TÜRKİYE’DE BÖLGESEL KALKINMA AJANS FAALİYETLERİNİN BEŞERİ SERMAYE VE DIŞ TİCARET YÖNLÜ ANALİZİ
Yerel ve bölgesel kalkınmayı sağlamak amacıyla kurulan Türkiye’deki bölgesel kalkınma ajanslarının genel olarak etkinliği tartışıla dursun, bu ajansların dış ticarete ve özellikle beşeri sermayeye gereken önemi verip vermediği merak konusu haline gelmektedir. Bu çalışmada ise amaç, Türkiye’deki bölgesel kalkınma ajanslarının faaliyetleri kapsamında beşeri sermaye ve dış ticaret alanındaki etkinliğin araştırılmasıdır. Çalışmada, Türkiye’de faaliyet gösteren 26 bölgesel kalkınma ajansından verilerine ulaşılabilen kalkınma ajanlarının yapmış oldukları faaliyet ve vermiş oldukları destek programları genel olarak incelenmiş ve bunların beşeri sermaye ve dış ticaret yönlü analizi yapılmıştır.
THE WAY ANALYSIS OF HUMAN CAPITAL AND FOREIGN TRADE OF REGIONAL DEVELOPMENT AGENCY ACTIVITIES IN TURKEY
In Turkey, there is a debate going over the effectiveness of regional development agencies which established to provide local and regional development, put aside that, there is a curiosity about whether these agencies giving enough importance to foreign trade and particularly human capital or not. The purpose of this study is, investigating human capital and foreign trade activity within the context of regional development agencies in Turkey. In this study, accessed available data provided by 26 regional development agencies operating in Turkey and examined their activities and support programs in general and made their human capital and foreign trade oriented analysis.
___
- ACAROĞLU, H. ve KUTLU, E. (2008). “Türkiye’de Beşeri Sermaye Kalkınma İlişkisinin Bölgesel Analizi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 10(1): 299- 326.
- ACAROĞLU, H. ve DAĞDEMİR, Ö. (2009). “Türkiye İlleri İtibari İle Beşeri Sermayenin Kalkınma Etkisinin Analiz”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2): 91-116.
- APAN, A. (2004). “Bölge Kavramı ve Bölgesel Kalkınma Ajansları”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 13(4): 39-58.
- ARSLAN, E. (2010). “Kalkınma Ajansları ve Kalkınma Ajanslarının Türkiye Ekonomisine Beklenen Katkıları”, Kamu-İş, 11(3): 85-108.
- ASLAN, N. ve Yörük, D. (2008). “Teoride ve Uygulamada Dış Ticaret Hadleri ve Kalkınma İlişkisi”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 27(2): 33-69.
- BİDLİNGMAİER, T. (2007). International Trade and Economic Growth in Developing Countries, DEGIT XII Conference in Melbourne, June, 2007, (Erişim Adresi: http://www.degit.ifwkiel.de/papers/degit_12/C012_041.pdf, Erişim Tarihi: 12.01.2013).
- BORATAV, K. (2009). Türkiye İktisat Tarihi: 1908-2007, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
- DOĞAN, S. ve ŞANLI, B. (2003). “İktisadi Kalkınma ve Beşeri Sermaye”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1): 173-196.
- Ekonomi Bakanlığı (2013). Ekonomi Bakanlığı İnternet Sitesi, (Erişim Adresi: www.ekonomi.gov.tr/upload/7EF56F48-D8D3-8566-452092D48A1F70B1/kitapmakro.pdf, Erişim Tarihi: 14 Mart 2013).
- ERKAN, T. E. (2008). “Investment in Human Capital: Rate of Return on Education in Information Technology in United States 1993-2000”, International Conference on Social Sciences Education, Health and Social Policies, Volume: 6, SOBİAD, 21-22 August 2008, İzmir.
