Dijital hikâye anlatımının görme yetersizliği bulunan öğrencilerin dinleme becerisine etkisi

Bu araştırma dijital hikâye anlatımının görme yetersizliği bulunan çocukların dinleme becerisine etkisini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada ‘Yalnız Son Testli Kontrol Gruplu Seçkisiz Desen’ yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu Malatya iline bağlı Battalgazi Görme Engelliler Orta Okulu’nda öğrenim gören 4 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma grubunda yer alan bu öğrenciler öğretmenlerinden alınan bilgiler ve gelişim düzeyleri göz önünde bulundurularak eşitlenmiş ve daha sonra kontrol ve deney grubuna seçkisiz olarak atanmıştır. Araştırmanın veri toplama sürecinde 10 farklı hikâye 2 farklı anlatım yöntemi ile gruplara anlatılmıştır. Veriler yarı yapılandırılmış değerlendirme formu kullanarak toplanmıştır. Toplanan veriler hazırlanan değerlendirme formu ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda dijital hikâye anlatımının yapıldığı deney grubunda bulunan öğrencilerin dikkatli, etkin, empatik, eleştirel, çözümleyici, yaratıcı dinleme becerilerinden aldıkları puanlarla öykü kitabı ile anlatım yapılan kontrol grubundaki görme yetersizliği bulunan öğrencilerin aynı dinleme becerilerinden aldıkları puanlar ile karşılaştırılmış ve deney grubu lehine anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır. Araştırmanın sonucunda dijital hikâye anlatımının görme yetersizliği bulunan öğrencilerin dikkatli, etkin, empatik, eleştirel, çözümleyici, yaratıcı dinleme becerilerini üzerinde anlamlı düzeyde olumlu etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Görme engelli, dinleme, dijital hikâye.

Keywords:

