DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLARIN TÜRKİYE EKONOMİSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Amaç- Bu çalışmada enflasyon oranı, işsizlik oranı ve sanayi üretim endeksinin, Türkiye’ye gelen doğrudan yabancı sermaye yatırımları üzerinde etkili olup olmadığı incelenmektedir. Yöntem- Analize tabi tutulan datalar DYY, işsizlik oranı, enflasyon oranı ve GSYİH içindeki en yüksek paya sahip olan sanayi üretim endeksidir. Ocak 2005 - Mayıs 2020 arasındaki dönemleri kapsayan aylık veriler kullanılmıştır. Testlerdeki datalar TCMB EVDS, TÜİK ve Dünya Bankası’ndan alınmıştır. Bulgular- Serileimiz düzey değerde durağan çıkmıştır.Eş bütünleşme test sonucuna göre ,tüm değerlerimizin eş bütünleşik olduğu gözlemlenmiştir.Etki tepki grafiklerine göre tüm değişkenler, her göstergede meydana gelen şokları azaltmak için indirgeyici bir şekilde yanıt vermektedir. Şoklar etkisini ortalama 3 ayda kaybetmiştir. Sonuç- Türkiye ekonomisinde doğrudan yabancı sermaye yatırımları ile ekonomik büyüme göstergeleri enflasyon, işsizlik, sanayi üretim endeksi arasında uzun dönemde sıkı ilişki içerisinde olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Doğrudan yabancı yatırımlar, Türkiye ekonomisi, enflasyon, işsizlik, sanayi-üretim endeksi

THE IMPACT OF FOREIGN DIRECT INVESTMENTS ON TURKISH ECONOMY

Purpose- In this study, inflation rate, unemployment rate and the index of industrial production, foreign direct investment coming to Turkey are examined on whether this is effective. Methodology :The data analyzed are FDI, unemployment rate, inflation rate and industrial production index with the highest share in GDP. Monthly data covering the period between January 2005 and May 2020 were used. The data in the tests have been obtained from the CBRT EDDS, TURKSTAT and the World Bank. Findings- The series are found out to be stationary at level. According to the cointegration test result, cointegration could found between all our data. Impulse response graphs indicate that all variables respond in a reducing way to reducing shocks occurred in each indicator. Shocks have lost their effect on average in 3 days. Conclusion- In the Turkish economy, it is seen that there is a close relationship between foreign direct investment and economic growth indicators inflation, unemployment, Industrial Production Index in the long term.

Keywords:

Foreign direct investment, Turkey's economy, inflation, unemployment, industrial-production index,

PDF

___

Acar, Merve (2016), Doğrudan Yabancı Sermayenin Ekonomik Büyümeye Etkisi: Türkiye Örneği, Kastamonu Üniversitesi İİBF Dergisi, Sayı:13
Ağır, Hüseyin ve Rutbil, Merve (2019), “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, Maliye Araştırmaları Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 3, s.287-299
Alagöz, Mehmet & Erdoğan, Savaş & Topallı, Nurgün (2008), “ Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme: Türkiye Deneyimi 1992-2007”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 1, s.79-89
Canbay, Ş. (2018), Finansal Serbestleşme Sürecinde Kısa Vadeli Sermaye Hareketlerinin Kontrolü ve Mevcut Risklere Karşı Önlemler, Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(1), s.3
Canbay, Şerif ve Kırca, Mustafa (2020), “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının İşsizlik Üzerine Etkileri: 1991-2016 Dönemi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 26, s.154-163
Karaçor, Zeynep & Umutlu, Hasan & Kasap, Orhan (2017),“ Doğrudan Yabancı Yatırımlar Ekonomik Büyüme İlişkisi”, I. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Öğrenci Kongresi, s. 219-226
Koyuncu, Fatma Turan (2017), “Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Ekonomik Büyüme ve İstihdam Arasındaki İlişki: Türkiye Uygulaması (1990-2015)” , Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, s. 17-24
Mucuk, Mehmet & Demirsel, Mustafa Tahir (2009), “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ekonomik Performans”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, s.365-373
Yılmazer, Mine (2010), “Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Üzerine Bir Deneme”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 1, s.241-260