmetleri. Nobel.21.Baskı. Ankara
Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1303-0310
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2001
  • Yayıncı: Sakarya Üniversitesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Örnek Olayın Hayat Bilgisi Dersi Sınıf Ortamlarında Etkin Kullanılması: Yöntem Teoride Aktif Ya Uygulamada?

Yücel KABAPINAR, Özge ÖZKAN, Tuğba SARGIN

Öğretmen Adayı Öğrencilerin Psikolojik Danışman İlişkin Metaforik Algılarının İncelenmesi

Ayşin AYDINAY SATAN

1997 ile 2012 Yılları Arasında İlköğretim ve Ortaöğretimde Okutulan Sosyal Bilgiler ve Tarih Ders Kitaplarında Balkan Savaşları

Meliha KÖSE

Bulmaca Temelli Öğrenme

Ergün ÖZTÜRK, Seçkin GÖK, Sevil TAKIMCIGİL

Psikolojik Danışma Sürecinde Affetmeye Genel Bir Bakış

Handan TOPRAK

Okul Öncesi Öğretmenlerinin Okul-Aile İşbirliğine İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi

Şengül İLGAR, Nihat TOPAÇ