Tırhala’da Osman Şah Bey Vakfı
Osman Şah Bey, I. Selim’in kızı Hatice Hanımsultan’ın İskender Paşa’dan olma
oğludur. Henüz 16 yaşındayken Bosna sancakbeyiliğine atanmış; üç yıl sonra
1518’de bu görevden azledilmiş; dayısı I. Süleyman tarafından 1520’de Mora
sancakbeyiliğine getirilmiştir. 1556’da tekrar Bosna Sancakbeyi olan Osman
Şah’a buna ilaveten İnebahtı’nın idaresi de verilmiştir. Annesinin 1538’de
vefatını takiben onun adına İstanbul’da Koğacıdede Mahallesi’nde bir cami ve
Kızılmusluk Medresesi adıyla da anılan bir medrese yaptırmış; babası İskender
Paşa’nın İstanbul-Güngörmez Mahallesi’ndeki mektep vakfına ilavelerde
bulunmuştur. Bu çalışmanın konusu ise Osman Şah Bey’in kurduğu üçüncü
vakıfla ilgilidir. Tırhala’da cami, medrese, mektep, imaret, çifte hamam ve
türbeden müteşekkil vakıf yapı topluluğu Osmanlı Balkanları’nın en büyük
külliyelerinden biridir. Bu çalışmada 1571 tarihli vakfiyesi ile Başbakanlık
Osmanlı Arşivi ve Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’ndeki ilgili kayıtlar
doğrultusunda Tırhala’nın kesin olarak Osmanlı idaresinden çıktığı 1897 yılına
kadar Osman Şah Bey Vakfı’nın gelişimi incelenecektir
___
- Atâî (1989), Şekāik-ı Nu‘mâniye ve Zeyilleri-Hadâiku’l-hakâik fî tekmileti’ş-Şakâik, (yay. haz.
Abdülkadir Özcan), İstanbul.
Evliya Çelebi (2011), Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi, 8. Kitap 1. Cilt, (haz. S. A.
Kahraman), İstanbul.
Heuzey, Léon Alexandre (1927), Excursion dans la Thessalie Turque en 1858, Paris.
İbrahim Peçevî (1281), Tarih-i Peçevî, I., İstanbul.
Kâtib Çelebi (1732), Cihannümâ, İstanbul.
Kuran, Aptullah (1988), “Mimar Sinan’ın Camileri”, Mimarbaşı Koca Sinan: Yaşadığı Çağ ve Eserleri
I, İstanbul 1988, s. 175-214.
Leake, William Martin (1835), Travels in Northen Greece, I., London.
Mehmed Süreyyâ (1995), Sicill-i Osmanî Yahud Tezkire-i Meşâhir-i Osmâniyye, I., (yay. haz. Ali Aktan,
Abdülkadir Yuvalı, Mustafa Keskin), İstanbul: Sebil Yayınevi.
Meriç, Rıfkı Melûl (1965), Mimar Sinan Hayatı, Eserleri I: Mimar Sinan’ın Hayatına, Eserlerine Dair
Metinler, Ankara.
Saatçi, Suphi (2015), İmparatorluğun Mimari Dehası: Sinan Atlası, İstanbul.
Tsantanis, Dimitris (1994), Restoration of The Osman Şah Complex in Trikkala (Greece),
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1976), “Yavuz Sultan Selim’in Kızı Hanım Sultan ve Torunu Kara Osman
Şah Bey Vakfiyeleri”, Belleten, XL/159, s. 467-478.