KENTSEL DAYANIKLILIK: PLANLAMA VE TASARIM BOYUTUNDA STRATEJİLER
Kentler içerisinde gerek sosyal gerek ekonomik vb. birçok paydaş bulunduran bütünleşik yapılardır. Kent planlaması ve tasarımında birçok kavram kentin bütünleşik yapısına dâhil olmakta ve kentliler için daha refah yaşam alanları ortaya çıkarılmaya çalışılmaktadır. Bu kavramlardan biri olan “Kentsel dayanıklılık” yeni bir kavram değildir, kentsel planlama da dahil olmak üzere onlarca yıldır bilimsel disiplinlerde tartışılmaktadır. Dayanıklılık, “bir topluluk veya toplumun bir tehlikeye maruz kaldığında uyum sağlama kapasitesidir. Dayanıklılık, kentlerde yaşanan afetler sonrası dönüşüm de daha çok ele alınsa da, literatürde kentin sürekli bir dönüşüm içerisinde olduğu ve bu dönüşüme ‘dayanıklı’ olup olmadığı konusu irdelenmektedir. Covıd-19 Pandemi döneminde kentsel dayanıklılık kavramı bir kez daha önemini hissettirdi. Dirençli bir kent ve toplum, ani şoklara dayanabilir ve gerektiğinde kendini yeniden inşa edebilir. Kentsel dayanıklılığı, aynı zamanda sosyal sistemlerde dayanıklılık, sistemlerin ve bileşenlerinin süreç içerisinde temel özelliklerinin devamlılığı olarak tanımlayabiliriz.
Bu makale ile kentlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması bakımından özellikle, son yıllarda büyük önem kazanan “Dayanıklılık ve Kentsel Dayanıklılık” kavramlarını irdeleyerek önemli stratejiler sunmayı amaçladık.
Anahtar Kelimeler:
Dayanıklılık, Kentsel Dayanıklılık, Dayanıklı Şehirler, Dayanıklılık Yaklaşımları, Planlama.
___
- Ahern, J., 2013. Urban Landscape Sustainability And Resilience: The Promise And Challenges Of İntegrating Ecology With Urban Planning And Design. Landscape Ecology, 28(6), 1203-1212.
- Akansu, V., 2018. Kentsel Yayılmada Gri-Alan Sorunsalı: Girne Arapköy Kırsal Alanında Dayanıklılık Kuramı Bağlamında Eleştirel Bir Değerlendirme, Doktora Tezi, Y.D.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa.
- Altun, A.Ö., 2011. KENTSEL DAYANIKLILIĞIN ARTIRILMASINDA SOSYO-Ekolojik İlişki AĞLARI VE Yapılaşmanın ROLÜ, Yüksek Lisans Tezi, İ.T.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Bektaş, Y., 2022, Kentsel Dayanıklılık Ve Kentsel Dönüşüm Arasındaki İ̇Lişkiyi Kentsel Yoğunluk Ve Sosyal Altyapı Değeri Üzerinden Okumak: Kayseri Örneği, Megaron, 17 (1), 117-135.
- Dayanıklı ve Kapsayıcı Kentler için Kaynak Üretimi Projesi, Dayanıklı Kentler Rehberi, 2021
- Dincer, Ş.E., 2016. Dayanıklı Kentler İçin Kentsel Tasarım İlkeleri, Yüksek Lisans Tezi, M.S.G.S.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Dinçer, Ş.E., Yalçıner Ercoşkun, Ö., 2021, Kent Planlamada Yeni Bir Yöntem Önerisi: Kentsel Dirençlilik Endeksi, Dirençlilik Dergisi, 5(2), 159-172.
- Görmüş, S., Oktay, E., Cengiz, S., 2021, Kentsel Ekosistemin Dayanıklılık Hedefini Karşılamada Ekolojik Planlama Yaklaşımları, PEYZAJ - Eğitim, Bilim, Kültür Ve Sanat Dergisi, 3(2),) 122-134.
- İSMEP, Afete Dirençli Şehir Planlama Ve Yapılaşma, 2014
- Lak, A., Hasankhan, F. Ve Garakani, S.A., 2020. Principles In Practice: Toward A Conceptual Framework For Resilient Urban Design, 63 (12) , Pp.2194-2226
- Lu, Y., Zhai, G., Zhou, S. Ve Shi, Y., 2020. Risk Reduction Through Urban Spatial Resilience: A Theoretical Framework, Volume: 27, Issue: 4, Page: 921-937.
- Meerow, S., Newell, J. P., Stults, M., 2016, Defining Urban Resilience: A Review, Landscape And Urban Planning, 147, 38-49.
- Bautista-Puig, N., Benayas,J., Mañana-Rodríguez,J., Suárez, M., Sanz-Casado, E., 2022,The role of urban resilience in research and its contribution to sustainability, Cities, Volume 126,103715,https://doi.org/10.1016/j.cities.2022.103715 Urban Resilience Research Prospectus, 2007.
- Yaman Galantini, Z. D, 2018. Sürdürülebilir Kent Planlama Ve Kentsel Kalkınma İçin Bir Politika Paradigması Olarak Kentsel Dayanıklılık: İstanbul Örneği, Doktora Tezi, İ.T.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Yaman Galantini, Z. D., 2020. Kentsel Dayanıklılık Odaklı Planlama Yaklaşımının Türk Kent Planlama Sistemine Uyarlanması, Dirençlilik Dergisi, Cilt 4, Sayı 2, 347.
- Yaman Galantini, Z. D., 2021. Belirsizliklere Karşı Kurumsal Dayanıklılık Ve Beş Bileşenli Kent Planlama Süreci.
- Yaman Galantini, Z.D., Tezer, A., 2011, Dayanıklılık Kuramının Kent Planlama İle İlişkilendirilmesi, Dünya Şehircilik Günü 7. Türkiye Şehircilik Kongresi, 14-16.
- URL1 https://www.academia.edu/6433923/Evolving_Cities_exploring_the_relations_between_urban_form_resilience_and_the_governance_of_urban_form, 20.06.2022.
- URL2 https://www.ecobuild.com.tr/post/dayan%C4%B1kl%C4%B1-ve-esnek-kentsel-tasar%C4%B1m-i-lkeleri, 20.06.2022.
- URL3 https://www.resalliance.org/, 19.06.2022.
- URL4 https://www.acccrn.net/, 19.06.2022.
- ISSN: 2687-2366
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2019
- Yayıncı: Peyzaj Mimarlığı Eğitim ve Bilim Derneği
Sayıdaki Diğer Makaleler
KENTSEL DAYANIKLILIK: PLANLAMA VE TASARIM BOYUTUNDA STRATEJİLER
KENTSEL AÇIK YEŞİL ALANLARIN KURAKÇIL PEYZAJ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ANKARA ALTINPARK ÖRNEĞİ
Ömer Lütfü ÇORBACI, Erdi EKREN
ANTALYA, BOĞAÇAY PROJESİNİN YER ALTI VE YERÜSTÜ SULARI ÜZERİNE ETKİSİNİN BELİRLENMESİ