Türkiye’de Covid-19 pandemisi sürecinde yaşlıların haberlerde temsili

Bu araştırmada Türkiye’de Covid-19 salgını döneminde medyadaki haber içeriklerinde yaşlıların nasıl temsil edildiği ele alınmaktadır. Pandemi gibi olağanüstü dönemlerde toplum, karşılaştığı sorunları ve meseleleri anlamlandırmak için medya tarafından üretilen bilgiye daha fazla ihtiyaç duyabilmektedir. Covid-19 salgını döneminde yaşlılar medya gündeminin önemli bir maddesi haline gelmiştir. Sokağa çıkma kısıtlamaları, virüsten daha fazla etkilenme potansiyelleri, bazı yaşlıların sosyal destek ve yardıma ihtiyaç duyması gibi meseleler yaşlıların medyada sıkça haberleştirilmesini beraberinde getirmiştir. Bu araştırmada pandemi döneminde yaşlıların haber metinlerinde nasıl temsil edildiği, hangi konular ve kavramlar bağlamında gündeme alındığı, yaşlı temsilinin toplumsal bağlam içerisinde ne tür anlamlar ürettiği incelenmiştir. Bu bağlamda Türkiye’de resmi olarak ilk Covid vakasının ilan edildiği 11 Mart 2020 tarihinden 22 Aralık 2022 tarihine kadar yayınlanan internet haberleri arasından toplam 110 haber nicel ve nitel içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Medyada yaşlıların çoğunlukla sağlık meseleleri ve pandemi kısıtlamaları çerçevesinde temsil edildiği, yaşlıların olumlu ve olumsuz temsillerinin birlikte yer aldığı ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Covid-19 salgını, pandemi, yaşlılar, yaşlı temsili, içerik analizi

Representation of the elderly in the news during Covid-19 pandemic in Turkey

In this research, it is discussed how the elderly are represented in the news content in the media during the Covid-19 pandemic in Turkey. In extraordinary times such as pandemics, society may need more information produced by the media to make sense of the problems and issues it faces. During the Covid-19 pandemic, the elderly have become an important topic on the media agenda. Issues such as curfews, their potential to be more affected by the virus, and the need for social support and help for some elderly people have brought about frequent news coverage of the elderly in the media. In this study, it was examined how the elderly were represented in the news texts during the pandemic period, which topics and concepts were brought to the media agenda, and what kind of meanings the elderly representation produced in the social context. In this context, a total of 110 news from the internet news published between March 11, 2020,when the first Covid case was officially announced in Turkey and Dec 22, 2022, were analyzed by quantitative and qualitative content analysis method. It has been revealed that the elderly are mostly represented in the media within the framework of health issues and pandemic restrictions, and positive and negative representations of the elderly take place together.

Keywords:

Covid-19 pandemic, pandemic, elderly, elderly representation, content analysis,

PDF

___

AA. (2020, Mart 25). Yaşlılar “Alo” diyor, Vefa Sosyal Destek Grubu ve belediyeler yardıma koşuyor. https://www.aa.com.tr/tr/koronavirus/yaslilar-alo-diyor-vefa-sosyal-destek-grubu-ve-belediyeler-yardima-kosuyor/1778545
AA. (2020, Mart 30). Türkiye’de yaşlı nüfusun en yüksek olduğu ilde yaşlılara “Evde kalın” çağrısı. https://www.aa.com.tr/tr/koronavirus/turkiyede-yasli-nufusun-en-yuksek-oldugu-ilde-yaslilara-evde-kalin-cagrisi/1784632
AA. (2020a, Nisan 15). “Türkiye’nin çınarları” Kovid-19’u yendi. https://www.aa.com.tr/tr/koronavirus/turkiyenin-cinarlari-kovid-19u-yendi/1805617
AA. (2020b, Nisan 20). Kovid-19’a karşı yaşlı sağlığının korunmasında kalabalık ailelere uyarılar. https://www.aa.com.tr/tr/koronavirus/kovid-19a-karsi-yasli-sagliginin-korunmasinda-kalabalik-ailelere-uyarilar/1811269
AA. (2020c, Temmuz 23). Pandemi sürecinde yetersiz fiziksel aktivite yaşlılarda kas erimesini artırıyor. https://www.aa.com.tr/tr/saglik/pandemi-surecinde-yetersiz-fiziksel-aktivite-yaslilarda-kas-erimesini-artiriyor/1919622
AA. (2022, Mart 10). Türkiye’nin Kovid-19 salgınıyla mücadelesinin 2 yılı. https://www.aa.com.tr/tr/koronavirus/turkiyenin-kovid-19-salginiyla-mucadelesinin-2-yili/2529977
Altın, Z. (2020). Elderly People in Covid-19 Outbreak. The Journal of Tepecik Education and Research Hospital, 30(60), 49-57. https://doi.org/10.5222/terh.2020.93723
Apak, E., & Aka, V. (2020). Medyada Yaşlı Temsillerinin 87 Yıllık Dönüşümü: Cumhuriyet Gazetesi Örneği 1930-2017. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 13(1), 19-26.
Arun, Ö., Şahinkaya, G., Kandemir, B., Özsoy Taylan, D., & Binark, M. (2022). Yaşlıların Toplumsal Sınıfı, Dijital Sermayeleri ve COVID-19 Salgınında Bağlantıda Kalma Pratikleri. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 42(2), Art. 2. https://doi.org/10.26650/SJ.2022.42.2.0016
Atölye BİA. (2020, Kasım 12). “Sorunlara Yokmuş Muamelesi Yapılıyor”—Atölye BİA. https://atolyebia.org/haber-odasi/sorunlara-yokmus-muamelesi-yapiliyor/ Berger, A. A. (1998). Media Research Techniques. SAGE.
Bianet. (2020a, Nisan 15). Pandemi, Yaşlılar ve Ölümler. Bianet - Bagimsiz Iletisim Agi. https://www.bianet.org/bianet/saglik/222906-pandemi-yaslilar-ve-olumler
Bianet. (2020b, Mayıs 25). HACER FOGGO ANLATTI: Derin Yoksulluk Ağı: Pandemide Yoksul Haneler Açlığa Terk Edildi. Bianet - Bagimsiz Iletisim Agi. https://www.bianet.org/bianet/toplum/224758-derin-yoksulluk-agi-pandemide-yoksul-haneler-acliga-terk-edildi
Bianet. (2020c, Ekim 8). “Pandemi Yaşlı Olmak” rehberi yayınlandı—Bianet. https://m.bianet.org/bianet/yasam/232330-pandemi-yasli-olmak-rehberi-yayinlandi
Birgün. (2020, Mart 22). İstanbul’da 65 yaş üstü yaşlılar sokağa çıkma yasağına uymadı. birgun.net. https://www.birgun.net/haber/istanbul-da-65-yas-ustu-yaslilar-sokaga-cikma-yasagina-uymadi-292708
Bravo-Segal, S., & Villar, F. (2020). Older people representation on the media during COVID-19 pandemic: A reinforcement of ageism? Revista espanola de geriatria y gerontologia, 55(5), 266-271. https://doi.org/10.1016/j.regg.2020.06.002
