AVRUPA TOPLULUĞU VE TÜRK REKABET HUKUKUNDA FİYAT AYRIMCILIĞI EYLEMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ SORUNU

Avrupa Topluluğu ve Türk Rekabet Hukukunda, fiyat ayrımcılığı eylemlerinin değerlendirilmesi konusunda karışıklık olduğu düşünülmektedir. Şöyle ki, hakim durumdaki firmaların amacı ve etkisi itibarıyla, birbirinden farklı nitelikteki birçok eylemine ayrımcılık kuralları uygulanmaktadır. Bu durum, rekabet üzerindeki etkileri birbirinden değişik olan farklı eylem türlerinin, olayın şartlarına ve bünyelerine uygun analiz biçimleri çerçevesinde değerlendirilmesi yerine, yeknesak bir şekilde değerlendirilmesine neden olmaktadır. Böylece, aslında rakipleri dışlayıcı nitelikte olmayan ve rekabeti ihlal etmeyen eylemlerin, kötüye kullanma olduğuna karar verilebilmektedir. Ayrımcılık kurallarının her iki hukuk sisteminde de gerektirdiği ispat standardının düşük olması nedeniyle, ihlal tespitinde bulunulması kolaylaşmaktadır. Bir başka ifadeyle, değerlendirmelerde rakiplerin dışlanması yerine, alıcılardan bazılarının, diğerlerine göre rekabette dezavantajlı konuma düşmesi koşulunun aranması, ihlal tespitlerini kolaylaştırmaktadır. Kanımızca karışıklık, fiyata dayalı dışlayıcı kötüye kullanma eylemlerinin önemli bölümünün, fiyat ayrımcılığı unsuru içermesinden kaynaklanmaktadır. Ancak ayrımcılık unsuru içeren her eylem biçiminin, fiyat ayrımcılığı adı verilen kötüye kullanma eylem türü kapsamına girmediği düşünülmektedir. Dolayısıyla fiyat ayrımcılığı unsuru içeren bütün dışlayıcı eylemlere, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 6 b veya mehaz, Avrupa Birliği’nin Đşleyişine Đlişkin Anlaşma’nın kısaca: ABĐA 102 c hükümlerinin uygulanmasının doğru olmadığı düşünülmektedir. Nitekim fiyat ayrımcılığı eylemlerinin, refah üzerindeki etkilerinin tartışmalı olması, ilgili hükümlerin ygulama kapsamlarının fazla genişletilmemesi gerektiği iddiasını destekler niteliktedir.

THE DIFFICULTY OF THE ASSESSMENT OF THE PRICE DISCRIMINATION CONDUCT IN THE COMPETITION LAW OF THE EUROPEAN COMMUNITY AND TURKEY

We opine that, there is confusion in the assessment of the price discrimination conduct in the Competition Law systems of the European Community and Turkey. The reason of the confusion is the application of the discrimination rules to conducts which differ from each other, regarding their objectives and their effects on the competition. This causes a uniform assessment, instead of a case by case approach and the application of the conduct specific tests. As a result of this, one may prohibit a conduct, which doesn’t have exclusionary effects, accordingly doesn’t restrict the competition. The low standard of proof that the discrimination rules requires, simplifies the determination of the infringement decisions in both of the law systems. In other words, the requirement of placing the trading parties at a competitive disadvantage, instead of the requirement of excluding the competitors, simplifies the infringement decisions

