HENRY DE MONTHERLANT’IN “SANTİAGO ŞÖVALYESİ” ADLI PİYESİNDE KAYBOLAN DEĞERLER VE İNSANLIK MESAJI

Santiago Şövalyesi, Henry de Montherlant’ın 1947 yılında kaleme almış olduğu İspanyol kökenli en önemli piyeslerinden biridir. Montherlant Santiago Şövalyesi adlı piyesinde mükemmel sade bir dil ile sırf gerçeği ortaya çıkarmaya çalışır. 19. Yüzyılın 20.yüzyıla miras bıraktığı dünya görüşünü eleştirir, para ve serveti elinin tersiyle iter. Sahte şan ve şöhreti tenkit ederken sırf gerçeği yakalamaya çalışır. Don Alvaro adlı Şövalye ocağının baş şövalyesi ve asil kızı Mariana’ın kişiliğinde yunan trajedisinin sadeliği ve kader anlayışı ile klasik tarzda kaleme alınmış bir oyundur. Yazar romanlarının tam aksine piyeslerinde ki diğer kadın kahramanlar gibi Santiago şövalye’sinin kadın kahramanı Mariana’yı göklere çıkarır. Bu piyeste don Alvaro ile Allah inancı kayıtsız bir şekilde ön plana çıkar. Bu piyes kişisi bir tek Allah’ın önünde eğilir. Mevki, rütbe ve mertebenin kokuşmuşluğuna karşı çıkar ve onların pisliğini kendine bulaştırmaz. Bunun için her şeyden vazgeçer, yalnızlığı seçer ve bu vesileyle kendi yalnızlığında Allah ile baş başa kalır ve bu onun mutluluğunun kaynağını oluşturur. Etrafındaki her şeyi, herkesi ve tüm olayları sorgular. Bin yıllık şövalyelik ocağının yanlış yönlerini ortaya koyar. Şövalyelerin kusurlarını gözler önüne serer. Hıristiyanlığın bozulmuş ve maddeye ve servete dönüşmüş halini sorgular. Böylece gerçek Hıristiyanlığa olan özlemini dile getirir. İnsanlığın içine düşmüş olduğu bunalımı kurtarmaya gayret eder. Aile yapısının ve aile bireyleri arasındaki ilişkilerin durumunu dile getirir. İnsana önem verir ve her insanın yaşama hakkı olduğunu ileri sürer. Bu sebeple savaşlara özellikle deniz aşırı savaşlara karşı çıkar bunların nedensizliğine isyan eder. Toplumsal mesajlarının bir halkası olan bu piyesi ile bozulmuş toplumsal düzeninin portresini çizer. Korkularını dile getirir. Bu çalışmada Henry de Montherlant’ın vermiş olduğu insanlık mesajını irdelemeye çalıştık. Şövalyelik, Hıristiyanlık ve manastır gibi toplumsal kurumların durumunu, savaş, mevki ve maddi çıkarlar gibi toplumsal olayların insanlığı düşürdüğü durumu inceledik. Yazar etkileyici, sade ve doğrudan bir dil kullanmıştır.

___

  • Bataille, G. (1995) Edebiyat ve Kötülük, Ayrıntı Yayınları, Çev. Ayşegül Sönmezay, İstanbul.
  • Blanc, A. (1970). Montherlant La Reine Morte, Profil d’une Oeuvre, Hatier, Paris.
  • Blanc, A. (1968). Montherlant un Pessimisme Heureux, Editions du Centurion, Paris.
  • Bordonove. G. (1954) Henry de Montherlant, Classiques du XX. Siècle Editions Universitaires, Paris.
  • De Saint Robert, P. (1969) Montherlant le séparé, Flammarion, İmprimé en France.
  • Gümüş, H.(1998) Cours d’Initiation à la Littérature Française, Marmara Üniversitesi Yayınları, Cilt-I, İstanbul.
  • Reunion de Professeurs, Histoire de France, Collection d’ouvrages classiques, (Rédigés en Cours Gradués Conformément aux Programmes Officiels.)
  • Robichez, J. (1973). Le Théâtre de Montherlant, Société d’édition d’enseignement supérieur, Paris.
  • Sarano, J. (1965) La Douleur, Editions de l’Epi, Paris.
  • Sipriot, P. (1953) Montherlant Par lui-meme, Ecrivains de toujours” aux Editions de Seuil, Paris.
  • Sipriot, P. (1975) Montherlant, Ecrivains de toujours” aux Editions de Seuil, Paris.