Hemşirelik Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Düzeyinin Değerlendirilmesi

Amaç: Tanımlayıcı olarak planlanan bu araştırmada, hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları düzeyini belirlemek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırmanın evrenini 2016-2017 eğitim öğretim yılı bahar yarıyılında bir üniversitede aynı dönem içinde hemşirelik programına kayıtlı olan 1, 2, 3 ve 4. sınıf öğrencileri oluşturmuştur (n=619). Çalışmada örneklem seçimine gidilmemiş, tüm öğrencilere ulaşılması hedeflenmiştir. Toplam 619 öğrencinin 486’sı çalışmaya katılmayı kabul etmiş ve evrenin %79’una ulaşılmıştır. Veri toplamada; sosyo demografik veri toplama formu ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II kullanılmıştır. Çalışmanın yapılabilmesi için gerekli yasal izinler alınmıştır. Çalışmadaki verilerin tanımlayıcı istatistikleri ve frekans dağılımları elde edilmiştir. Parametrik test varsayımları kontrol edildikten sonra gruplar arası karşılaştırmalarda One Way ANOVA (post hoc: Bonferroni test) ve Student t testi kullanılmıştır. Ölçeğin güvenirlik analizi yapılmış ve Cronbach alfa değeri hesaplanmıştır.Bulgular: Çalışma sonuçlarına göre öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi toplam puan ortalaması 131.02±18.98 olup, en yüksek puan ortalaması manevi gelişim (27.13±3.98), en düşük puan ortalaması fiziksel aktivite (17.28±4.85) alt boyutundan alınmıştır. Çalışmada cinsiyet ve mezun olunan lise ile ölçek toplam puanı arasında anlamlı ilişki bulunmazken (p>0.05), sınıf düzeyi ile olan ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği toplam puan ortalaması ve sağlık sorumluluğu, fiziksel aktivite, beslenme ve stres yönetimi alt boyut puan ortalamaları, 2.sınıf öğrencilerde daha düşük bulunmuştur. Sonuç: Araştırma sonuçlarına göre hemşirelik öğrencilerinin ölçek puan ortalamalarının yüksek olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Hemşirelik öğrencileri, sağlık, sağlık davranışı

Evaluation of Healthy Life Style Behaviors Level of Nursing Students

Aim: In this descriptive study, it was aimed to determine the level of healthy lifestyle behaviors of nursing students.Material and Methods: The universe of the study was composed of 1, 2, 3 and 4 year students enrolled in a nursing program at a university in the spring semester of 2016-2017 academic year (n=619). The sample was not selected and it was aimed to reach all students. 486 of the 619 students agreed to participate in the study and reached 79% of the universe. In data collection; socio-demographic data collection form and Healthy Lifestyle Behavior Scale II were used. The necessary legal permits were obtained for the study. Descriptive statistics and frequency distributions of the data were obtained. After checking the parametric test assumptions, One Way ANOVA (post hoc: Bonferroni test) and Student's t test was used for intergroup comparisons. The reliability analysis of the scale was performed and Cronbach alpha value was calculated.Results: According to the results of the study, the mean total score of the Healthy Lifestyle Behavior Scale II was 131.02±18.98. While there was no significant relation between gender and graduated high school and total score of the study (p>0.05), the relationship with grade level was statistically significant (p<0.05). The mean total score of the Healthy Lifestyle Behavior Scale and the health responsibility, physical activity, nutrition and stress management sub-scale scores were lower in the second year students.Conclusion: According to the results of the research, it is seen that the mean scores of the nursing students are above the middle level of the scale.