- EROĞLU, M. Ve KUM, M. (2010). “Türkiye’de Kalkınma Ajanslarının idari Teşkilat İçindeki Yeri”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35: 175-198.
- ESER, K. ve GÖKMEN, Ç. E. (2009). “Beşeri Sermayenin Ekonomik Gelişme Üzerindeki Etkileri: Dünya Deneyimi ve Türkiye Üzerine Gözlemler”, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(2): 41-56.
- GÖK, A. (2012). “Bölgesel Kalkınmanın Dış Ticarete Etkisi ve GAP Örneği”, Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni, 29: 1-5.
- GÖKÇEN, B. (2006). Beşeri Sermayenin İktisadi Gelişmedeki Rolü ve Önemi: Adana İline İlişkin Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- GÜNGÖR, T. (2013). “Beşeri Kalkınma Olmadan, Ekonomik Kalkınma İşe Yaramıyor”, (Erişim Adresi: http://www.undp.org.tr/pressRelDocuments/PressClippings/DUNYA-501809831.pdf, Erişim Tarihi: 4 Ocak 2013).
- HALKIER, H. (2006). Bölgesel Kalkınma Ajansları ve Çok Düzlemli Yönetişim: Avrupa Perspektifi, Bölgesel Kalkınma ve Yönetişim Sempozyumu, 7-8 Eylül 2006, ODTÜ, Ankara: 16-28.
- HASANOĞLU, M. ve ALİYEV, Z. (2006). “Avrupa Birliği İle Bütünleşme Sürecinde Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Ajansları”, Sayıştay Dergisi, 60: 81-103.
- HEPAKTAN C. E. (2008). Türkiye’nin Dönüşüm Sürecinde Dış Ticaret Politikaları, 2. Ulusal İktisat Kongresi/20-22 Şubat 2008/DEÜ İİBF İktisat Bölümü, İzmir, (Erişim Adresi: http://ipsalamyo.trakya.edu.tr/arsiv/senem/20112012%20Guz/uluslararas%C4%B1_iktisat/u.aras%C4%B1% 20iktisat%202.pdf, Erişim Tarihi: 10 Şubat 2013).
- HEPAKTAN C. E. ve Çınar, S. (2011). “Türkiye’nin Dış Ticaretinin Bölgesel Profili”, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 30(1): 117-140.
- KARAKOYUN, İ. (2011). “Bölgesel Kalkınma ve STK’lar”, İdarecinin Sesi, Kasım-Aralık: 38-42.
- KÜÇÜK, O. (2013). “AB Uyum Sürecinde Kalkınma Ajansları ve AB Hibe Projelerinin Bölgesel Kalkınmaya Katkılarının Araştırılması: Samsun, Kastamonu ve Erzurum Nuts II Bölgesi Örneği”, (Erişim Adresi: e-dergi.atauni.edu.tr/index.php/SBED/article/download/459/451, Erişim Tarihi: 8 Mart 2013).
- LI, Y.; CHEN, Z. and SAN C. (2010). “Research on the Relationship between Foreign Trade and the GDP Growth of East of China: Empirical Analysis Based on the Panel Causality”, Modern Economy, 1: 18-124.
- MAÇ, N. (2006). “Bölgesel Kalkınma Ajansları ve Türkiye”, Konya: Konya Ticaret Odası Etüt ve Araştırma Servisi, Sayı: 2006-117/76.
- OGUNADE, A. O. (2011). “Human Capital Investment in The Developing World: An Analysis of Praxis”, s.4, (Erişim Adresi: http://www.uri.edu/research/lrc/research/papers/Ogunade_Workforce_Development.pdf, Erişim Tarihi: 13 Mart 2013).
- OSKAY, C. S. ve KUBAR, Y. (2007). “Avrupa Birliği’ne Uyum Sürecinde Türkiye’de Bölgesel Kalkınmanın Finansmanında Kalkınma Ajansları”, Selçuk Üniversitesi Karaman İ.İ.B.F. Dergisi, Yerel Ekonomiler Özel Sayısı: 204-214.
