Ömer AKBULUT, Hakkı EMSEN

ESMER, ESMER MELEZİ (ESMER x DAK) VE SÎYAH ALACA SIĞIRLARININ ERZURUM ŞARTLARINDA LAKTASYON EĞRİSİ PARAMETRELERİ VE SÜT VERİMİNİN DEVAMLILIK DERECESİ(l)

Bu çalışmada, Esmer, Esmer x Doğu Anadolu Kırmızısı melezi ve Siyah Alaca ineklerin Erzurum şartlarında laktasyon eğrisi tipleri (normal, anormal, konkav, down-hill) ve laktasyon devamlılık dereceleri belirlenmiştir. Araştırmada 388 laktasyona ait aylık peryollarla berlirlenen günlük süt verimleri kullanılmıştır. Laktasyon eğrisi tipleri ve şekilleri, Wood (1967) tarafından bildirilen gamma fonksiyonu, yt - Ap e~ ct parametreleriyle tesbit edilmiştir. İncelenen laktasyonların % 39.4'ü anormal laktasyon eğrisi karakterindedir. Anormal laktasyon eğrilerinin % 3I.3'ü Konkav % 45.8'i Down-Hill eğri tipindedir. % 22.9'u ise InA parametresinin negatif olması nedeniyle anormal olarak nitelendirilmiştir. Anormal laktasyon eğrisi oram Esmerlerde % 36.6 İleri Melezlerde % 42.6 ve Siyah Alacalarda % 32.1 olarak bulunmuştur. Normal ve anormal laktasyon eğrilerinin mevsimlere ve laktasyon sırasına dağtlımı bağımlı, genotiplere dağılımı ise bağımsızdır. Yaz ve Sonbahar aylarında buzağılayan inekler diğer mevsimlerde buzağılayanlardan daha fazla anormal laktasyon eğrisi göstermişlerdir. 3. laktasyondaki inekler ise diğer laktasyonîara göre daha az anormal laktasyon eğrisine sahip olmuşlardır. Genellikle İleri Melezleri hariç, sonbaharda buzağılayan inekler daha yüksek devamlılık derecesine sahip olmuşlardır. Belirleme katsayıları esas alındığında gamma fonksiyonu gerçek laktasyon eğrileri ile çok iyi bir uyum sağlamıştır. Gamma fonksiyonunun laktasyon eğrisini belirleme katsayısı, R2, kışın buzağılayan Esmerler hariç tüm genotiplerde 85.7-99.2 arasında oldukça yüksek bulunmuştur

Anahtar Kelimeler:

ESMER, ESMER MELEZİ, ESMER x DAK

LACTATION CURVE PARAMETERS AND PERSISTENCY OF M İLK YİELD OF BROWN SWISS, BROWN SWISS CROSSES AND HOLSTEIN COWS IN ERZURUM CONDITIONS

In this study, type (normal, abnormal, concave down-hill) and shape of lactation curves ofBrown Swiss, Brown Swiss Crosses and Holstein cows were determined in Erzurum condıtions.The data consisted of the monthly recorded milk yields of 388 lactations. The shape and type of lactation curve were described by the gamma curve parameters of Wood (1967): Yt = A.P.e-ct . The 39.4 percent of lactation curve were atypical. In atypical curves, the percentage of concave curve, down-hill curve and InA negative curve were 33.3 % 45.8 % and 22.9 % respectively. Distribution of abnormal lactation curves at genotypes were asfallows; 36.6 % ofBrown Swis, 42.6 % ofBrown Swiss Crosses and32.1 % Holstein. The distribution oftypical and atypical lactation curves were depended upon the calving season and lactation number, but were not depended on the genotype groups. Cows which calved in summer and autumn had more abnormal lactation curve than the cows calved in other seasons. The cows in tfıird lactation had less abnormal curves. Brown Swiss and Holstein cows which calwed in autumn had highly persistency value (S ), than others cows. The gamma functation provided a best fit to actual lactation curves based onR2 vatues. Determination coefficıent, R2, of gamma function were found to be between 85-99 %, except in winter calwed Brown $wis cows

Keywords: