AVRUPA BİRLİĞİ REKABET HUKUKUNDA HAKİM DURUMDA OLMAYAN TEŞEBBÜSLERİN TEK YANLI UYGULAMALARI

Hakim durumda olmayan bir teşebbüsün alıcılarına karşı başvurduğu tavsiye, uyarı, talimat veya istek gibi tek yanlı uygulamaların rekabeti sınırlayıcı anlaşmaları yasaklayan hükümler ile bağdaşırlığı önemli bir tartışma konusudur. Bu durum aynı zamanda rekabet hukukunun teşebbüslerin rekabet karşıtı davranışlarına yönelik maddi hükümlerinin kapsamı ile de ilgili bir sorundur. Rekabet hukukunda teşebbüslerin tek yanlı uygulamaları ancak hakim durumun kötüye kullanılması yasağı kapsamında değerlendirilmektedir. Hakim durumda olmayan üretici konumundaki bir teşebbüsün kendisi ile ticari ilişki içinde olan alıcılara karşı başvurduğu tek yanlı uygulamaların somut olayın özelliğine göre rekabeti sınırlayıcı bir anlaşma olarak değerlendirilmesi de mümkün olmakla birlikte, bu durum yine de tartışmalıdır. Çalışmamızda bu sorun Avrupa Birliği rekabet hukuku uygulaması açısından ele alınmıştır

UNILATERAL CONDUCTS OF NON-DOMINANT UNDERTAKINGS ACCORDING TO THE COMPETITION LAW OF THE EUROPEAN UNION

The compatibility of a non-dominant undertaking's unilateral conduct such as recommendation, warning, direction or request and the provisions which prohibit anti-competitive agreements is an important discussion. This case is also related to the scope of those provisions of competition law which regulate anti-competitive conduct of companies. In competition law, unilateral conduct of companies is evaluated in the concept of the abuse of dominant position. In some cases it might be possible to consider the unilateral conduct of a non-dominant producer to its purchasers as anti-competitive agreement, but this situation is still arguable. The article will examine this problem from the perspective of the praxis of European Union's competition law.