___

  • ASLAN, E. F. (2009), “AB 82. Madde Reform Çalışmaları Işığında Mal
  • Vermeyi Reddetme ve Benzeri İhlallerden Ayrılması”, Legal Fikri ve Sınai Haklar Dergisi, Sayı:16. ASLAN, İ. Y. (2007), Rekabet Hukuku, Ekin Kitabevi, Bursa.
  • DEMİRÖZ, A. (2009), “Sözleşme Yapmayı Reddetme Bağlamında Hakim
  • Durumdaki Teşebbüslere Getirilen Yükümlülüklerin Sınırları”, Rekabet Hukukunda Güncel Gelişmeler Sempozyumu VII. http://www.rekabet.gov.tr/dosyalar/belgeler/belge439/erciyes.pdf, Erişim Tarihi: 09.12.2010
  • GERARD, D. (2005), “Price Discrimination under Article 82 (c) EC: Clearing up the Ambiguities”, GCLC Research Papers on Article 82 EC.
  • GÖRGÜLÜ, Ü. (2003), Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Kapsamında
  • Fiyat Ayrımcılığı Uygulamaları, Rekabet Kurumu Uzmanlık Tezleri Serisi, No: , Ankara. GÜL, İ. (2000), Teşebbüsün Alıcılarına Ayrımcılık Yaparak Hakim Durumunu
  • Kötüye Kullanması, Rekabet Kurumu Yayınları, Lisansüstü Tez Serisi No:2, Ankara. GÜVEN, P. (2008), Rekabet Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara.
  • INTERNATIONAL COMPETITION NETWORK (2007), Report on the Objectives of Unilateral Conduct Laws Assessment of Dominance/ Substantial
  • Market Power and State- Created Monopolies. http://www.internationalcompetitionnetwork.org/uploads/library/doc353.pdf, Erişim Tarihi: 09.12.2010
  • KOCABAŞ, B. (2008), İndirim Sistemleri ve Rekabet: Tek Taraflı Davranışlar
  • Açısından Bir Değerlendirme, Rekabet Kurumu Uzmanlık Tezleri Serisi No:90, Ankara. LANG J. T. ve O’DONOGHUE R. (2002), “Defining Legitimate Competition
  • How to Clarify Pricind Abuses Under Article 82 EC”, Fordham International Law Journal. O’DONOGHUE, R. ve J. A. PADILLA (2006), The Law and Economics of
  • Article 82 EC, Hart Publishing, Portland, US. OECD (2005), Policy Roundtables, Competition on the Merits. http://www.oecd.org/dataoecd/7/13/35911017.pdf, Erişim Tarihi: 09.12.2010
  • OFT (2004), Assessment of Conduct, Draft Competition law guideline for consultation. http://www.oft.gov.uk/shared_oft/business_leaflets/competition_law/oft414a.pd f, Erişim Tarihi: 09.12.2010
  • PETIT, N. ve D. GERADIN (2005), “Price Discrimination Under EC
  • Competition Law: The Need for a case-by-case Approach”, GCLC Working Paper 07/05, College of Europe Global Competition Law Centre (GCLC), Brugge. POSNER, R. (2001), Antitrust Law, University of Chicago Press, Chicago, US
  • SANLI, K. C. (2000), Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun’da Öngörülen
  • Yasaklayıcı Hükümler ve bu Hükümlere Aykırı Sözleşme ve Teşebbüs Birliği Kararlarının Geçersizliği, Rekabet Kurumu Yüksek Lisans Tezleri Serisi, Ankara. ÜNLÜSOY, K. (2003), Rekabet Hukukunda Bağlama Anlaşmaları, Rekabet
  • Kurulu Uzmanlık Tezleri Serisi, Ankara. VAN BAEL, I. ve J. BELLIS (2005), Competition Law of the European
  • Community, Fourth Edition, Kluwer Law International, The Netherlands. VARNEY, C. (2009), Vigorous Antiitrust Enforcement in this Challenging Era
  • U.S. Department of Justice. http://www.justice.gov/atr/public/speeches/245777.htm, Erişim Tarihi: 09.12.2010
  • WHISH, R. (2005), Competition Law, Oxford University Press, New York, US
  • WHISH, R (2009), Competition Law, Sixth Edition, Oxford University Press, New York, US. Komisyon Kararları Case 84/379, BL, OJ [1984] L 207/11.
  • Case 88/138, Eurofix-Bauco v. Hilti OJ [1988] L 65.
  • Case 88/518, Napier Brown/ British Sugar, OJ [1988] L 284/41.
  • Case 93/82, Cewal, OJ [1993] L 34.
  • Case 94/210, HOV-SVZ/MCN, OJ [1994] L 104.
  • Case 95/364, Brussels National Airport, OJ [1995] L 216/8.
  • Case 97/624, Irish Sugar plc., OJ [1997] L 258.
  • Case 98/153, Alpha Flight Services/ Aeroports de Paris, OJ [1998] L 230.
  • Case 98/531, Van den Bergh Foods Limited, OJ [1998] L 246.
  • Case 1999/199, Porteguese Airports, OJ [1999] L 69.
  • Case 2000/74, Virgin/British Airways, OJ [2000] L 30/1.
  • Case 00/12, 1998 Football World Cup, OJ [2000] L 5/55.
  • Case 2001/892, Deutsche Post AG- Interception of cross-border mail, OJ L 331 of 15 December 2001.
  • Case COMP/38.745, BdKEP/ Deutsche Post AG and Bundesrepublik Deutschland, 20.10.2004.
  • Case COMP/38.096, 02.06.2004, Clearstream, OJ [2009] C 165.
