Travmalı Hastanın Ağrı Yönetimi ve Hemşirelik Yaklaşımları

Ağrı, biyofizyolojik, psikososyal, sosyokültürel değişkenlerin etkilediği öznel bir olgudur ve bireyin günlük yaşam aktivitelerine engel olarak yaşam kalitesini bozan hatta insan hayatını tehdit edebilen bir duyumdur. Bu nedenle travma hastalarında ağrı kontrolü çok önem kazanmaktadır. Bu derlemede travmalı hastaların ağrı yönetimi ve hemşirelik yaklaşımlarının ele alınması amaçlandı.Anahtar Kelimeler: travmalı hasta, ağrı yönetimi, hemşirelik yaklaşımı

Anahtar Kelimeler:

travmalı hasta, ağrı yönetimi, hemşirelik yaklaşımı

Pain Management in Trauma Patients and Nursing Approaches

Pain is a subjective phenomenon that is affected by bio-physiological, psychological, socio-cultural variables and a sensation which causes a decrease in the quality of life moreover threats human life due to being an obstacle for individual activities of daily life. Therefore, pain control in trauma patients is very important. In this review injured patients were to be addressed to pain management and nursing approaches.Key Words: trauma patient, pain management, nursing approach

Keywords:

trauma patient, pain management, nursing approach,

PDF

___

Pain terms: a list with definitions and notes on usage. Recommended by the IASP Subcommittee on Taxonomy. Pain. 1979 Jun;6(3):249-52
Eti Aslan F. Ağrı değerlendirme yöntemleri. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2002; 6(1): 9-16.
Büyükyılmaz F, Aştı T. Ameliyat sonrası ağrıda hemşirelik bakımı. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2009;12(2): 84-93.
Tel H. Ağrı Ağrıya Yönelik Uygulamalar Ve Hasta Bakımı. Sabuncu, N, Ay Akça F, editörler. Klinik Beceriler. Sağlığın Değerlendirilmesi Hasta Bakımı ve Takibi. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; 2010. p.651- 674.
Yücel A.Travmaya Uğrayan Hastalarda Ağrı Tedavisi. Ertekin C, Taviloğlu K, Güloğlu R, Kurtoğlu N, Editörler. Travma, 1.Baskı; İstanbul: Medikal Yayıncılık; 2005. p. 304-317.
Çimen A, Özyalçın NS. Travma Hastasında Ağrı Tedavisi. Doğan R, Taştepe Aİ, Limon ŞT, Editörler. Travma. 1.Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; 2006. p. 235-243.
Eti Aslan F. Travmada Ağrı. Şelimen D, editör. Acil Bakım. 3.baskı. İstanbul: Yüce Yayım; 2004. p. 387-405.
Sternbach RA. Chronic pain as a disease entity. Triangle 1981; 20(1-2): 27-32.
Özer N, Bölükbaş N. Postoperatif dönemdeki hastaların ağrıyı tanımlamaları ve hemşirelerin ağrılı hastalara yönelik girişimlerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2001; 4(1): 7-17.
Uyar M. Akut Travmatik Ağrı. V. Çukurova Anestezi Günleri, Adana 25-27 Mayıs. 2007.
Zohar Z, Eitan A, Halperin P. Pain relief in major trauma patients: an Israeli perspective. The Journal of Trauma October 2001; 51(4): 767-772.
Eti Aslan F, Aygin D, Sarıyıldız D. Travma Geçiren Hastaların Ağrı Yönetimine İlişkin Memnuniyet Düzeyi. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi 2007; 27(5): 687-694.
Erdine S. Ağrı Mekanizmaları ve Ağrıya Yaklaşım. Erdine S. Ağrı. 3.Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; 2007. p. 37-48.
Yücel A. Travma ve Yanık Ağrısı. Önal A, editör. Algoloji. 1. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; 2004. p. 31-45.
Eti Z. Postoperatif Ağrı Tedavisi. Erdine S, editör. Ağrı. 3.Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; 2007. p. 150-167.
Karaçay P, Eti Aslan F, Şelimen D. Acil Travma ünitelerinde ağrı geçirme yaklaşımlarının belirlenmesi. Ağrı Dergisi 2006; 18(1): 44- 51.
Eti Aslan F, Sarıyıldız D, Gürkan A, Aygin D. yetişkin travma hastalarında ağrı şiddeti ve analjezi yaklaşımları. Ağrı Dergisi 2008; 20(1): 13-18.
Pirbudak Çöçelli L, Bacaksız BD, Ovayolu N. Ağrı tedavisinde hemşirenin rolü. Gaziantep Tıp Dergisi 2008; 14(2): 53-58.
Eti Aslan F. Ağrı Kontrolünde Hemşirenin Rolü. Erdine S, editörler. Ağrı. 3.Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; 2007. p. 787-797. 20. Düzel V, Hemşire ve Hastaların Postoperatif Ağrı Değerlendirmelerinin Karşılaştırılması. Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Adana, 2008.