Görme engelli, dinleme, dijital hikâye.,

PDF

___

Akçalı, Ş. (2015). Görme Engellı̇lere Yönelı̇k Tasarlanan Mekanların Erı̇şı̇lebı̇lı̇rlı̇k Standartları Kapsamında İrdelenmesı̇: Görme Engellı̇ Kütüphanelerı̇. Yüksek Lisans Tezı̇, Dokuz Eylül Üniversitesi.
Aytan, T, Bayar & N. (2014). Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerilerinin Taşımalılık Değişkeni Açısından Değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (2), 269-285.
Bilgiç Yıldız & A Savaş, B. (2019). Ezop Masallarının Dinleme Becerisine Etkisi. Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi, 3 (2), 185-208.
Bozan, A. & Akay, Y. (2012). Dikkat Geliştirme Eğitiminin İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Dikkatlerini Toplama Becerilerine Etkisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (6), 53-66.
Buzan, T. (2001). Hızlı okuma. İstanbul: Alfa Yayınları.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, 14. Baskı, Ankara: Pagem yayıncılık.
Ciğerci F. (2015). İlkokul Dördüncü Sınıf Türkçe Dersinde Dinleme Becerilerinin Geliştirilmesinde Dijital Hikâyelerin Kullanılması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Ciğerci F. & Gültekin M. (2019). Dijital Hikâyelerin Dinlemeye Yönelik Tutuma Etkisi. Harran Maarif Dergisi, 4 (2), 45-73.
Doğan, Y. (2007). İlköğretim ikinci kademede dil becerisi olarak dinlemeyi geliştirme çalışmaları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı.
Doğan, Y. (2008). İlköğretim Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerisini Geliştirmede Etkinlik Temelli Çalışmaların Etkililiği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi ,6 (2), 261-286 .
Doğan, Y. (2010). Dinleme Becerisini Geliştirmede Etkinliklerden Yararlanma. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 263-274
Doğan, Y. (2013). Dinleme Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
Dörner, R., Grimm, P. & Abawi, D. F. (2002). Synergies between interactive training simulations and digital storytelling: a component-based framework. Computers &Graphics, 26(1), 45-55.
Epçaçan, C . (2013). Temel Bir Dil Becerisi Olarak Dinleme ve Dinleme Eğitimi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, 331-352.
Göçer, A., (2007). Bir Öğrenme Alanı Olarak Anlama Eğitimi ve Türkçe Öğretimindeki Yeri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 17-39.
Gücüyeter, B & Gücüyeter, B. (2010). Türk Dili ve Edebiyatı Derslerinde Dinleme Eğitimi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (2) , 161-170.
Göğüş, B. (1978). Orta dereceli okullarımızda Türkçe ve yazın eğitimi. Ankara: Gül Yayınevi.
Güneş, F (2013). Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegem Akedemi.
Gürgen, İ. (2008). Türkçe Öğretimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları
Hathorn, P. P. (2005). Using digital storytelling as a literacy tool for the ınner city middle school youth. The Charter Schools Resource Journal, 1(1), 32-38.
Hunsaker, R. A. (1990). Sözlü iletişim becerilerini anlama ve geliştirme:Konuşma ve dinleme (2. baskı). Englewood, CO: J. Morton Press.
Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (10.baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kline, J.A. (1996). Etkili Dinleme. Alabama: Hava Üniversitesi Yayınları.
Kurudayıoğlu, M. ve Bal, M. (2014). Ana dili eğitiminde dijital hikâye anlatımlarının kullanımı, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2014; (28),74-95.
Kurudayıoğlu, M.& Kana, F. (2013). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Dinleme Becerisi ve Dinleme Eğitimi Özyeterlik Algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2) , 245-258.
Maden S.& Durukan, E. (2011). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Dinleme Stillerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0 (4), 101-112.
Maden, S. (2013). Niçin Dinlemiyoruz? Dinleyememe Probleminin Sosyokültürel Analizi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 2 (1) , 49-83.
MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2015). Türkçe dersi (1-8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB
MEB. (2018). Türkçe Ortaokul 8 Ders Kitabı. Talim Terbiye Kurulu: Ankara
Melanlıoğlu, D. (2011). İlköğretim Türkçe Öğretim Programının Dinleme Türleri Bakımından Değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (3), 65-78.
Melanlıoğlu, D. (2012). Türkçe öğretiminde ayrıştırıcı dinlemeyi geliştirmeye yönelik bir etkinlik önerisi. Milli Eğitim, 41(196), 56-68.
Melanlıoğlu, D. (2013). Ortaokul Öğrencileri İçin Dinleme Kaygısı Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 2013 Sayı: 11 , 851-876.
Miller E. A. (2009) Digital storytelling. University of Northern Iowa.
Özbay, M. (2001). Türkçe öğretiminde dinleme becerisini geliştirme yolları. Türk Dili Dergisi. (589). 9–15.
Özbay, M. (2005). Bir dil becerisi olarak dinleme eğitimi. Ankara: Akçağ.
Özbay, M. (2009). Anlama teknikleri-II: dinleme eğitimi. Ankara: Öncü Kitap.
Tabachnıck, Barbara G. & Linda S. Fıdell; (2013), Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı, Altıncı Baskı, Çev.: Mustafa BALOĞLU, Ankara: Nobel Yayınevi.
Temur, T. (2001). Dinleme becerisi. Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu 1-8. Ankara: Nobel Yayınları.
Tuncer, H. (2008). Anlama Teknikleri (Okuma, Dinleme). İzmir: Orkun Kitabevi.
Ungan, S. (2009). Dinleme eğitimi, ilköğretimde türkçe öğretimi. (Ed: A. Kırkkılıç ve H. Akyol). Ankara: Pegem Akademi Yay.
Tompkins, G. E. (1998). Language arts content and teaching strategies. California State University. Prentice-Hall Inc. New Jersey.
Topçuoğlu Ünal, F.& Özer, F. (2014). Türkçe öğretiminde dinleme becerisi ile ilgili kaynakça çalışması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3 (2), 203-218.
Ural, A. ve Kılıç, İ. (2006). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. (2. basım). Ankara: Detay Yayıncılık.
Robin B. R. (2008) Digital storytelling: a powerful technology tool for the 21st century classroom. Theory Into Practice 47(3):220– 228.
Sumartono S. (2018) Digital storytelling a powerful tool to develop student’s emotional intelligence. Journal of Curriculum Indonesia 1(2):33–40.
Şahin, A. (2011). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Dinleme Becerisi Farkındalıklarının Sosyo- Ekonomik Düzeye Göre İncelenmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (1), 178-188.
Verdugo, D. R.& Belmonte, I. A. (2007). Using digital stories to improve listening comprehension with Spanish young learners of English. Language Learning & Technology, 11(1), 87–101.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin. İletişim/Correspondence Y.
Yıldız, N. (2015). Dinleme stratejileri öğretiminin beşinci sınıf öğrencilerinin dinlediğini anlama becerilerine etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi.