YENİDEN İNŞA PROBLEMATİĞİ VE ARKEOLOJİK ALANLARIN SUNUMU

Arkeolojik alanların korunması ve kazı faaliyetlerinin finanse edilmesi son dönemlerdeki ekonomik koşullarda büyük ölçüde bu alanların kendi ürettiği kaynaklara bağlıdır. Kazı alanlarının kaderi daha çok kültürel alan yönetiminin üretebildiği hediyelik eşya, sergi alanları vb. ziyaretçi sayısını ve geliri arttıran kaynaklarla belirlenmeye başlayınca, ziyaretçilere sunum büyük önem kazanmıştır. Sunum, tarihi ve arkeolojisi bilgisinden yoksun sıradan insanlar için alanı cazip bir hale getirmesi gereken hassas bir iştir. Ancak mevcut parçaların azlığı nedeniyle ziyaretçinin imgeleminde yapının bütünü konusunda bir imaj oluşturmaması ve ziyaretçilerin mekânı deneyimleyememesi bu alanların hedeflediği gelirlere ulaşamamasına neden olmaktadır. Bu noktada yeniden inşa kaçınılmaz olarak gündeme gelmiştir. Dünyanın en zengin arkeolojik alan ve kalıntıya sahip ülkelerinin başında gelen ülkemizde de turizm bu konu üzerinde önemli bir baskı oluşturmaktadır. Bu nedenle son zamanlarda tekil ölçekte de olsa yeniden inşa (ihya) etme eylemi görülmeye başlanmıştır. Bu çalışmanın amacı arkeolojik alanlarda yapılan bu tür yerel uygulamaları, uluslararası uygulamalarla karşılaştırmak ve uluslararası tüzükler çerçevesinde tartışmaktır.

___

  • Ahunbay, Z. ve Soygür Ü. 2011, Tarihi Eserlerin Bakımı, Onarımı ve Restorasyonu: Seçme Terimler, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Yayını, İstanbul.
  • Aygün, H. M. 2011. Kültürel Mirası Korumada Katılımcılık, Vakıflar Dergisi 2011 (35):191-213.
  • Çelebi M. Gökarslan A. 2014. Analyzing the Historical Ayazma Bath within the Scope of Integrated Preservation and Specifying the Criteria for Reuse. World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Civil, Architectural Science and Engineering, 8(2):41-46. Erbaş, İ. 2011. Mimariye Can Veren Taş, V: Uluslararası Taş Sempozyumu: Geleneksel ve Modern Mimaride Taş ve Kent, Antalya, 12-13 Mayıs.
  • Erbaş, İ. 2016. Yapım ve turizm sektörlerinin bakış açısından Rusya krizi. Journal of Human Sciences, 13(3), 4650-4662. doi:10.14687/jhs.v13i3.4186
  • Franco J. T. 2016. Cádiz Castle Restoration: Interesting Interpretation or Harmful to Heritage?, http://www.archdaily.com/783861/cadiz- castle-restoration-interesting-interpretation-or-harmful-to-heritage. Erişim: 01.05.2018.
  • Jelinek R. 2008, “Tourismus und Architektur”, Mafo- News, 18(8). Lamprakos M. 2014. Riegl’s “Modern Cult of Monuments” and The Problem of Value, Change Over Time, 4(2):418-435.
  • Riegl A. 2015. Modern Anıt Kültü, Daimon Yayınları, İstanbul. Stracke R., 2007. Zukünfte der Europäischen Stadt, Mückenberger U. ed., Städtetourismus in Gegenwart und Zukunft, Wiesbaden, Verlag Für Sozialwissenschaften.
  • ICOMOS. 1964. Venedik Tüzüğü http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_0612886001496825607.pdf Erişim: 01.05.2018.
  • ICOMOS. 1967. Quito Normları:Sanatsal ve Mimari Değeri olan Anıt ve Arazilerin Korunması ve Kullanımına İlişkin Toplantının Son Raporu, Cilt.2: 288-302.
  • ICOMOS. 1990. Charter for the Protection and Management of the Archaeological Heritage, Lausanne. https://www.icomos.org/images/DOCUMENTS/Charters/arch_e.pdf Erişim: 01.05.2018.
  • ICOMOS. 1999. International Cultural Tourism Charter, Mexico. http://www.icomos.org/charters/tourism_e.pdf. Erişim: 01.05.2018.
  • ICOMOS Türkiye. 2013. Mimari Mirası Koruma Bildirgesi, http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_0623153001387886624.pdf. Erişim: 01.05.2018.
  • url-1 http://www.wiki-zero.net/index.php?q=aHR0cHM6Ly9lbi53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvQW5hc3R5bG9zaXM url-2 http://www.aphrodisias.org/tetrapylon, 2017. Erişim: 01.05.2018.