Şahin Z, Temurlenk H, Atay D, Duman A, Akan D. Travmalı Hastalarda Kullanılan Hemşirelik Girişimleri. Hemşirelik Sınıflama Sistemleri Sempozyum Kitabı. Ankara: Başkent Üniv. 5-7 Haziran;2003. p. 249-256.
Dicle A. Cerrahi Hastalarında Ağrı. Albayrak N, Erkal İlhan S, Ançel G, Albayrak A, editörler. Hemşirelik Bakım Planları. Ankara: Alter Yayıncılık; 2007. p. 613-629
Sloman R,Rosen G, Rom M, Shir Y. Nurses’ assessment of pain in surgical patients. Journal of Advanced Nursing, 2005; 52(2):125-132
Ay F, Ecevit Alpar Ş. Postoperatif Ağrı ve Hemşirelik Uygulamaları. Ağrı Dergisi 2010;22(1):21-29
Algıer L, Abbasoğlu A, Pınar G, Şahin Z, Temurlenk H, Atay D, et al. Travmalı Hastalarda Hemşirelik Girişimleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004; 7(2): 59-65.
Yılmaz M, Gürler H. Hastaların Ameliyat Sonrası Yaşadıkları Ağrıya Yönelik Hemşirelik Yaklaşımları: Hasta Görüşleri. Ağrı Dergisi. 2011; 23(2):71-79
Çizmeci P, Babacan A. Analjezikler ve Analjezik Kullanım İlkeleri. Clinic Medicine. 2007;2:9-14
Tel H. Epidural Analjezi ve Hemşirelik Bakımı. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2000;4(1): 33-40.
Gelincik A, Büyüköztürk S, İşsever H, Çolakoğlu B, Dal M. Analjezik İntoleransında Parasetamol ve Propifenazonun Yeri. Asthma Allergy Immunol. 2009; 7(1):32-38
Çınar V.A, Kaya F.N, Yavaşcaoğlu B, Gören S, Bayram S, Başağan- Moğol E, et al. İntravenöz Parasetamolün Torakoskopik Cerrahi Sonrası Postoperatif Analjezi Üzerine Etkinliği. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2010;36(2):43-48
Arıcı S, Gurbet A, Türker G, Yavaşcaoğlu B, Şahin Ş. Total Abdominal Histerektomide Preemptif İntravenöz Parasetamolün Analjezik Etkisi. Ağrı Dergisi. 2009;21(2):54-61
Emre C, Tuncel G, Kaya M, Canoler Ö, Yıldırım M.Ö, Kadıoğulları N. Modifiye Radikal Mastektomi Operasyonlarında Postoperatif Analjezi Amaçlı Uygulanan İntravenöz Parasetamolün Morfin Tüketimi Üzerine Etkisi. Acta Oncologia Turcica. 2009; 42(3):104- 107
Akarca A.D. Kalça Artroplastisinde Preemptif ve Peroperatif Uygulanan Parasetamolün Postoperatif Morfin Tüketimi Üzerine Etkisi. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Uzmanlık Tezi. 2008, Adana
Aydoğan H, Doğru K, Erdem Ş, Biçer C, Aksu R, Boyacı A. Major Ortopedik Cerrahilerinde İV Parasetamolün Hemodinamik Göstergelere ve Karaciğer Fonksiyonlarına Etkisi. 2008; 30(2):71- 77
Altun D, Aşık Eren G, Saygı Emir N, Kücür E, Çetingök H, Demir G, et al. Sezaryen Operasyonlarında Perioperatif Uygulanan İntravenöz Parasetamolün Postoperatif Analjezi İhtiyacına ve Karaciğer Transaminaz Düzeyleri Üzerine Etkileri. Bakırköy Tıp Dergisi. 2010; 6(4):153-157
Yürügen B. Ağrı Ve Opioid Analjeziklerin Kullanımına Bağlı Olarak Ortaya Çıkan Komplikasyonlarda Hemşirelik Yaklaşımları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2001;4(1): 1-6.
İdem A. Ürolojik Açık Cerrahi Girişimlerde Postoperatif Analjezi Amacıyla Hasta Kontrollü Epidural Analjezi Yöntemiyle Farklı Ropivakain Dozlarının Analjezik Etkinliklerinin Karşılaştırılması. Uzmanlık Tezi, Tez Danışmanı: Prof.Dr. Anış Arıboğan, T.C. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji Ve Reanimasyon Anabilim Dalı, Adana, 2005
Çevik ŞE, Yeşil O, Öztürk TC, Güneysel Ö. Acil Serviste Akut Ağrı Tedavisinde Opioid Kullanımı. Sakaryamj 2011(2):39-45
Moharramzadeh P, Vahdati SS. The Effects of Intravenous Opioid on Abdominal Pain and Peritoneal Irritation in Patients Presenting to an Emergency Department. Marmara Medical Journal. 2010;23:285-289.
Opioids, Pain Management and Organ System Effects. http:// www.cybermedicine2000.com/pharmacology2000/Central/ Opioid/opioid3.htm (erişim Tarihi: 15.08.2011)
Hendler N. Ağrı Klinikleri. Özyalçın S, editör. Ağrının Sırları. İstanbul:1. Baskı Nobel Tıp Kitabevi;2005. p. 123-128.
Atım A, Deniz S, Orhan ME, Sızlan A, Kurt E, Postoperatif Hasta Kontrollü Analjezide Bir Kliniğin Deneyimleri. Ağrı Dergisi 2009; 21(4): 155-160.
Bilir A, Güleç S. Travma Ve Yanık Ağrısı. Ulus Travma Acil Cerrahi Dergisi 2006; 12(3): 175-183.