Leyla KADERLİ

732

Side Liman Bölgesi Kutsal Alanının Tarihsel Gelişimi İçinde Küçük Bazilika Yapısı ve Mimari Özellikleri

ARCHITECTURAL FEATURES OF THE LITTLE BASILICA IN THE ASPECT OF HISTORICAL DEVELOPMENT OF THE SIDE PORT HOLLY AREA

Side ancient city is located in the east of Antalya in the latest point of the peninsula. During all historical ages lots of explorers and researchers visited this place but the first academic research has been started by Arif Müfid Mansel. There are lots of pieces from Byzantine and Roman period. Especially in the south of Side you can find holy temples of Roman Empire with early beginning works of young Byzantine basilicas and Martyrium. It is noticeable that the little basilica has been designed by changing the plan of the big basilica and its construction stones. Grand Basilica’s bema has been changed into little basilica’s bema with the necessary arrangement. Good conditioned construction stones and some of the decoration materials such as ambon, heading and railing has been reused for building little basilica. Most of the main side walls of the little basilica can still be seen today with the arch’s high level but its abscissa and narthex can only be recognized from the plan. Inside and outside of the basilica has strengthen by using plaster pillar-wall during construction but still found not strong enough and the interior supported with extra walls and the outside supported with extra layer on abscissa. The construction traces shows us that the southern wall was decomposed while finishing and the northern wall was decomposed in the half way and supported with these extra materials. Existing remains shows that the dome was lifted with four pillars and a tambour also the middle axles supported by the cradle vault and corners supported by the crossed vaults. Also half cylindrical building stones related to the pillars and bottom bases which can be thought used as a base and upside down little pillar headings have been found. Little Basilica has passed two different phase of construction. As we can tell from the base traces of the building, the main site and the narthex has been planned together but only the main site has been finished and in the next phase the narthex with two side entrances and one front entrance has been added. Later on two side entrances has been locked by paving. We can think that two granite pillars which exist in narthex are not only giving monumental look to the entrance but also carries the roof. Although, there is no certain findings to determine construction date of the little basilica the architectural structure of cross vaults and Grecian type closed cross plan style match up with that it has been built after the VIIIth century. That kind of plan style spread on very wide geography but shows local differences in details. Grecian type closed cross plan scale was very popular in the provinces, Anatolia and the Islands and has been used intensely until the XIIIth century. Late period characteristic of oblong form which used in east and west part of the basilica and also brick built blind vaults specify Komnenos Period Architecture. The architectural materials which are found in the field such as headings and pedestals are not fitting the scales so we may think that those have been revaluated as secondary materials.
Tam Metin