  • Genel Mahkeme Kararları Case T-65/89, BPB Industries plc and British Gypsum Ltd. v. Commission, ECR II-389. Case T-83/91, Tetra Pak International SA v. Commission (Tetra Pak II), ECR II-755. Case T-229/94, Deutsche Bahn AG v. Commission, ECR [1997] II-1689.
  • Case T-198/98, Micro Leader Business v Commission, ECR [1999] II-3989.
  • Case T-203/01, Manufacture française des pneumatiques Michelin v Commission, (Michelin II), 30.09.2003. ABAD Kararları
  • Case 13- 63, Italian Republic v Commission, ECR-165 in the context of the ECSC Treaty, 17.07.1963.
  • Case 6-72, Europemballage Corporation and Continental Can Company Inc. v Commission, ECR [1973]-215.
  • Case 27/76, United Brands Company v. Commission, ECR [1978]- 207.
  • Case 85/76, Hoffmann- La Roche v. Commission, ECR [1979]- 461.
  • Case 322/81, NV Nederlandsche Banden Industrie Michelin v. Commission, ECR [1983]-3461. Case 81/1030, GVL, OJ 1981 L 370/49.
  • Case 226/84, British Leyland plc.v Commission, 11 November 1986, ECR 3263.
  • Case C-18/93, Corsica Ferries Italia Srl v Corpo dei Piloti del Porto di Genova, ECR [1994] I-1783.
  • Case C-62/86, AKZO Chemie BV v Commission, C-62/86, ECR [1991] I-3359.
  • Case C-163/99, Portugal v Commission, ECR [2001] I-2613.
  • Opinion of Advocate General Jacobs in Case C-53/03, Synetairismos Farmakopoion Aitolias& Akarnanias (Syfait) and Others v GlaxoSmithKline AEVE, ECR [2005] I-4609.
  • Rekabet Kurulu Kararları Rekabet Kurulu’nun 00-50/533-295 sayılı, 21.12.2000 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 02-27/291-119 sayılı, 07.05.2002 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 03-06/59-21 sayılı, 23.01.2003 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 04-60/866-205 sayılı, 20.9.2004 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 04-66/949-227 sayılı, 19.10.2004 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 04-66/946-224 sayılı, 19.10.2004 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 05-06/48-20 sayılı, 18.01.2005 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 05-12/137-50 sayılı, 03.03.2005 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 05-36/453-106 sayılı, 26.05.2005 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 05-38/487-116 sayılı, 02.06.2005 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 05-53/809-219 sayılı, 01.09.2005 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 05-60/893-242 sayılı, 23.09.2005 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 06-61/822-237 sayılı, 07.09.2006 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 06-84/1069-311 sayılı, 15.11.2006 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 06-90/1146-340 sayılı, 14.12.2006 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 06-90/1142-338 sayılı, 14.12.2006 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 07-30/302-115 sayılı, 05.04.2007 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 07-56/668-231 sayılı, 04.07.2007 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 07-63/774-281 sayılı, 02.08.2007 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 07-70/864-327 sayılı, 10.09.2007 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 07-70/863-326 sayılı, 10.09.2007 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 07-831/1009-393 sayılı, 01.11.2007 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 08-01/13-10 sayılı, 03.01.2008 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 08-01/6-5 sayılı, 03.01.2008 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 08-25/261-88 sayılı, 20.03.2008 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 08-34/453-159 sayılı, 20.05.2008 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 08-35/466-166 sayılı, 27.05.2008 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 08-57/912-363 sayılı, 09.10.2008 tarihli kararı.
  • Rekabet Kurulu’nun 09-09/192-59 sayılı, 05.03.2009 tarihli kararı. Mahkeme Kararları
  • Danıştay 10. Dairesinin E. 2001/355- K. 2003/4245 sayılı, 04.11.2003 tarihli kararı.
  • Danıştay İDDK, E. 2004/1188- K. 2007/864 sayılı kararı.
  • Danıştay İDDK, E.2009/152 E. sayılı, 25.06.2009 tarihli kararı.
  • Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin E.1997/99- K.1998/732 sayılı, 09.1998 tarihli kararı.
  • Yargıtay 19. HD. E. 1999/3350- K. 1999/6364 sayılı, 01.11.1999 tarihli kararı.