DHA. (2020a, Nisan 22). Evden çıkamayanlar sosyal hizmetlere nasıl erişebilir? DHA | Demirören Haber Ajansı. https://www.dha.com.tr/gundem/evden-cikamayanlar-sosyal-hizmetlere-nasil-erisebilir-1767165
DHA. (2020b, Ekim 31). Şırnaklı Menica Nine, 120 yaşına rağmen koronavirüsü yendi. DHA | Demirören Haber Ajansı. https://www.dha.com.tr/saglik-yasam/sirnakli-menica-nine-120-yasina-ragmen-koronavirusu-yendi-1795529
Dirini, İ., & Özsu, G. (2020). Sosyal Medyada Nefret Söylemi Raporu. Alternatif Bilişim Derneği.
Dünya Sağlık Örgütü. (2021). Global Report on Ageism. https://www.who.int/publications/i/item/9789240016866
Dünya Sağlık Örgütü. (2022). Ageing. https://www.who.int/health-topics/ageing
Euronews. (2020, Mart 22). 65 yaş üstüne sokağa çıkma yasağı sosyal medyanın mizah konusu oldu. euronews. https://tr.euronews.com/2020/03/22/turkiye-de-65-yas-ustune-sokaga-cikma-yasagi-sosyal-medyanin-mizah-konusu-oldu
Euronews. (2020, Mart 22). Covid-19 en çok yaşlıları öldürüyor: Türkiye’de yaşlı nüfus oranı kaç? euronews. https://tr.euronews.com/2020/03/22/koronavirus-en-cok-yaslilari-olduruyor-turkiye-de-65-yas-ustu-nufus-orani-kac-avrupa
Euronews. (2020, Mayıs 11). Dünyaya örnek olan Türk huzurevlerindeki Covid-19 tedbirleri neler? euronews. https://tr.euronews.com/2020/05/11/dso-nun-dunyaya-ornek-gosterdigi-turkiye-nin-huzurevlerinde-ald-g-onlemler-ve-basar-nedenl
Hall, S. (2020). The work of representation. İçinde The Applied Theatre Reader (ss. 74-76). Routledge.
Hürriyet. (2020a, Mart 27). Pandemide yaşlılar gençlere nazaran daha mutlu kalmayı nasıl başardı? https://www.hurriyet.com.tr/gundem/pandemide-yaslilar-genclere-nazaran-daha-mutlu-kalmayi-nasil-basardi-41771448
Hürriyet. (2020b, Eylül 18). Güvercin besleyen Halil Dede, örnek oluyor. https://www.hurriyet.com.tr/gundem/guvercin-besleyen-halil-dede-ornek-oluyor-41614620
Independent Türkçe. (2020, Mart 24). Duygusal şiddet: Yaşlı adamla dalga geçip görüntülerini sosyal medyadan paylaştılar. Independent Türkçe. https://www.indyturk.com/node/151716/haber/duygusal-%C5%9Fiddet-ya%C5%9Fl%C4%B1-adamla-dalga-ge%C3%A7ip-g%C3%B6r%C3%BCnt%C3%BClerini-sosyal-medyadan-payla%C5%9Ft%C4%B1lar
İnceoğlu, Y. G. (2020). Covid-19 Pandemisi ve Medya. Türk Tabipler Birliği. https://www.ttb.org.tr/kutuphane/covid19-rapor_6/covid19-rapor_6_Part73.pdf
Loos, E., & Ivan, L. (2018). Visual Ageism in the Media. İçinde L. Ayalon & C. Tesch-Römer (Ed.), Contemporary Perspectives on Ageism (ss. 163-176). Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-73820-8_11
Markov, Č., & Yoon, Y. (2021). Diversity and age stereotypes in portrayals of older adults in popular American primetime television series. Ageing and society, 41(12), 2747-2767. https://doi.org/10.1017/S0144686X20000549
Meisner, B. A. (2021). Are You OK, Boomer? Intensification of Ageism and Intergenerational Tensions on Social Media Amid COVID-19. Leisure Sciences, 43(1-2), 56-61. https://doi.org/10.1080/01490400.2020.1773983
Ng, R., Allore, H. G., Trentalange, M., Monin, J. K., & Levy, B. R. (2015). Increasing Negativity of Age Stereotypes across 200 Years: Evidence from a Database of 400 Million Words. PLOS ONE, 10(2), e0117086. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0117086