___

  • 1- Alanyalı, H. S., 2010, “Side Tiyatrosu ve Çevresi Çalışmaları’’, Kazı Sonuçları Toplantısı, XXXII, TTK, Ankara, s. 436-452.
  • 2- Alanyalı, H. S., 2011, “Side 2010’’, Kazı Sonuçları Toplantısı, XXXIII, TTK, Ankara, s. 521-544.
  • 3- Bean, E. G., 1999, Eskiçağda Güney Kıyıları, çev. İ. Delemen, S. Çokay, Arion Yay., İstanbul.
  • 5- Bosch, E. C., 1957, Pamphylia Tarihine dair Tetkikler, I. Sayı: Antalya Bölgesinde Araştırmalar, Türk Tarih Kurumu Yayını, V. Seri, no.17, Ankara.
  • 6- Dai, A., 1970, Side Piskoposluk Sarayı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, İstanbul.
  • 7- Eyice, S., 1949, “İznik’te bir Bizans Kilisesi”, TTK Belleten, c. XIII, sayı 49, s. 37-51.
  • 8- Eyice, S., 1952a, “Amasra Büyükadası’’nda bir Bizans Kilisesi”, TTK Belleten, c. XV, sayı 60, s. 469-491.
  • 9- Eyice, S., 1952, Side Şehrinin Erken Hıristiyan ve Bizans Devirlerine ait Mimari Eserleri Hakkında bir Tetkik Denemesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, İstanbul.
  • 10- Eyice, S., 1960, “Side‘nin Bizans Devrine ait Binalarının Sanat Tarihi Bakımından Değerleri”, V. Türk Tarih Kongresi
  • 11- Eyice, S., 1963, Son Devir Bizans Mimarisi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi yayın no. 1587, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi, Istanbul.
  • 12- Eyice, S., 1969, “Trakya’da Bizans Devrine ait Eserler’’, TTK Belleten, 131, c. XXXIII, sayı 131, s. 325-358.
  • 13- Eyice, S., 1971, Karadağ ve Karaman Çevresinde İncelemeler, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, yayın no. 999, Baha Basımevi, Istanbul.
  • 14- Freely, J., Çakmak, A., 2005, İstanbul’un Bizans Anıtları, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • 15- Gallas, K.., Wesse, M., Borboudakis, E., 1983, Byzantinisches Kreta (Reise und Studium), Hirmer Verlag, München.
  • 16- Hellenkemper, H., Hild, F., 2004a, Lykien und Pamphylien, Tabula İmperii Byzantini 8, Teil 1, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Viyana.
  • 17- İnan, J., 1965, Antalya Bölgesi Roma Devri Portreleri, (Römische Portraes aus dem Gebiet von Antalya), Türk Tarih Kurumu Yayınları, V. seri, no. 21, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
  • 18- İnan, J., 1975, Roman Sculpture in Side, Researches in the Region of Antalya, no. 8, Türk Tarih Kurumu Yayınevi, Ankara.
  • 19- İnan, J., 1984, “Side Apollon Tapınağı (N, 1) Kazısı ve Onarımı 1983 yılı Çalışmaları”, VI. Kazı Sonuçları Toplantısı, Ankara. s. 345-366
  • 20- İzmirligil, Ü., 1983, Side, Kazı Sonuçları Toplantısı, V, TTK, Ankara.s. 291-296.
  • 21- İzmirligil, Ü., 1984, Side, Kazı Sonuçları Toplantısı VI, TTK, Ankara, s. 313-322.
  • 22- İzmirligil, Ü., 1985, Side, Kazı Sonuçları Toplantısı, VII, TTK, Ankara, s. 387-396.
  • 23- İzmirligil, Ü., 1986, Side, Kazı Sonuçları Toplantısı VIII, TTK, Ankara, s. 127-136.
  • 24- İzmirligil, Ü., 1987, Side, Kazı Sonuçları Toplantısı, IX, TTK, Ankara, s. 165-172.
  • 25- İzmirligil, Ü., 1991, Side, Kazı Sonuçları Toplantısı, XIII, TTK, Ankara, s. 259-264.
  • 26- İzmirligil, Ü., 1993, Side, Kazı Sonuçları Toplantısı, XV, TTK, Ankara, s. 243-252.
  • 27- İzmirligil, Ü., 2000, Side, Kazı Sonuçları Toplantısı, XXII, TTK, Ankara, s. 335-344.
  • 28- İzmirligil, Ü., 2002, Side, Kazı Sonuçları Toplantısı, XXIV, TTK, Ankara, s. 267-282.
  • 29- Kaderli, L., 2009, Side Apollon, Athena Tapınakları Kutsal Alanı ve Bizans Bazilikaları, Koruma Yaklaşımı ve Tarihi Çevre Değerlendirmesi, MSGSÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
  • 30- Knoblauch, P., 1977, Die Hafenanlagen und die anschliessenden Seemauern von Side, Türk Tarih Kurumu Yayınları, V. Dizi, Antalya Bölgesi Araştırmaları, Ankara.
  • 31- Krautheimer, R., 1986, Early Christian and Byzantine Architecture, Yale University Press, Londra.
  • 32- Lanckoronski, K. G., 1890, Staedte Pamphyliens und Pisidiens, I. Band, Pamphylien, Viyana.
  • 33- Mango, C., 1975, Byzantinische Architektur, Besler/Elacta, Stuttgart.
  • 34- Mansel, A. M., 1958, “1946–1955 yıllarında Pamphylia’da yapılan Kazılar ve Araştırmalar”, TTK Belleten, c. XXII, sayı 86-Nisan, s. 211-240.
  • 35- Mansel, A. M., 1966, “Side Doğu Şehir Kapısında Bulunan Silah Kabartmaları’”, TTK Belleten, c. XXX, sayı 119, s. 351- 377.
  • 36- Mansel, A. M., 1964, “Restaurationen und Umaenderungen des Theaters von Side in Byzantinischer Zeit”, Actes du XII. Congrès International d’Etudes Byzantines, Belgrad, s. 239-243.
  • 37- Mansel, A. M., 1978, Side, 1947-1966 Yılları Kazıları ve Araştırmalarının Sonuçları, c. 10: Antalya Bölgesi Araştırmaları, c. 10, V. seri; Kazı Raporları ve Bunlarla İlgili Araştırmalar, c. 33, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • 38- Müller-Wiener, W., 2002, İstanbul’un Tarihsel Topografyası, çev. Ü. Sayın, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • 41- Pekak, M. S., 2008, “Kappadokia’da Bizans Dönemine ait Haç Planlı İki Kilise”, Sanat Tarihi Dergisi, sayı XVII/2-Ekim 2008, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi yayını, İzmir, s. 85-113.
  • 43- Rott, H., 1908, Kleinasiatische Denkmäeler aus Pisidien, Pamphylien, Kappadokien und Lykien, Darstellende Teil, Leipzig.
  • 44- Ruggieri, V., 1991, Byzantine Religious Architecture (582-867,) Its Hıstory and Structural Elements, Orientalia Chrıstiana Analecta, Roma.
  • 45- Schultze, V., 1926, Altchristliche Städte und Landschaften II. Kleinasien, Gütersloh, C. Bertelsmann Verlag