___

  • ARI, Z. (2004), Rekabet Hukukunda Danışıklılık Kavramı ve Hukuki Sonuçları, Seçkin Yayıncılık, Ankara, Türkiye.
  • ASLAN, Y. (2006), Rekabet Hukuku Dersleri, Ekin Kitabevi, Bursa, Türkiye.
  • BASEDOW, J. (2007), "Konsumentenwohlfahrt und Effizinez - Neue Leitbilder der Wettbewerbspolitik?", Wirtschaft und Wettbewerb, No: 7, s.712-715.
  • BEHRENS, P. (2008), "Paralelhandelsbeschränkungen und Konsumentwohlfahrt - Zur neueren Rechtsprechung von EuG und EuGH", Zeitschrift für Wettbewerbsrecht, No: 1, s.20-41.
  • BEUTELMANN, M. (2004), Selektive Vertriebssysteme im europäischen Kartellrecht, Auflage, Fachmedien Recht und Wirtschaft, Frankfurt am Main, Deutschland.
  • BRUCKNER, V. (2002), Die Abgrenzung zwischen einseitigen Maßnahmen und kooperativen Verhaltensweisen im amerikanischen und europäischen Recht der vertikalen Wettbewerbsbeschränkungen, Peter Lang, Frankfurt am Main, Deutschland.
  • DEMİRÖZ, A. ve Ç. TUNÇEL (2012), "Tek Taraflı Davranışların Değerlendirilmesine Yönelik Standart Arayışında Danıştay Kararlarının Yol Göstericiliği", Rekabet Hukuku ile İlgili Kurul ve Yargı Kararları Sempozyumu-II içinde, s.147-187.
  • DOSS, A. (2009), Vertikalabreden und deren direkte Saktionierung nach dem schweizerischen Kartellgesetz, Schulthess, Zurich, Schweiz.
  • DREHER, M. ve M. ADAM (2006), "The More Economic Approach to Art. 82 EC and the Legal Process", Zeitschrift für Wettbewerbsrecht, No: 2, s.259-277.
  • DREXL, J. (2010), "Competition Law as Part of the European Constitution", A. Bogdandy ve J. Bast (der.), Principles of European Constitutional Law içinde, Hart Publishing, Oxford, s. 659-698.
  • EFEM G. ve E. BADUR (2002), AT Rekabet Hukuku, Çankaya Üniversitesi Yayını, Ankara, Türkiye.
  • EILMANSBERGER, T. (2004), "Die Adalat-Entscheidung des EuGH", Zeitschrift für Wettbewerbsrecht, No: 2, s.285-304.
  • EMMERICH, V. (2012), Kartellrecht, 12. Auflage, C. H. Beck, München, Deutschland.
  • FUCHS, A. (2007), "Neue Entwicklungen beim Konzept der Wettbewerbsbeschränkungen in Art. 81 Abs. 1 EG", Zeitschrift für Wettbewerbsrecht, No: 4, s.369-393.
  • GÜRZUMAR, O. B. (2002), "4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 4. Maddesine Aykırı Sözleşmelerin Tabi Olduğu Geçersizlik Rejimi", Rekabet Dergisi, Sayı 12, s.3-76.
  • GÜVEN, P. (2008), Rekabet Hukuku, İkinci Baskı, Yetkin Yayınevi, İstanbul, Türkiye.
  • HIRSBRUNNER, S. ve A. SCHWARZ (2006), "Die Vereinbarkeit von einseitigen Maßnahmen eines Herstellers gegenüber seinen Händlern mit dem Kartellverbot", I. Brinker, D. H. Scheving, K. Stockmann (der.), Recht und Wettbewerb, Festschrift für Rainer Bechtold zum 65. Geburtstag içinde, Verlag C. H. Beck, München, s.171-189.
  • HOFFMANN, J. (2004), "Parallelausfuhren im Europäischen Wettbewerbsrecht nach der "Bayer"- Entscheidung des EuGH", Wettbewerb in Recht und Praxis, No: 8, s.994-1004.
  • IMMENGA, U. (2006), "Ökonomie und Recht in der europäischen Wettbewerbspolitik", Zeitschrift für Wettbewerbsrecht, No: 4, s.346-366.
  • IMMENGA, U., E. J. MESTMÄCKER ve V. EMMERICH (2012), Wettbewerbsrecht, Band 1. EU/Teil 1 Kommentar zum Europäischen Kartellrecht, Auflage, Verlag C. H. Beck's, München, Deutschland.
  • İNAN N. ve M.B. PİKER (2007), Rekabet Hukuku El Kitabı, BATİDER Yayını, Ankara, Türkiye.
  • JOFER, F. (2004), Vertikal Vereinbarungen als Regelungsproblematik des internationalen Handels- und Kartellrechts, Stämpfli Verlag AG, Bern, Schweiz.
  • JONES, A. ve B. SUFRIN (2004), EC Competition Law Text, Cases, and Materials, Second Edition, Oxford University Press, New York, US.
  • KAUFMANN, C. (2003), Wettbewerbsrechtliche Behandlung vertikaler Abreden, Schulthess, Zürich, Schweiz.
  • KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, N., H. HATEMİ, R. SEROZAN ve A. ARPACI (2008), Borçlar Hukuku Genel Bölüm, Dördüncü Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, Türkiye.
  • KÖRBER, T. (2007), "GlaxoSmithKline - Paralelhandel mit Medikamenten zwischen Binnenmarktziel, Konsumentenwohlfahrt und Innovationswettbewerb",
  • KÜNZLER, A. (2008), Effizienz oder Wettbewerbsfreiheit, Mohr Siebeck, Tübingen, Deutschland.
  • LANGEN, E. ve H. J. BUNTE (2010), Kommentar zum deutschen und europäischen Kartellrecht, Band 2 Europäisches Kartellrecht, 11. Auflage, Carl Heymanns Verlag/Luchterhand, Köln, Deutschland.
  • LOEWENHEIM, U., K. M. MEESSEN ve A. RIESENKAMPFF (2009), Kartellrecht Kommentar, 2. Auflage, Verlag C.H. Beck, München, Deutschland.
  • MONTI, G. (2009), EC Competition Law, Reprinted, Cambridge University Press, Cambridge, UK.
