Nuray CANER, Yağmur SEZER EFE, Emine ERDEM, Öznur BAŞDAŞ, Meral BAYAT, Maksude YILDIRIM

İNTÖRN HEMŞİRELERDE MESLEKİ DEĞERLER VE ETİK DUYARLILIK

Giriş: Hemşirelik eğitiminde öğrencilerin hemşireliğe ilişkin bilgi, beceri, tutum, mesleki değerler ve etik ilkeleri içselleştirmesi beklenmektedir. Bu tanımlayıcı çalışma, intörn hemşirelerin mesleki değerlerinin ve etik duyarlılıklarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.Yöntem: Bu çalışma, bir Sağlık Bilimleri Fakültesi hemşirelik son sınıf öğrencileri (n=139) ile gerçekleştirilmiştir. Etik kurul, kurum izni ve bireysel onam alınan bu çalışmada veriler; anket formu, Hemşirelerin Mesleki Değerleri Ölçeği ve Byrd’nin Hemşirelere Yönelik Etik Duyarlılık Testi ile toplanmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan öğrencilerin %84.9’unun kız olduğu, %56.8’inin hemşirelik bölümünü isteyerek seçtiği, %55.4’ünün mezuniyet sonrası iş bulma imkanı daha fazla olduğu için hemşirelik mesleğini tercih ettiği belirlenmiştir. Öğrencilerin %69.8’inin etik duyarlılıkları orta düzeyde bulunmuş olup, mesleğini seven öğrencilerin etik duyarlılıklarının daha iyi olduğu saptanmıştır (p<0.05). Ayrıca kız öğrencilerin, hemşirelik mesleğine isteyerek seçenlerin, hemşirelik mesleğini seven ve mesleğini değiştirmek istemeyen öğrencilerin mesleki değerlerinin daha iyi olduğu belirlenmiştir (p>0.05). Sonuç: Çalışmada öğrencilerin cinsiyetinin, mesleği sevme ve mesleği isteyerek tercih etme durumlarının etik duyarlılık düzeyleri ve mesleki değerleri üzerinde etkili olduğu bulunmuştur. Hemşirelik eğitiminde öğrencilerin mesleki değerleri ve etik duyarlılıklarının geliştirilmesine yönelik yapılacak faaliyetler ve eğitim müfredatı düzenlemeleri hemşirelik mesleğinin gelişimi açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

