PRUNUS ARGENTEA (LAM) REDH.’NIN PEYZAJ TASARIMINDA KULLANIM OLANAKLARI

Küresel iklim değişikliği ile son yıllarda yaşanan kuraklık ve susuzluk, yaşamın her alanında olduğu gibi, yeşil alanların tasarımında kullanılacak bitkilerin değişimini de gündeme getirmiştir. Ancak Türkiye’de peyzaj düzenleme çalışmalarında su sıkıntısı ve kuraklık konularını dikkate alan, uygun bitkilerin seçimine yönelik uygulamalar yeterince gerçekleştirilmemektedir. Bu durumun önemli nedenlerinden biri; kuraklığa dayanıklı bitkiler konusunda yeterince bilgi ve farkındalığın olmamasıdır. Oysa Türkiye peyzaj düzenlemelerinde kullanılabilecek zengin bitki çeşitliliğine sahiptir ve bu çeşitlilik içerisinde estetik, ekolojik ve fonksiyonel özellikleri ile öne çıkan bitkilerin bilinmesine ve tanıtılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’de doğal olarak yetişen Payam (Prunus argentea (Lam) Redh. türünün arazide yapılan gözlem ve literatür araştırmaları kapsamında estetik, ekolojik ve fonksiyonel özellikleri birlikte değerlendirilerek peyzaj tasarım çalışmalarında kullanım olanakları belirlenmiş, farkındalığın oluşması için de bu türün daha fazla araştırılması ve fidanlıklarda teşvik edilmesi önerilmiştir.

___

  • Açar I., Ak B.E., Sakar E. (2001). An investigation on the determination of pomological and morphological traits of wild almond grown at Sanliurfa province. In: Ak B. E. (ed.). XI GREMPA Seminar on Pistachios and Almonds. Zaragoza: CIHEAM, 2001. p. 139-144 (Cahiers Options Méditerranéennes; n. 56)Ağar, I.T., Kafkas, S., Kaska, N. (1998). Effect of cold storage on the kernel fatty acid composition of almonds. Acta Horticulturae 470:349–358Ak, B.E., Acar, I., Sakar, E. (2000). An investigation on determination of pomological and morphological traits of wild almond grown at Sanliurfa province. The XI GREMPA Seminar 56, pp 139–144.Aaronsohn, A., (1910). Agricultural and botanical explorations in Palestine, Volume No.180, Wentworth Press (August 24, 2016), USABayazıt, S. ve Çalışkan, O. (2016). Wild Almond Species In Turkey And Use Opportunities, Book Of Proceedings, Ed. Dušan Kovačević, VII International Scientific Agriculture Symposium, “Agrosym 2016, East Sarajevo.Beyazoğlu, O. ve Dural, H., (1991). Determination of the fatty acids from the seeds of some Amygdalus species. Turk J Biol 15:206–209Browicz, K. (1969). Amygdalus. In: Rechinger KH (ed) Flora Iranica. Akademische Druck-u. Verlagsanstalt, Graz, Austria, pp 166–187.Browicz, K. (1972). Amygdalus. In: Davis PH (ed) Flora of Turkey. Edinburgh University Press, pp 21–28.Denisov V.P. (1988). Almond genetic resources in the USSR and their uses in production and breeding. Acta Horticulturae, 224: 299-306.Dilaver, Z. (2014). İç Anadolu Doğal Bitki Örtüsü Örneklerinden Peyzaj Mimarlığında Yararlanma, İklim Değişikliğine Yerel Çözümler: Doğal Bitki Örtüsüyle Sürdürülebilir Uygulamalar, Doğal Bitkilerle İklim Dostu Çankaya Parkları Projesi Eğitim Kitapçığı, Ankara, Pad Yayın No: 1Ertuğ, F. (1997). An ethnoarchaeological study of subsistence and plant gathering in central Anatolia. Doctoral dissertation, Washington University.Gradziel, T.M., Martínez-Gómez, P., Dıcenta, F., Kester, D.E. (2001). The utilization of Prunus species for almond variety improvement. Journal American Pomological Society, 55: 100-108IUCN, (2019). https://www.iucnredlist.org/species/50134427/50134440METU (2019). http://acdm.metu.edu.tr/orman-bakim-ve-agaclandirma-calismalariMortazavi, M. (1986). Problems of grafting of cultivated almond on wild almond. Iranian Scientific and Specifi c Journal in Agriculture “Zeitun”, 71: 15-21.Nikpeyma, Y. Ve Gödoğu A. (2108). Yabani Badem Anacı (Prunus Amygdalus Orientalis A14) Tip Üzerine Farklı Badem Çeşitlerinin Aşılanması, Bahçe 47 (Özel Sayı 2: Uluslararası Tarım Kongresi (UTAK 2018)): 90–95 (2018), ISSN 1300–8943Tübives (2019). http://194.27.225.161/yasin/tubives/index.php?sayfa=1&tax_id=3568Uysal, M., et al. (2016). The Role of Green Spaces in Biological Control of Sunn Pest (Eurygaster spp. (Scutellaridae: Heteroptera)) Konya Province’ Turkey Sample Selcuk J Agr Food Sci, 30(2): 133-140Yazbek, M., M. (2010). Systematics Of Prunus Subgenus Amygdalus Monograph And Phylogeny, Ph.D. Tezis, Cornell UniversityZeinalabedini, M., Majourhat, K., Khayam-Nekoui, M., Grigorian, V., Torchi, M., Dicenta, F., Martínez, Gómez, P. (2007). Comparison of the use of morphological, protein and DNA markers in the genetic characterization of Iranian wild Almond species. Scientia Horticulturae 116, 80–88.