Ng, T. W. H. ( 1 ), & Feldman, D. C. ( 2 ). (2012). Evaluating Six Common Stereotypes About Older Workers with Meta-Analytical Data. Personnel Psychology, 65(4), 821-858. Scopus®. https://doi.org/10.1111/peps.12003
Previtali, F., Allen, L. D., & Varlamova, M. (2020). Not Only Virus Spread: The Diffusion of Ageism during the Outbreak of COVID-19. Journal of Aging & Social Policy, 32(4-5), 506-514. https://doi.org/10.1080/08959420.2020.1772002
Sabah. (2020, Ağustos 8). Hemşire paylaştı, başhekim isyan etti; Koronavirüs tedavisi gören yaşlı hastayı terk ettiler. Sabah. https://www.sabah.com.tr/yasam/hemsire-paylasti-bashekim-isyan-etti-koronavirus-tedavisi-goren-yasli-hastayi-terk-ettiler-5099270
Sabah. (2021, Mart 14). Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının Kovid-19’la mücadelesi dünyaya örnek oldu. Sabah. https://www.sabah.com.tr/ekonomi/2021/03/14/aile-calisma-ve-sosyal-hizmetler-bakanliginin-kovid-19la-mucadelesi-dunyaya-ornek-oldu
Taşdelen, B. (2020). COVID-19 Salgın Sürecinde Yaşlılağa Bakış: 280 Karakter Yaşlılar Hakkında Ne Söylüyor? Turkish Studies, 15(6).
T.C. Sağlık Bakanlığı. (2021). Türkiye Sağlıklı Yaşlanma Eylem Planı ve Uygulama Programı 2021-2026. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kronik-hastaliklar-engelli-db/hastaliklar/Yasli_Sagligi/kitap_ve_makaleler/Turkiye_Saglikli_Yaslanma_Eylem_Plani_ve_Uygulama_Programi_2021-2026.pdf
TRT Haber. (2020, Mart 23). Koronavirüsün hedefinde yaşlı nüfus var. https://www.trthaber.com/haber/dunya/koronavirusun-hedefinde-yasli-nufus-var-469513.html
TRT Haber. (2021, Ocak 7). Pandemi süresince 912 yaşlıya her ay psikolojik destek. https://www.trthaber.com/haber/guncel/pandemi-suresince-912-yasliya-her-ay-psikolojik-destek-545091.html
Tuna Uysal, M., & Tan Eren, G. (2020). COVID-19 Salgın Sürecinde Sosyal Medyada Yaşlılara Yönelik Ayrımcılık: Twitter Örneği. Turkish Studies, 15(4).
TÜİK Kurumsal. (2022, Mart 18). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaslilar-2021-45636
Wong, F. H. C., Liu, T., Leung, D. K. Y., Zhang, A. Y., Au, W. S. H., Kwok, W. W., Shum, A. K. Y., Wong, G. H. Y., & Lum, T. Y.-S. (2021). Consuming Information Related to COVID-19 on Social Media Among Older Adults and Its Association With Anxiety, Social Trust in Information, and COVID-Safe Behaviors: Cross-sectional Telephone Survey. J Med Internet Res, 23(2), e26570. https://doi.org/10.2196/26570
Xu, W. (2021). Agesim in the Media: Online Representations of Older People. Linköping University.
Yang, F. L., Au, A. T. N., Wong, J. Y. H., & Lou, V. W. Q. (2022). The deprived or the devil? A content analysis of the media representation of older adults under COVID-19 in Hong Kong. Ageing & Society, 1-22. https://doi.org/10.1017/S0144686X22000587
Yoğurtçu, G. (2019). Yaşlılık Olgusu ve Yaşlılığın Medyada Temsili: Türkiye, Rusya ve Kırgızistan Gazeteleri Örneği. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(3), 1049-1066.
Zhang, J., & Liu, X. (2021). Media representation of older people’s vulnerability during the COVID-19 pandemic in China. European Journal of Ageing, 18(2), 149-158. https://doi.org/10.1007/s10433-021-00613-x

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi-Cover

ISSN: 2148-7782
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2014
Yayıncı: Yakup YILMAZ

Arşiv