TÜRKİYE’DE FİNANSALLAŞMA YAZINI: LİSANSÜSTÜ TEZLERİNE YÖNELİK BİR İNCELEME

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de lisansüstü tezlerde finansallaşma yazınının nasıl ele alındığını betimsel analiz yöntemiyle incelemek ve finansallaşmayı başlığına taşıyan tezlerin içeriğini değerlendirmektir. Çalışmadan beklenen temel katkı, finansallaşmaya yönelik akademik merakın boyutlarını Türkiye’de lisansüstü tezler özelinde ortaya koymaktır. Bu amaçla önce başlık, dizin, anahtar kelimeler vb. dahil olmak üzere tezlerin tüm kısımlarında “finansallaşma” geçen 93 lisansüstü (yüksek lisans ve doktora) tez tespit edilmiştir. Tezlere, Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi veri tabanından ulaşılmıştır. Tezler 2009-2020 dönemini kapsamaktadır. Bu çalışmaya konu olan örneklem, başlığında “finansallaşma” geçen tam erişime açık toplam 35 tezdir. Başlığında “finansallaşma” geçen tezler, tez başlığının tezin içeriğine dair ön bilgi taşıyacağı gerekçesiyle seçilmiştir. Bu çalışmada kısaca şu sonuçlara ulaşılmıştır: Türkiye’de lisansüstü tezler açısından finansallaşma ile endüstriyel yapı, endüstriyel örgütlenme ve finansal denetim ilişkisine yönelik alanda boşluk vardır. Finansallaşmayı açıklamaya, tanımlamaya çalışan tezler aslında kapitalizmi anlamaya yönelik çabaların bir parçası olarak görülmelidir ve bu nedenle finansallaşmanın farklı boyutlarını ele alan tezler, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin finansallaşma süreçlerinin anlaşılması ve finansallaşmanın etkilerine yönelik politika geliştirilmesi açısından önemlidir.

FINANCIALIZATION LITERATURE IN TURKEY: A REVIEW OF POST-GRADUATE THESES

This study aims to investigate how postgraduate theses written in Turkey discuss financialization literature by using the descriptive analysis method and to evaluate the content of the theses that use financialization in the title. The main contribution that is expected to obtain as a result of this study is to see the different aspects on academical curiosity for financialization by taking postgraduate theses written in Turkey into consideration. Hereupon, 93 graduate theses (masters and doctorate) that use “financialization” in every subpart, including in their title, index, and keywords, are detected. Council of Higher Education Thesis Center’s database is used in order to collect the theses which are written between 2009 and 2020. The sample of this study is a total of fully accessible 35 theses that have “financialization” in their title. Theses are selected on account of the fact that ones that use financialization in their titles would give prior information about the thesis’ content. As a result of this study, following is obtained: There is a gap in the field of financialization and industrial structure, industrial organization, and financial supervision in terms of graduate theses written in Turkey. The theses that aim to explain and describe financialization should be considered as an effort to understand capitalism. Therefore, theses that study different aspects of financialization are crucial for developing countries such as Turkey in terms of understanding the process of financialization and developing policies against the effects of financialization.