___

Bibtex @ { restorasyon657149, journal = {Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi}, issn = {1309-7016}, address = {Molla Hüsrev Mahallesi Kayserili Ahmet Paşa Sokak No: 16 Fatih İstanbul Posta Kodu: 34134}, publisher = {İstanbul Büyükşehir Belediyesi}, year = {2017}, number = {19}, pages = {32 - 45}, title = {Side Liman Bölgesi Kutsal Alanının Tarihsel Gelişimi İçinde Küçük Bazilika Yapısı ve Mimari Özellikleri}, key = {cite}, author = {Kaderli, Leyla} }
APA Kaderli, L. (2017). Side Liman Bölgesi Kutsal Alanının Tarihsel Gelişimi İçinde Küçük Bazilika Yapısı ve Mimari Özellikleri . Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi , (19) , 32-45 .
MLA Kaderli, L. "Side Liman Bölgesi Kutsal Alanının Tarihsel Gelişimi İçinde Küçük Bazilika Yapısı ve Mimari Özellikleri" . Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi (2017 ): 32-45 <
Chicago Kaderli, L. "Side Liman Bölgesi Kutsal Alanının Tarihsel Gelişimi İçinde Küçük Bazilika Yapısı ve Mimari Özellikleri". Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi (2017 ): 32-45
RIS TY - JOUR T1 - Side Liman Bölgesi Kutsal Alanının Tarihsel Gelişimi İçinde Küçük Bazilika Yapısı ve Mimari Özellikleri AU - LeylaKaderli Y1 - 2017 PY - 2017 N1 - DO - T2 - Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi JF - Journal JO - JOR SP - 32 EP - 45 VL - IS - 19 SN - 1309-7016- M3 - UR - Y2 - 2022 ER -
EndNote %0 Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi Side Liman Bölgesi Kutsal Alanının Tarihsel Gelişimi İçinde Küçük Bazilika Yapısı ve Mimari Özellikleri %A Leyla Kaderli %T Side Liman Bölgesi Kutsal Alanının Tarihsel Gelişimi İçinde Küçük Bazilika Yapısı ve Mimari Özellikleri %D 2017 %J Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi %P 1309-7016- %V %N 19 %R %U
ISNAD Kaderli, Leyla . "Side Liman Bölgesi Kutsal Alanının Tarihsel Gelişimi İçinde Küçük Bazilika Yapısı ve Mimari Özellikleri". Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi / 19 (Mayıs 2017): 32-45 .
AMA Kaderli L. Side Liman Bölgesi Kutsal Alanının Tarihsel Gelişimi İçinde Küçük Bazilika Yapısı ve Mimari Özellikleri. Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi. 2017; (19): 32-45.
Vancouver Kaderli L. Side Liman Bölgesi Kutsal Alanının Tarihsel Gelişimi İçinde Küçük Bazilika Yapısı ve Mimari Özellikleri. Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi. 2017; (19): 32-45.
IEEE L. Kaderli , "Side Liman Bölgesi Kutsal Alanının Tarihsel Gelişimi İçinde Küçük Bazilika Yapısı ve Mimari Özellikleri", , sayı. 19, ss. 32-45, May. 2017
Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi
  • ISSN: 1309-7016
  • Yayın Aralığı: Yılda Yılda 2 Sayı
  • Yayıncı: İstanbul Büyükşehir Belediyesi

10.9b278

Sayıdaki Diğer Makaleler

Side Liman Bölgesi Kutsal Alanının Tarihsel Gelişimi İçinde Küçük Bazilika Yapısı ve Mimari Özellikleri

Leyla KADERLİ

Bağlarbaşı Saint Vincent de Paul Fransız Okulu Örneğinde Kullanıcı ve İşlev Değişikliğinin Tarihi Yapılar Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi

H. Armağan DOĞAN, Z. Hale TOKAY

Knidos Antik Kentinde Kullanılan Yapıtaşları, Harç ve Sıvaların Mineralojisi, Petrografisi ve Yer Seçiminde Rol Oynayan Jeolojik Faktörler

Namik AYSAL, Sinan ÖNGEN, Ertekin M. DOKSANALTI, Okay ŞAHİN, Ergün ÇAĞIRAN, Derya ŞAHİN, Mustafa ERUŞ, Mustafa BAYKIR, Fatih KOCAIŞIK

Suya Doymuş Organik Eserlerde Silikon Yağı ile Yapılan Konservasyon Uygulamaları

Esra Altinanit BİÇER

EKREM HAKKI AYVERDI 1899-1984

R. Filiz ATAY

Puzolanik Aktivite Kimyasal Tespit Yöntemleri

Sedat KURUGÖL, Ahmet GÜLEÇ