- ÖZÇALIK, M. (2012). “Türkiye’de İktisadi Gelişmenin Bölgesel Düzeyde Arttırılması: Ege Bölgesi Kalkınma Ajansları Örneği”, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 4(1): 167-176.
- ÖZEN, P. (2005). “Bölgesel Kalkınma Ajansları”, TEPAV İnternet Sitesi, Mayıs, (Erişim Adresi: http://www.tepav.org.tr/upload/files/1271245092r8246.Bolgesel_Kalkinma_Ajanslari.pdf, Erişim Tarihi: 12 Ocak 2013).
- ÖZMEN, F. (2008). “AB Sürecinde Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Ajanslarının Karşılaşabilecekleri Temel Sorun Alanları”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3): 327- 340.
- ÖZYAKIŞIR, D. (2013). “Bilgi Toplumunda Beşeri Sermaye ve Kalkınma İlişkisi Üzerine Teorik Bir Değerlendirme”, 1-8, (Erişim Adresi: http://www.denizozyakisir.com/pdf/m5.pdf, Erişim Tarihi: 5 Ocak 2013).
- ÖZYAKIŞIR, D. (2011). “Beşeri Sermayenin Ekonomik Kalkınma Sürecindeki Rolü: Teorik Bir Değerlendirme”, Journal of Entrepreneurship and Development, 6(1): 46-71.
- SEYİDOĞLU, H. (2003). Uluslararası İktisat: Teori Pratik ve Uygulama, İstanbul: Güzem Yayınları. SEZGİN, Ş. (2009). “Türkiye’de 1990-2006 Yılları Arasında Dış Ticaret-Ekonomik Büyüme İlişkisi”, Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22: 175-190.
- ŞERBETÇİ, D. (2003). “21.yy İşletmelerinin Gerçek Zenginlik Kaynağı: İnsan Sermayesi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8: 155-170.
- TEKİN, A. (2011). “Küreselleşen Dünyada Bölgesel Kalkınma Dinamikleri, Kamu Politikaları ve Bölgesel Kalkınma Ajansları”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29: 37-48.
- TAŞ, U. ve YENİLMEZ, F. (2008). “Türkiye’de Eğitimin Kalkınma Üzerindeki Rolü ve Eğitim Yatırımlarının Geri Dönüş Oranı”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1): 155- 186.
- TUNÇ, M. (1998). “Kalkınmada İnsan sermayesi: İç Getiri Oranı Yaklaşımı ve Türkiye Uygulaması”, Dokuz Eylül İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1): 83-106.
- TUNÇ, M. (1997). Kalkınmada İnsan Sermayesi Yaklaşımları ve Türkiye’de İnsan Sermayesi Boyutunun Analizi, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- TÜİK, (2013). TÜİK İnternet Sitesi, Türkiye İstatistik Kurumu, (Erişim Adresi: www.tuik.gov.tr, Erişim Tarihi: 14 Mart 2013).
- UZAY, N. (2010). “Kalkınma Ajanslarına Genel Bir Bakış”, iç. Birol Akgül ve Nısfet Uzay (Ed.), Türkiye’de Bölgesel Kalkınmanın Yeni Örgütleri Kalkınma Ajansları, Bursa: Ekin Kitabevi: 3-21.
- YÖRÜK, D. (2008). Teoride ve Uygulamada Dış Ticaret Hadleri ve Kalkınma İlişkisi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- YUMUŞAK, İ. G. (2008). “Beşeri Sermayenin İktisadi Önemi ve Türkiye’nin Beşeri Sermaye Potansiyeli”, 4-48, (Erişim Adresi: http://www.journals.istanbul.edu.tr/tr/index.php/sosyalsiyaset/article/view/420, Erişim Tarihi: 5 Ocak 2013)