Keywords:

Nursing students, health, health behavior,

PDF

___

1. Aksoy T, Uçar H. Hemşirelik Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Derg [Internet]. 2014 [Erişim tarihi: 2017 Aug 22]; 1(2): 53–67. Erişim adresi: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/hunhemsire/article/view/5000154752/0.
2. Erzincanlı S, Zaybak A, Khorshid L. Hemşirelik Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Zaman Yönetimi Becerileri. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Derg [Internet]. 2015 [Erişim tarihi: 2017 Aug 22]; 31(2): 8–25. Erişim adresi: http://hemsirelik.ege.edu.tr/files/372015.pdf.
3. Özvarış ŞB. Sağlık Eğitimi ve Sağlığı Geliştirme. Güler Ç, Akın L, editörler. Halk Sağlığı - Temel Bilgiler [Internet]. 3. Baskı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları; 2015 [Erişim tarihi: 2017 Aug 22]. Erişim adresi: https://www.hacettepe.web.tr/halk-sagligi-temel-bilgiler-hacettepe.
4. Tambağ H. Hatay Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilim Fakültesi Hemşirelik Derg [Internet]. 2011 [Erişim tarihi: 2017 Aug 22]; 18(2): 47–58. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/88498.
5. Yılmazel G, Çetinkaya F, Naçar M. Hemşirelik Öğrencilerinde Sağlığı Geliştirme Davranışları. TAF Prev Med Bull [Internet]. 2013 [Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017]; 12(3): 261–70. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/255988658_4_Yilmazel_G_Cetinkaya_F_Nacar_M_Hemsirelik_Ogrencilerinde_Sagligi_Gelistirm_Davranislari_TAF_Prev_Med_Bull_2013123261-270.
6. Özyazıcıoğlu N, Kılıç M, Erdem N, Yavuz C, Afacan S. Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilim Derg [Internet]. 2011 [Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017]; 8(2): 277–332. Erişim adresi: http://www.insanbilimleri.com.
7. Alpar ŞE, Şenturan L, Karabacak Ü, Sabuncu N. Change in the health promoting lifestyle behaviour of Turkish University nursing students from beginning to end of nurse training. Nurse Educ Pract [Internet]. 2008 [Cited: 2017 Aug 22]; 8(6): 382–8. Erişim adresi: http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S1471595308000346.
8. Bryer J, Cherkis F, Raman J. Health-promotion behaviors of undergraduate nursing students: A survey analysis. Nurs Educ Perspect [Internet]. 2013 [Cited: 2017 Aug 22]; 34(6): 410–5. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24475604.
9. Güner İC, Demir F. Ameliyathane Hemşirelerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi. 4. Ulusal Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireliği Kongresi; 22-26 Ekim 2003; İzmir;
10. Ulaş Karaahmetoğlu G, Soğuksu S, Kaçan Softa H. Hemşirelik 1. ve 4. Sınıf Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilim Fakültesi Derg [Internet]. 2014 [Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017]; 2(2): 26–42. Erişim adresi: http://sbfe-dergi.erciyes.edu.tr/article/view/1051000118.
11. Açıksöz S, Uzun S, Arslan F. Relationship Between Perceptions of Health Status and Health Promotion Behaviors in Nursing Students. Gulhane Med J [Internet]. 2013 [Cited: 2017 Aug 22]; 55(3): 181. Available from: http://www.scopemed.org/fulltext pdf.php?mno=15228.
12. Whitehead D. Health promoting hospitals: The role and function of nursing. J Clin Nurs [Internet]. 2005 [Cited: 2017 Aug 22]; 14(1): 20–7. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15656844.
13. Yıldırım N, Aydın M, Hayırsever F, Ankaralı H. Bir Hemşirelik Lisans Programında Verilen Sağlığı Geliştirme Dersinin Etkinliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektron Derg [Internet]. 2016 [Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017]; 9(3): 88–92. Erişim adresi: http://www.deuhyoedergi.org.
14. Esin N. Endüstriyel Alanda Çalışan İşçilerin Sağlık Davranışlarının Saptanması ve Geliştirilmesi [Doktora Tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi; 1997.
15. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II’nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Cumhur Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Derg [Internet]. 2008 [Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017]; 12(1): 1–13. Erişim adresi: http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr /makale /1723.pdf.
16. Bostan N, Beşer A. Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Derg [Internet]. 2017 [Erişim tarihi: 9 Kasım 2018]; 14(1): 38–44. Erişim adresi: https://www.journalagent.com/kuhead/pdfs/KUHEAD_14_1_38_44.pdf.
17. Adıbelli D, Olğun S, Turan GS. Hemşirelik Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler. Cumhur Hemşirelik Derg [Internet]. 2017 [Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017]; 6(1): 8–17. Erişim adresi: http://dergi.cumhuriyet.edu.tr/cumunuj/article/view/5000152829.
18. İlhan N, Bahadırlı S, Ercan Toptaner N. Üniversite öğrencilerinin ruhsal durumları ile sağlık davranışları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilim Enstitüsü Derg [Internet]. 2014 [Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017]; 4(4): 207–15. Erişim adresi: http://e-dergi.marmara.edu.tr/marusbed/article/view/5000116997/0.
19. Altun I. Effect of a health promotion course on health promoting behaviours of university students. East Mediterr Heal J [Internet]. 2008 [Cited: 2017 Aug 23]; 14(4): 880–7. Available from: http://akademikpersonel.kocaeli.edu.tr/ialtun/diger/ialtun18.08.2010_16.48.05diger.pdf
20. Nassar OS, Shaheen AM. Health-Promoting Behaviours of University Nursing Students in Jordan. Health (Irvine Calif) [Internet]. 2014 [Cited: 2017 Aug 23]; 6(6): 2756–63. Available from: http://www.scirp.org/journal/health
21. Al-Kandari F, Vidal VL. Correlation of the health-promoting lifestyle, enrollment level, and academic performance of College of Nursing students in Kuwait. Nurs Health Sci [Internet]. 2007 [Cited: 2017 Aug 23]; 9(2): 112–9. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17470185.
22. Çetiner H, Ulupınar S. Sağlık Profesyoneli Olan ve Olmayan Hastane Çalışanlarının Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. STED [Internet]. 2018 [Erişim tarihi: 27 Haziran 2018]; 27(1): 1–10. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/455832.
23. Ayaz S, Tezcan S, Akıncı F. Hemşirelik Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlığı Geliştirme Davranışları. Cumhur Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Derg. 2005; 9(2): 26–34.
24. Ertop NG, Yılmaz A, Erdem Y. Üniversite Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimleri. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi [Internet]. 2012 [Erişim tarihi: 30 Haziran 2018]; 14(2): 1–7. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/kutfd/issue/10150/124812.
25. Walker N, Volkan K, Sechrist K. Health promoting life styles of older adults: Comparisons with young and middle – aged adults, correlates and patterns. Adv Nurs Sci. 1988; 11(1): 76–90.
26. İlhan N, Batmaz M, Akhan LU. Üniversite Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Derg [Internet]. 2010 [Erişim tarihi: 22 Ocak 2018]; 3(3): 35–43. Erişim adresi: https://hemsirelik.maltepe.edu.tr/dergiler/8sayi/pdf/34-44.pdf.
27. Hosseini M, Ashktorab T, Taghdisi MH, Vardanjani AE, Rafiei H. Health-Promoting Behaviors and their Association with Certain Demographic Characteristics of Nursing Students of Tehran City. Glob J Health Sci [Internet]. 2015 [Cited: 2017 Aug 23]; 7(2): 264–72. Available from: http://www.ccsenet.org/journal/index.php/gjhs/article/view/38566/23119.
28. Yılmazel G, Çetinkaya F, Naçar M. Hemşirelik Öğrencilerinde Sağlığı Geliştirme Davranışları. TAF Prev Med Bull [Internet]. 2013 [Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017]; 12(3): 261–70. Erişim adresi: http://www.ejmanager.com/fulltextpdf.php?mno=18856.