CEVŞEN İLE İLGİLİ RİVÂYETLERİN TESPİT VE TAHLİLİ

Cevşen, Şia kaynaklı, içinde 1001 esmanın geçtiği bir rivâyettir. Şia dünyasında oldukça fazla yaygın olan Cevşen, Ehl-i Sünnet Müslümanlar arasında da az da olsa tanınmaktadır. Cevşen rivâyeti, isnad açısından tek bir tarike sahiptir. Ancak onun geçtiği kitaplara bakıldığında, her birinde farklılıklar arz eden bir nakille karşılaşmak mümkündür. Türkiye’de bilinen Cevşen ile Şia dünyasındaki arasında oldukça fazla fark tespit edilmektedir. Cevşen, Şia’nın ikinci derece kaynaklarında geçmektedir. Cevşen’in geçtiği kitapların hepsi Kef’amî’nin Beledü’l-emîn isimli kitabını kaynak göstermektedirler. Ancak rivâyetin isnadında bulunan son râvî Musa Kazım ile Kef’amî arasında 701 yıl geçmektedir. Cevşen’in arada bulunan bu kadar zamanda başka herhangi bir kaynakta geçmemesi, sonradan oluşturulduğu kanaatini güçlendirmektedir. Ehl-i Sünnet kaynaklarında geçmeyen, sadece Şia kitaplarında zikredilen Cevşen hakkında farklı âlimlerin değerlendirmeleri bulunmaktadır.

Cevşen Riwayah: Analysis and Criticism

The Cevşen, Shia origin, where in late 1001 names is a riwayah. . Cevşen more common in the world of Shia, Ahl al-Sunnah is known among Muslims, though few in number. The Cevşen of the riwayah, in terms of attributing one has tarik. But now that his book Looking at the differences in each encounter is possible to supply a transplant. The Cevşen known in Turkey rather than the difference between Shia are determined. The Cevşen is mentioned in secondary sources of Shia sourceCevşen later, all of the books that illustrate Kef'amî'y resourceBut the riwayah is located in the attributing of the last 701 years Kef'amî with rave Musa Kazim paMeanwhile, this much time to go through any other source strengthens the conviction that he subsequently created. Ahl al-Sunnah sources published only mentioned in the books of Shia scholars ratings are different about the Cevşen.

___

  • Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdullah Ahmed b. Muhammed eş-Şeybanî, el-Müsned, nşr. Şuayb Arnaûd, Müessesetü’l-Kurtuba, Kâhire 1375. Aydınlı, Abdullah, “Ebû Râfî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (DİA), İstanbul 1994, X, 211. Buhârî, Muhammed b. İsmâil, el-Câmiu’s-sahîh, nşr. Mustafa Dîb el-Buğa, Dâru İbn Kesîr, Lübnan 1407. Çakan, İsmail Lütfi, Hadis Edebiyatı, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları (MÜİFY), İstanbul 1997. Ebû Dâvud, Süleymân b. el-Eşâs es-Sicistânî, es-Sünen, nşr. Muhammed Muhyiddîn Abdülhamîd, Dâru’l-Fikr, y.y., ts. Ebû Gudde, Abdülfettâh, Mevzû Hadisler, İnsan Yayınları, İstanbul 1997. en-Nisâbûrî, Hâkim Mustafa b. Abdullah Ebû Abdullah, el-Müstedrek ala’s-sahıhayn, nşr., Mustafa Abdülkadir Ata, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1411. Gümüşhanevî, Ahmet Ziyâüddîn, Mecmûatü'l-ahzâb: Şazeli, Nakşibendi, Muhyiddin el-Arabi, y.y., t.s. İbn Asâkir, Ebû’l-Kasım Ali b. el-Hasen, Tarîhû Dımâşk, nşr. Abdulkadir Bedran, Suriye 1332. İbn İshak, Ebû Abdullah Muhammed b. İshak b. Yesar, es-Siretü’n-nebeviyye thk. Ahmet Ferid el-Mezidi, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1424.