Mustafa MOLLAİBRAHİMOĞLU, İhsan ARSLAN

Zengî Atabeyliği ve Kudüs Haçlı Krallığı’nın Mısır Üzerinde Hâkimiyet Mücadelesi

Öz: Haçlı Seferleri ilk olarak Filistin merkezli olmak üzere Doğu Akdeniz’de cereyan etmiştir. Ancak II. Haçlı Seferi’nin başarısızlığa uğraması ve Suriye ve çevresinde Zengî hâkimiyetinin güçlenmesiyle Haçlılar Mısır’a yönelmişlerdir. Filistin ve Suriye’de siyasî durumun Haçlılar aleyhine değişmesinin yanında Mısır’da hüküm süren Fâtımî Halifeliği’nin son derece karmaşık bir sürece girmesi de Kudüs Haçlı Krallığı için bölgeyi daha cazip hale getirmişti. Bunun yanında, Fâtımîlerin devrik veziri Şâver b. Mücîr’in yardım talebi sebebiyle Zengî Atabeyliği bu bölgede tasarrufta bulunma imkânı elde etmiştir. Bu çalışmada, Fâtımî Halifeliği’nin içinde bulunduğu siyasî krizden başlayarak Haçlılar’ın Askalân’ı zaptı incelenecektir. Ayrıca Zengîler’le Kudüs Haçlı Krallığı arasında yaklaşık on yıllık bir dönemi kapsayan Mısır’da hâkimiyet kurma mücadelesi ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Mısır, Fâtımî Halifeliği, Zengî Atabeyliği, Kudüs Haçlı Krallığı, Nûreddîn, Amaury, Şirkûh, Şâver

PDF

___

İbn Kalânisî, Şam Tarihine Zeyl, çev. Onur Özatağ. İstanbul: Türkiye İş Bankası, 2015.
İbn Munkız, Üsame. Kitâbu’-l İ’tibâr, çev. Yusuf Ziya Cömert. İstanbul: Kitabevi Yayınları, 2018.
İbnü’l-Esîr, el-Kâmil fi’t-tarih, çev. Beşir Eryarsoy vd. İstanbul: Ocak Yayıncılık, 2016.
Özer, Serkan. Fâtımî-Haçlı İlişkileri (1098-1171). Ankara: T.C. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015.
Runciman, Steven. Haçlı Seferleri Tarihi II, çev. Fikret Işıltan. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2018.
Şeşen, Ramazan. Selâhaddin Eyyûbî ve Dönemi. İstanbul: Bilge Kültür Sanat, 2018.
Tyrensis, Willermus. Haçlı Kroniği III, çev. Ergin Ayan. İstanbul: Kronik Kitap, 2019.