Şiddet ögeleri bağlamında “Don Kişot” romanı

İnsanlara kötülük yaptığını düşündüğü devler olarak gördüğü yel değirmenleriyle savaşmasıyla bilinen ve her çocuk tarafından kitabı okunmasa da çizgi filminin mutlaka izlendiği bir kahraman olan Don Kişot, dünya edebiyatında öyküden romana geçişin ilk örneği olarak görülmektedir. Şövalye kitaplarını okumaktan büyük haz alan kahraman, zamanla oradaki olaylarla kendini özdeşleştirmeye başlar ve şövalyeliğini ilan eder. Bu çalışmanın amacı, Miguel de Cervantes’e ait Don Kişot romanında yer alan şiddet ögelerini incelemektir. Nitel araştırma yaklaşımının benimsendiği çalışmanın veri kaynaklarını farklı yayınevlerine ait beş Don Kişot kitabı oluşturmaktadır. Kitaplardan elde edilen veriler betimsel analizle sunulmuştur. Ortaya çıkan bulgular frekanslar hâlinde tablolarda gösterilmiş ve kitaptan örnek cümlelerle desteklenmiştir. Çalışmanın sonucunda Don Kişot romanında şiddet unsurları duygusal, fiziksel, ekonomik ve cinsel şiddet olmak üzere dört temada toplanmıştır. Duygusal şiddet teması alay etmek, hakaret etmek, intikam, küçümsemek ve tehdit olmak üzere beş; cinsel şiddet teması ilişkiye girmek ve çıplaklık olmak üzere iki; ekonomik şiddet teması hırsızlık ve yağmalamak olmak üzere iki; fiziksel şiddet teması dövmek, yaralamak, vurmak, öldürmek ve saldırmak olmak üzere beş kategoride toplanmıştır. Eserde şiddetin yoğun olarak işlendiği ve en fazla duygusal şiddet temasıyla ilgili iletilere yer verildiği tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarından yola çıkılarak incelenen eserlerin ilkokul öğrencileri tarafından okutulmaması önerilmiştir.

“Don Kişot” novel within the context of violence elements

Don Quixote, who is known for fighting windmills, which he sees as giants that he sees as doing harm to people, and a hero whose cartoons are definitely watched by every child, even if his book is not read, is seen as the first example of the transition from story to novel in world literature. The hero, who takes great pleasure from reading the knight books, begins to identify himself with the events there and declares his knighthood. The aim of this study is to examine the elements of violence in the novel Don Quixote by Miguel de Cervantes. The data sources of the study, in which the qualitative research approach is adopted, are five Don Quixote books belonging to different publishers. The data obtained from the books are presented with descriptive analysis. The resulting findings are shown in the tables as frequencies and supported by example sentences from the book. As a result of the study, the elements of violence in the novel Don Quixote were gathered under four themes as emotional, physical, economic and sexual violence. The five themes of emotional violence are ridicule, insult, revenge, belittlement and threat; two themes of sexual violence are intercourse and nudity; two themes of economic violence are theft and looting; The theme of physical violence is grouped under five categories as beating, injuring, hitting, killing and attacking. It has been determined that violence is handled intensely in the work and messages related to the theme of emotional violence are mostly included. As a result of the research, it has been suggested that the book Don Quixote, whose target audience is children, should be purified from the elements of violence and published.

___

  • Abay, E. ve Tuğlu, C. (2000). Şiddet ve agresyonun nörobiyolojisi, Klinik Psikiyatri Dergisi, (3), 21-26.
  • Akkaş, İ. ve Uyanık, Z. (2016). Kadına yönelik şiddet, Nevşehir Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 6(1), 32-42.
  • Alan, Y. (2020). Robin Hood isimli eserde çocuğa göre olmayan ögeler. Uluslarası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(28), 1296-1318.
  • Burç, B. (2013). Rıfat Ilgaz’ın “Bacaksız’ın Başından Geçenler” Adlı Hikâye Serisindeki Eserlerin Çocuğa Görelik İlkesi Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
  • Çer, E. (2016a). 0-6 yaş çocuk kitaplarında çocuk gerçekliği ve çocuğa görelik. Ankara: Eğiten Kitap Yayınları.
  • Çer, E. (2016b). Türkçe öğretiminde çocuğa görelik ilkesine uygun edebiyat yapıtlarının önemi. İlköğretim Online, 15(4), 1399-1410.
  • Çer, E. (2019). Çocuk edebiyatı yapıtlarının çocuğa göre olmasını sağlayan başat bir değişken: eğitsel özellikler. Uluslararası Çocuk Edebiyatı ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 1-11.
  • De Cervantes, M. (2019a). Don Kişot, Ankara: Fark Yayınları.
  • De Cervantes, M. (2019b). Don Kişot, İstanbul: Erdem Yayınları.
  • De Cervantes, M. (2019c). Don Kişot, İstanbul: Özyürek Yayıncılık.
  • De Cervantes, M. (2020). Don Kişot, Ankara: Masalperest.
  • De Cervantes, M. (2021). Don Kişot, Ankara: Arkadaş Yayınevi.
  • Demirel, Ş. ve Kökçü, Y. (2019). Richard Bach’ın Martı adlı eserinin çocuğa görelik bağlamında incelenmesi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29(2), 149-161.
  • Dilidüzgün, S. (1996). Çağdaş çocuk yazını. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Güleryüz, H. (2003). Yaratıcı çocuk edebiyatı. Ankara : Pegem A yayıncılık.
  • Kayman, F. ve Aydın, E. (2021). Ömer Seyfettin’in And adlı eserinde yer alan şiddet olgusuna ilişkin öğrenci görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(2), 416-429.
  • Küçük, E. E. (2005). İlköğretim 6., 7. ve 8. Sınıflarda Okutulan Türkçe Kitaplarındaki Düz Yazı Metinlerinin Çocuğa Görelik İlkesine ve Metinlerin İçerdiği Eğitsel İletilere Göre İncelenmesi.
  • Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
  • Mavili Aktaş, A. (2006). Aile içi şiddet: kadının ve çocuğun korunması. Ankara: Elma Yayınevi.
  • Miles, M. B. & Hubernar, M. A. (1994). Qualitative data analysis. Sage Publication.
  • Sever, S. (2008). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları.
  • Sezer, K. (2020). Çiğdem Kaplangı’nın çocuk kitaplarının çocuğa görelik ilkesi açısından incelenmesi. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 5(2), 347-359.
  • Şanal, A. (2021). Kral Şakir Serisinden “Mor Bir Fil Gördüm Sanki” adlı çocuk kitabının çocuğa görelik açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(6), 64-90.
  • Şirin, M. R. (1998). Geçmiş zaman şarkıları. İstanbul: Diriliş Yayınları.
  • Yavuzer, H. (2009). Çocuk ve suç. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz, O. ve Destegüloğlu, B. (2019). Çocuk kitaplarına yansıyan şiddet. İlköğretim Online, 18(3), 1099-1112.