  • ODMAN BOZTOSUN, A. N. (2010), "Tek Yanlı Davranışlara Nasıl Yaklaşalım", Rekabet Dergisi, No:11(3), s.131-176.
  • PERTEK, F. U. (2007), Der Begriff der Vereinbarung im Sinne des Artikel 81 Absatz 1 EG im Rahmen von scheinbar einseitigen Ma?nahmen, Universität Konstanz, Konstanz, Deutschland.
  • SANLI, K. C. (2000), Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'da Öngörülen Yasaklayıcı Hükümler ve Bu Hükümlere Aykırı Sözleşme ve Teşebbüs Birliği Kararlarının Geçersizliği, Rekabet Kurumu Lisansüstü Tez Serisi, Ankara.
  • SCHMIDT, I. (2012), Wettbewerbspolitik und Kartellrecht, 9. Auflage, Oldenbourg Verlag, München, Deutschland.
  • SCHRÖTER, H., T. JAKOB ve W. MEDERER (2003), Kommentar zum Europäisches Wettbewerbsrecht, Nomos Verlagsgesellschaft, 1. Auflage, Baden- Baden, Deutschland.
  • SCHUMANN, C. (1998), Empfehlungen im deutschen und EG-Kartellrecht, VWF Verlag für Wissenschaft und Forschung, Berlin, Deutschland.
  • SCHWINN, H. (2009), Einseitige Maßnahmen in Abgrenzung zum europäischen Kartellverbot, Nomos Verlagsgesellschaft, Baden-Baden, Deutschland.
  • TOPÇUOĞLU, M. (2001), Rekabeti Kısıtlayan Teşebbüsler Arası İşbirliği Davranışları ve Hukuki Sonuçları, Rekabet Kurumu, Ankara, Türkiye.
  • UZUNALLI, S. (2010), "Avrupa Birliği Rekabet Hukuku Işığında Yıkıcı Fiyat Uygulamaları ile Hakim Durumun Kötüye Kullanılması", Rekabet Dergisi, No:11(4), s.59-109.
  • WECK, T. ve P. CAMESASCA (2013), "Willenserklärungen im Kartellrecht", Wirtschaft und Wettbewerb, No:1, s.18-23.
  • WHISH, R. (2005), Competition Law, Fifth Edition, Oxford University Press, New York, US.
  • WURMNEST, W. (2012), Marktmacht und Verdrängungsmissbrauch, 2. Auflage, Mohr Siebeck, Tübingen, Deutschland.
  • ZÄCH, R. (2005), Schweizerisches Kartellrecht, 2. Auflage, Stämpfli Verlag AG, Bern, Schweiz.
  • AB Komisyonu Kararları
  • Kommission, 22.12.1972, ABl. 1972 L 303/53 - "WEA/Flipacchi".
  • Kommission, 23.12.1977, ABl. 1978 L 46/33 - "BMW Belgium".
  • Kommission, 23.4.1986, ABl 1986, L 230/1, 26 - "Polypropylen".
  • Kommission, 10.01.1996, ABl. (EG) 1996 L 201 v. 09.08.1996, 1 - "Bayer Adalat".
  • Kommission, 20.9.2000, ABl. EG 2001 Nr. L 59/1 - "GM Opel".
  • Kommission, 29.06.2001, ABl. L 262, 02. 10. 2001, 14 - "Volkswagen".
  • AB Genel Mahkemesi Kararları
  • EuG, 24.10.1991, Rs. T-1/89, Slg. 1991, II-867 - "Rhone-Poulenc".
  • EuG, 17.12.1991, Rs. T-7/89, Slg. 1991, II-1711 - "Hercules Chemicals NV".
  • EuG, 6.7.2000, Rs. T-62/98, Slg. 2000, II-2707 - "Volkswagen".
  • EuG, 26.10.2000, Rs. T-41/96, Slg. 2000, II-3383 - "Bayer Adalat".
  • EuG, 21.10.2003, Rs. T-368/00, Slg. 2003, II-4491 - "GM Opel".
  • EuG, 23.10.2003, Rs. T-65/98, Slg. 2003, II-2641- "Van den Bergh Foods".
  • EuG, 03.12.2003, Rs. T-208/01, Slg. 2003, II-5141 - "Volkswagen II".
  • EuG, 17.09.2007, Rs. T-201/04, WuW/E EU-R 1307 - "Microsoft".
  • AB Adalet Divanı Kararları
  • EuGH, 21.2.1973, Rs. 6/72, Slg. 1973, 215 - "Continental Can".
  • EuGH, 12.7.1979, Rs. 32/78 ve 36/78, Slg. 1979, 2435 - "BMW Belgium"
  • EuGH, 25.10.1983, Rs. 107/82, Slg. 1983, 3151, Nr. 170 - "AEG".
  • EuGH, 17.09.1985, Rs. 25 und 26/84, Slg. 1985, 2725 - "Ford".
  • EuGH, 24.10.1995, Rs. C- 70/93, Slg. 1995, I-3439, 3467 - "BMW/ALD".
  • EuGH, 18.9.2003, Slg. 2003, I-9189, 9557 f. Nr. 60 - "Volkswagen".
  • EuGH, 06.01.2004, Rs. C-2/01 P u. C-3/01 P, Slg. 2004, I-23 - "Bayer/Adalat".
  • EuGH, 31.5.2005, Rs. C-53/03, Slg. 2005, I-4609 - "GlaxoSmithKline".
  • EuGH, 13.7.2006, Rs. C-74/04 P, Slg. 2006, I-6595 - "Volkswagen II".
  • EuGH, 15.3.2007, Rs. C-95/04 P, EuZW 2007, 306 - "British Airways".
  • EuGH, 16.9.2008, Rs. C-468/06 - C-478/06, Slg. 2008, I-7319 - "GlaxoSmithKline".
  • Diğer Kaynaklar
  • European Commission (2005), DG Competition Discussion Paper on the Application of Article 82 of the Treaty to Exclusionary Abuses, European Commission, Brussels.
  • Griechische Wettbewerbskommission, 03.08.2001, Glaxo Wellcome, Nr. 193/ III/2001, Gewerblicher Rechtsschutz und Urheberrecht, International Teil (GRUR Int.), No: 1, s.534-540.
  • AB Komisyonu, "Dikey Anlaşmalar Tüzüğü (Kommission, Leitlinien für vertikale Beschränkungen)", ABl. 2010 L 102/1, Nr. 25(a), http://eur-lex.europa. eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2009:045:0007:0020:DE:PDF, Erişim Tarihi: 20.08.2013.
  • Europäische Kommission (2009), Mitteilung der Kommission - Erläuterungen zu den Prioritäten der Kommission bei der Anwendung von Artikel 82 des EG Vertrags auf Fälle von Behinderungsmissbrauch durch marktbeherrschende Unternehmen", http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2 :045:0007:0020:DE:PDF, Erişim Tarihi: 20.08.2013.