etik duyarlılık, mesleki değerler, hemşire, öğrenci, mesleki değerler

PDF

___

Referans 1. Karadağ G, Uçan Ö. Hemşirelik eğitimi ve kalite. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2006;1(3): 42-51.
Referans 2. Karaöz S. Cerrahi hemşireliği ve etik, Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2000;4(1),1-8.
Referans 3. Sabancıoğulları S, Doğan S. Profesyonel kimlik gelişimi ve hemşirelik. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012;15:275-82.
Referans 4. Karabacak Ü. Değerlerin aydınlatılması. Bulunduğu eser: Alpar Ş, Bahçecik N, Karabacak Ü. Çağdaş Hemşirelikte Etik. İstanbul Tıp Akademi. İstanbul 2013. pp: 82-88.
Referans 5. Yazıcı K. Değerler eğitimi’ne genel bir bakış. Türklük Bilimi Araştırmaları 2006;19(19): 499.
Referans 6. Vezeau TM. Teaching professional values in a BSN program. International Journal of Nursing Education Scholarship 2006;3(1):1-15.
Referans 7. Chaloner C. An introduction to ethics in nursing. Nurs Stand 2007;21:42-6.
Referans 8. Görgülü RS, Dinç L. Ethics in Turkish nursing education programs. Nursing Ethics, 14: 741-52.
Referans 9. Aştı Atabek T, Karadağ A. Hemşirelik Esasları Hemşirelik Bilimi ve Sanatı. Akademi Basın ve Yayıncılık; İstanbul 2014. pp:119.
Referans 10. Fagermoen S. Professional identity: Values embedded in meaningful nursing practice. Journal of Advanced Nursing 1997;25(3):434-41.
Referans 11. Orgun F, Khorshid L. Byrd’in hemşireler için etik duyarlilik testi” nin geçerlik ve güvenirliği. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009; 25(2), 25–42.
Referans 12.Weis D, Schank M.J. Development and psychometric evaluation of the nurse sprofessional values scale—revised. Journal of Nursing Measurement 2009; 17(3), 221-231.
Referans 13.Acaroğlu R. Revize Edilen Hemşirelerin Mesleki Değerleri Ölçeği Türkçe Formunun Güvenirlik ve Geçerliği. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi 2014; 22(1), 8-16.
Referans 14. Dalcalı BK, Şendir M. Hemşirelerin kişisel değerleri ile etik duyarlılıkları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi 2016; 24(1): 1-9.
Referans 15. Ertuğ N, Aktaş D, Faydali S, Yalçın O. ethical sensitivity and related factors of nurses working in the hospital settings. Acta Bioethica 2014; 20 (2): 265-270.
Referans 16. Filizöz B, Mescib G, Aşcı A, Bağcıvan, E. Hemşirelerde etik duyarlılık: Sivas ili merkez kamu hastanelerinde bir araştırma. Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlâkı Derneği İş Ahlakı Dergisi 2015; 8(1): 47-66.
Referans 17. Borhani F, Abbaszadeh A, Hoseinabadi-Farahani MJ. Moral sensitivity and its dimensions in Iranian nursing students. Journal of Medical Ethics and History of Medicine 2016; 9:1-7.
Referans 18. Tazegün A, Çelebİoğlu A. Ethical sensitivity levels of pediatric nurses and the factors affecting this sensitivity. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi 2016; 6(2):97-102.
Referans 19. Tuvesson H, Lützén K. Demographic factors associated with moral sensitivity among nursing students. Nursing Ethics 2017; 24: 847-855.
Referans 20. Iacobucci TA, Daly BJ, Lindell D, et al. Professional values, self-esteem, and ethical confidence of baccalaureate nursing students. Nurs Ethics 2013; 20: 479–490.
Referans 21. Can S, Acaroglu R. Hemşirelerin mesleki değerlerinin bireyselleştirilmiş bakım algıları ile ilişkisi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi 2015; 23(1): 32–40.
Referans 22. Çulha Y, Acaroglu R. The relationship amongst student nurses’ values, emotional intelligence and individualised care perceptions. Nursing ethics 2018; 0969733018796682.
Referans 23. Bang K. S, Kang JH, Jun MH, et al. Professional values in Korean under graduate nursing students. Nurse Education Today 2011; 31(1): 72-75.
Referans 24. Andsoy II, Güngör T, Bayburtluoğlu T, Karabük Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin hemşireliği tercih etme nedenleri ve mesleğin geleceği ile ilgili görüşleri. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 1(3): 124-130.
Referans 25. Zencir G. Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik mesleğine yönelik tutumları ile hemşirelik tercihi arasındaki ilişki: Türkiye Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 2016; 9 (2): 30-37.
Referans 26. Özdelikara A, Alkan SA, Boğa NM. Ondokuz Mayıs Üniversitesi hemşirelik son sınıf öğrencilerinde profesyonelliğin belirlenmesi. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi 2016; 2(2):1-11.
Referans 27. Wilkes L, Cowin L, Johnson M. The reasons students choose to undertake a nursing degree. Collegian 2015; 22(3): 259-265.
Referans 28. Çöplü M, Tekinsoy Kartın P. Professional self-concept and professional values of senior students of the nursing department. Nursing Ethics 2018; 0969733018761171.
Referans 29. Özpancar N, Aydın N, Akansel N. Hemşirelik 1. sınıf öğrencilerinin hemşirelik mesleği ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 12: 9-17.
Referans 30. Dönmez RO, Özsoy S. Factors influencing development of Professional values among nursing students. Pakistan Journal of Medical Sciences 2016; 32(4):988.
Referans 31. Alkaya SA, Yaman Ş, Simones J. Professional values and career choice of nursing students. Nursing Ethics 2017; 0969733017707007.
Referans 32. Ağartıoğlu Kundakçı G, Gümüş A, Yılmaz M. Hemşirelik Bölümü Son Sınıf Öğrencilerinin Değer Tercihleri İle Mesleki Değerleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi 2018; 12: 82-98.
Referans 33. Karaca, T. Hemşirelik Öğrencilerinin Ahlaki Duyarlılıklarının İncelenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi 2018; 5(1), 24-30.