Dini Başa Çıkma ve Psikopatoloji İlişkisi (Rize Örneği)
Bu araştırmanın amacı, bireylerin dini başa çıkma tarzları ve psikopatolojileri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığını saptamak ve bu değişkenlerin sosyodemografik değişkenler açısından farklılaşıp farklılaşmadığını hem hastalar düzeyinde hem de hasta olmayan kişiler düzeyinde ortaya koymaktadır. Psikiyatride tanısı olan 150 kişi (çalışma grubu) ile herhangi bir psikiyatrik tanı almamış 150 kişi (karşılaştırma grubu) olmak üzere toplam 300 kişi örneklem grubunu oluşturmuştur. Katılımcıların yaş aralığı 17 yaş ve üzeridir. Tüm bireylere demografik form ile birlikte Dini Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (DBTÖ) ve SCL-90-R Psikolojik Belirti Tarama Listesi uygulanmıştır. Yapılan T-testi analizlerine göre kontrol grubunun olumlu dini başa çıkma puanı, çalışma grubunun olumlu dini başa çıkma puanına göre anlamlı olarak daha yüksek iken; çalışma grubunun olumsuz dini başa çıkma puanı, SCL-90-R alt test puanları (somatizasyon, okb, depresyon, kişilerarası duyarlılık, anksiyete, öfke-düşmanlık, fobik anksiyete, paranoid düşünceler, psikotisizm, ek skala) ve SCL-90-R toplam puanı kontrol grubu puanlarına göre anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. Yapılan T-testi ve anova testi sonuçlarına göre, demografik değişkenler açısından da her iki grupta da bir takım farklılaşmalar söz konusudur. Hem psikopatolojisi olan bireyler, hem de sağlıklı bireyler genel olarak dini başa çıkmayı kullanmaktadır. Sağlıklı bireylerin olumlu dini başa çıkmayı, psikopatolojisi olan bireylerin ise olumsuz dini başa çıkmayı daha çok kullanması oldukça önemli bir sonuçtur. Bu bulgudan hareketle, psikopatolojinin daha çok olumsuz dini başa çıkmaya ya da olumsuz dini başa çıkmanın daha fazla psikopatolojiye yol açtığı söylenebilir. Ancak bu çalışma neden sonuç ilişkisi içermediğinden hangisinin doğru olduğuna cevap vermek için elimizdeki bulgular yeterli değildir.
Anahtar Kelimeler:
dini başa çıkma, psikolojik semptomlar, Psikopatoloji
Relationship of Religious Coping and Psychopathology (The Case of Rize)
The aim of this study is to determine whether there is a meaningful relationship between individuals' religious coping styles and psychopathology and to reveal, at both the patient level and the non-patient level, whether these variables differ in terms of sociodemographic variables. A total of 300 sample groups, 150 of whom were diagnosed with psychiatry (patient group) and 150 of whom had no psychiatric diagnosis (comparison group), were formed. The participants' age range is 17-69 years. The Religious Achievement Scale (DBT) and SCL-90-R Psychological Symptom Screening List were applied to all the subjects as well as to demographic form. According to the t-test analysis applied, the comparison group's positive religious coping score was significantly higher than the patient group's positive coping score. On the other hand, it was meaningfully found that the patient group's negative religious coping score, SCL-90-R subscale scores (somatization, OKB, depression, interpersonal sensitivity, anxiety, anger-hostility, phobic anxiety, paranoid thoughts, psychoticism, additional scale) and SCL-90-R total score were significantly higher than comparison group’s scores. According to the results of the t-test and the ANOVA test, there are some differences in both groups in terms of demographic variables. Both individuals with psychopathology and healthy individuals generally use religious coping. It is a very important result that healthy individuals generally prefer to use positive religious-coping whereas individuals with psychopathology use negative religious coping more frequently. From this finding, it can be said that psychopathology leads to more negative religious-coping, or negative religious-coping leads to more psychopathology. However, the findings are not sufficient to answer which one is correct since this study does not involve cause-and-effect relationships.
Keywords:
Religious-Coping, Psychological Symptom Psychopathology, ANOVA test, SCL-90-R Psychological Symptom Screening List,
___
- Alper, H. (2013). İmanın Psikolojik Yapısı. İstanbul: Rağbet Ya-yınları. Ayten, A. ve Sağır, Z. (2014). Dindarlık, Dini Başa Çıkma ve Depresyon İlişkisi Suriyeli Sığınmacılar Üzerine Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 47, 5-18. Bayar, R., & Yavuz, M. Obsesif Kompulsif Bozukluk. İ.Ü. Cer-rahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri. 62: 185-192. Bayraktar, E. (1997). Obsesif-kompulsif bozukluk. Psikiyatri Dünyası, 1, 25-32. Cirhinlioğlu, F. G. ve Ok, Ü. (2010). İnanç ya da Dünya Görüşü Biçimleri ile İntihara Yönelik Tutum, Depresyon ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkiler. CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 34, 1-18. Çetinkaya, S., Nur, N., Ayvaz, A. ve Özdemir, D. (2008). Bir Üniversite Hastanesinde Hemodiyaliz ve Sürekli Ayakta Peri-ton Diyalizi Hastalarında Depresyon, Anksiyete ve Stresle Ba-şa Çıkma Tutumları. Türk Nöro-Psikiyatri Dergisi, 45(3),78-84. Ekşi, H. (2001). Başaçıkma, Dinî Başaçıkma ve Ruh Sağlığı Ara-sındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma: Eğitim, İlâhiyat ve Mühen-dislik Fakültesi Öğrencilerinin Karşılaştırılması, (Yayınlanma-mış Doktora Tezi), Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensti-tüsü. Geçtan, E. (2000). Psikanaliz ve Sonrası (9. baskı). Ankara: Remzi Kitabevi. Güler, Özlem. (2010). Dinî İnanç ve Psikolojik Sağlık İlişkisine Dair Bir Değerlendirme. Toplum Bilimleri Dergisi. 4 (8), 2010, 95-105. Güler-Aydın, Ö. (2015). Yaşamı Sürdürmede ve İntiharı Önle-mede Dindarlıkla İlgili Değişkenlerin Rolü. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(40):466-475. Hisli-Şahin, N. (1998). Stres nedir? Ne değildir. Stresle Başa Çıkma: Olumlu Bir Yaklaşım (3. Baskı) içinde (1-16). Ankara: Türk Psikologlar Derneği. Hisli-Şahin, N. (1998). Stresle başa çıkma tarzınız: Dostunuz ya da Düşmanınız. Stresle Başa Çıkma: Olumlu Bir Yaklaşım (3. Baskı) içinde (1-16). Ankara: Türk Psikologlar Derneği. Hocaoğlu, Ç. (2001). Paranoid semptomlar ve sendrom-lar. Psikiyatri Dünyası,5, 97-104. Kesebir, S. (2004). Depresyon ve Somatizasyon. Klinik Psikiyatri, 1, 14-19. Koç, M., & Polat, Ü. (2006). Üniversite Öğrencilerinin Ruh Sağlı-ğı. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 3(2), 1-22. Koenig, H. G. (2009). “Research On Religion, Spirituality, And Mental Health: A Review”, The Canadian Journal of Psychiatry, 54,283-290. Kökçü, F., Kesebir, S. (2010). İki Uçlu Olgular ve Çocuklarında Bağlanma Biçiminin Mizaç, Kişilik ve Klinik Özellikler ile İliş-kisi: Kontrollü Bir Çalışma. Türk Psikiyatri Dergisi, 21, 309-318. Kula, N. (2002). Deprem ve Dini Başa Çıkma. Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1: 234-255. Mete, H. E. (2008). Kronik Hastalık ve Depresyon. Klinik Psiki-yatri, 11, 3-18. Pargament, K. I., Koenig, H. G. Ve Perez, L. “The many Methods of Religious Coping: Development and Initial Validation of the RCOPE”, Journal of Clinical Psychology, 56 (4), 2000, 519-543. Pargament, K. I. ve diğ. (2004). Religious Coping Methods as Predictors of Psychological, Physical and Spiritual Outcomes Among Medically Ill Elderly Patients: A Two-year Longitudinal Study. Journel of Health Psychology. 9 (6), 713-730. Pargament, K. I. (2005). Acı ve Tatlı: Dindarlığın Bedelleri ve Faydaları Üzerine Bir Değerlendirme. (A. U. Mehmedoğlu, Çev.). Çukurova Üniversitesi. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5(1). Roskies, Ethel. (1998). Savaş Ya Da Kaç Tepkisi: Strese Gösteri-len İlk Tepkiler. (N. H. Şahin, Çev.). Ankara: Türk Psikologları Derneği Yayınları. Steenwyk, S. A. ve ark. (2010). Images of God as They Relate to Life Satisfaction and Hopelessness. International Journal for the Psychology of Religion, 20 (2), 85-88. Sungur, M. Z. (1997). Fobik bozukluklar. Psikiyatri dünya-sı, 1(1), 5-11. Tokat, L. (2015). Din Felsefesi Yazıları, Ankara, Elis Yayınları, Tuncay, S. (2000). Türkiye’de Gençlik Sorunlarının Psikolojik Boyutu. Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, 1(1). Uzun, C. (2008). Kişilerarası İlişkilerde Öfke, Benlik Algısı ve Anksiyete. (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bi-limler Enstitüsü Psikoloji Bölümü Uygulamalı Psikoloji Ana-bilim Dalı. Yapıcı, A. (2007). Ruh Sağlığı Ve Din: Psiko-Sosyal Uyum Ve Din-darlık. Ankara: Karahan Kitabevi. Yılmaz, A. (2005). Yetiştirme Yurdunda Yaşayan Çocukların Ge-nel Ruh Sağlığı Durumlarının Belirlenmesi. (Yüksek Lisans Te-zi), Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı Hemşirelik Programı.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Yayıncı: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Bayramali NAZIROĞLU, Vahap VAHAPOĞLU
Psikoloji ve Yeni Dini Hareketler
Muhammed KIZILGEÇİT, Ahmet AKBAŞ, Mustafa Kemal ŞEN
Cem Dergisi’ne Göre Alevilik’te Sosyal Hayat, Kurumlar ve Gelenekler
Ahmet İshak DEMİR, Yaşar ŞANLI
Dini Başa Çıkma ve Psikopatoloji İlişkisi (Rize Örneği)
Ayşe MURAT, Muhammed KIZILGEÇİT