___

  • Bonizzi, B. (2013). “Financialization in Developing and Emerging Countries”, International Journal of Political Economy, 42:4, 83-107
  • Bryan, D., R. Martin ve M. Rafferty (2009). “Financialization and Marx: Giving Labor and Capital a Financial Makeover”, Review of Radical Political Economics, 41: 458–472.
  • Çınardan, U. (2019). Reel Sektörün Finansallaşma Eğilimi: Türkiye İmalat Sanayi Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi.
  • Demir, E. E. (2019). Sermaye Birikim Süreci Bağlamında Değer Para Finansallaşma: Varlık Fonu. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Mersin Üniversitesi.
  • Dos Santos, P. L. (2010). “Günümüz Kapitalizminde Bankacılığın İçeriği Üzerine”, Finansallaşma Ve Kapitalizmin Krizi. Lapavistas C. (der.), içinde, İstanbul: Yordam: 121-171.
  • Dumenil, G. ve D. Levy (2005), “Costs and Benefits of Neoliberalism: A Class Analysis”, Financialization and the World Economy, Epstein, G. (edt.), içinde, Edward Elgar:17-45.
  • Epstein, G. A. (2005). Introduction: Financialization and the World Economy, Northampton: Edward Elgar.
  • Fasianos, A., D. Guevara ve C. Pierros (2018). “Have We Been Here Bofore? Phases of Financialization Within the Twentieth Century in the US”, Review of Keynesian Economics, 6(1): 34-61.
  • Fine, B. (2013). “Financialization From a Marxist Perspective”, International Journal of Political Economy, 42(4): 47-66.
  • Foster, J. B. (2007). “The Financialization of Capitalism”, Monthly Review, 58(11).
  • Graeber, D. (2011). Debt: The First 5,000 Years, Brooklyn: Melville House.
  • Güngen, A. R. (2010). “Finansallaşma: Sorunlu Bir Kavram ve Verimli Bir Araştırma Gündemi”, Praksis (20): 85-108.
  • Jain, S. ve D. Gabor. (2020). “The Rise of Digital Financialisation: The Case of India”, New Political Economy, 25:5, 813-828, DOI: 10.1080/13563467.2019.1708879.
  • Kahveci, M. (2012). Finansallaşma ve Ekonomik Kriz İlişkisi Bağlamında 2008 Krizinin İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi.
  • Karataş, T. (2017). Türkiye Ekonomisinde Finansallaşma ve Büyümenin İstikrarı. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi.
  • Kazgan, G. (2016). Liberalizmden Neoliberalizme, Neoliberalizmin Getirisi ve Götürüsü. İstanbul: Remzi.
  • Krippner, G. (2005). “The Financialization of the American Economy”, Socio-Economic Review, 3: 173–208.
  • Lapavitsas, C. (2019). Üretmeden Kâr Etmek, Finans Hepimizi Nasıl Sömürüyor, çev. Yasin Emre Kara, İstanbul: Koç Üniversitesi.
  • Lapavistas, C. (2010) “Finansallaşmış Kapitalizm: Kriz ve Finansal Müsadere”, Lapavistas C. (der), Finansallaşma ve Kapitalizmin Krizi içinde, İstanbul: Yordam, 25-75.
  • Magdoff, H. (1967). “Monopoly Capital” (review), Economic Development and Cultural Change, Vol. 16, No.1, pp:145-150.
  • Marois, T. (2015). “Finans, Finans Kapital ve Finansallaşma”, Ed. Fine, B. and A. Saad-Filho (der.), Marksist İktisat Kılavuzu içinde, Ankara: Dipnot.
  • Muellerleile, C. ve S. French (2022). Variegated intersections of neoliberalism and financialization. Environment and Planning A: Economy and Space, 54(1), 136–143. https://doi.org/10.1177/0308518X211059837
  • Orhangazi, Ö. (2008). “Keynesgil Finansal Düzenlemelerden Finansallaşmaya: İktisat Literatürü ve ABD Ekonomisinin Finansallaşmasına Tarihsel Bir Bakış”, ODTÜ Gelişme Dergisi, Yıl: 2008 Cilt: 35 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 133 – 159.
  • Palley, T. I. (2007). “Financialization: What It Is and Why It Matters”, Washington D.C: The Levy Economics Institute. Working Paper No. 525.
  • ProQuest, Uluslararası Tez Veri Tabanı, https://www.proquest.com/results/31F7061E15194E82PQ/1?accountid=10527#
  • Qi, H. (2019). "A New Literature Review on Financialization," Journal of Accounting, Business and Finance Research, Scientific Publishing Institute, vol. 7(2), pages 40-50.
  • Savran, S. (2013). Üçüncü Büyük Depresyon, Kapitalizmin Alacakaranlığı, İstanbul: Yordam.
  • Sawyer, M. (2013). “What is Financialization?”, International Journal of Political Economy, 42(4): 5-18.
  • Sawyer, M. ve S. Ioannou. (2017). “Financialisation, Economy Society and Sustainable Development: An Overview”, FESSUD Working Paper Series, No. 206.
  • Sema, G. (2017). Financialization of State and Household Indebtedness: The Case of Turkey. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
  • Storm, S. (2018). “Financialization and Economic Development: A Debate on the Social Efficiency of Modern Finance”, Development and Change, 49: 302-329. https://doi.org/10.1111/dech.12385.
  • Taş, G. (2019). Küresel Finansal Krizin Ardından Finansallaşma Olgusunun Yükselişi: Post-Keynesyen Yaklaşım, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi.
  • Van der Zwan, N. (2014). “Making Sense of Financialization”, Socio-Economic Review, 12: 99-129. YÖK, Ulusal Tez Merkezi, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi.