ÇOCUK EMEĞİNE VE ÇIRAKLIK EĞİTİMİNE SOSYOLOJİK BİR YAKLAŞIM: DENİZLİ KENT ÖRNEĞİ

Bu çalışmada çocuk emeği ile çıraklık eğitimi arasındaki ilişki yapısal işlevselci bakış açısıyla irdelenmektedir. Bu araştırmanıngenel amacı, yasal olarak çırak statüsünde çalışan çocukların, toplumsal özelliklerini, çalışma yaşamından kaynaklanansorunlarını ve bu noktada çıraklık eğitiminin niteliğini ortaya koymaktır. Araştırmada nicel ve nitel tekniklerden yararlanılmıştır.Araştırma kapsamında Vali Necati Bilican Mesleki Eğitim Merkezi’ne devam eden 14-18 yaş grubundaki çıraklar yer almaktadır.Bu merkezde eğitim alan 348 çırağa anket uygulanmış, 40 çırakla da derinlemesine görüşme yapılmıştır. Çırakların çalışmanedenleri ve kendi statülerini algılayış biçimleri, bir dizi değişkenle ilişkisi bağlamında analiz edilmiştir. Bu çalışmayla çıraklıkeğitiminin sürdürülebilirliği konusunda ipuçlarına ulaşılmaya çalışılacaktır. Çocuk emeği ile mücadelede çıraklık eğitimininişlevselliği tartışılmaktadır.

A SOCIOLOGICAL APPROCH TO THE CHILD LABOUR AND APPRENTICESHIP EDUCATİON: THE CASE OF DENİZLİ CITY

In this study, the relationship between child labor and apprenticeship education is examined from the viewpoint of structural functionalism. The overall aim of this research is to reveal the social characteristics of working children in the apprentice status, the problems arising from their working life or environment and thereby the nature of apprenticeship education. In the research, both quantitative and qualitative techniques are used. Within the scope of the research, there are apprentices in the 14-18 age group who continues to the Governor Necati Bilican Vocational Training Center. A questionnaire was applied to 348 trainees trained at this center and an in-depth interview was also conducted with 40 apprentices. The reasons for the apprentice’s work, the way they perceive their own statue, will be analyzed in relation to a number of variables. Through this work, we will try to reach clues about the sustainability of apprenticeship education. The functioning of apprenticeship training in combating child labor will be discussed.

PDF

___

Akpınar, T., (2006). Çocuk Emeği Sorununa Çağdaş Bir Yaklaşım: KİT’lerin Çırak Okulları (1938-1986), Fişek Enstitüsü Çalışan Çocuklar Bilim ve Eylem Merkezi Vakfı, Ankara.
Alper, Y., (2006). “Sosyal Güvenlik Açısından Çocuk Kavramı”, Çocuk İşçiler Dünü Bugünü Yarını, (Yayına Haz: Av. Celal Ülgen ve Av. Coşkun Ongun), İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul.
Altuntaş, B., (2010). “Türkiye’de ve Dünya’da Çocuk Emeği :Alternatifi Düşünmek İçin Egemen Söylemin Eleştirisi”, Türkiye’de Çocuk Emeği, (Der: Kemal İnal), Ütopya Yayınevi, Ankara.
Baştaymaz, T., (1990). 6-15 Yaş Grubu Bursa’da Çalışan Çocuklar Üzerine Bir Araştırma, Friedrich Ebert Vakfı, İstanbul.
Bulut, I., (1997). “Psiko-Sosyal Gelişim Sorunları”, Sanayi Bölgelerinde Çalışan Çocukların Sorunları, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Yayın No: 177.
Çelik, A., (2010). “Çocuk İşçiliğinin Bitmeyen Öyküsü Üstüne”, Türkiye’de Çocuk Emeği, (Der: Kemal İnal), Ütopya Yayınevi, Ankara.
Deniz, Ç., Hülür, B. ve Ekinci, Y., (2016). Göç, Strateji ve Taktik: Suriyeli Sığınmacıların Gündelik Hayat Deneyimleri, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9/42, 1077-1087.
Erbay, E., (2010). “Çocuk İşçi Olmak: Çocuk İşçiliğine Retrospektif Bir Bakış”, Türkiye’de Çocuk Emeği, (Der: Kemal İnal), Ütopya Yayınevi, Ankara.
Erder, S., (1995). “Çocuklar Neden Çalışıyor? Çocuk ve Çalışma Kavramları”, Çalışan Çocuklar: İlköğretim Müfettişlerini Bilgilendirme Semineri, İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı, İstanbul.
Erder, S. ve Lordoğlu, K., (1993). Geleneksel Çıraklıktan Çocuk Emeğine: Bir Alan Araştırması, Friedrich Ebert Vakfı, İstanbul.
Franklin, B., (1993). Çocuk Hakları, (Çev: Alev Türker), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
İnal, K., (2007). Çocuğun Örselenen Dünyası, Sobil Yayıncılık, Ankara.
Jourdain, A. ve Naulin, S., (2016). Pierre Bourdieu’nün Kuramı ve Sosyolojik Kullanımları, (Çev: Öykü Elitez), İletişim Yayınları, İstanbul.
Karabulut, Ö., (1995). Çalışan Çocuklar ve Genç İşçilerin Sorunları Çözüm Yolları Ulusal Sempozyumu, TÜRK-İŞ Yayınları No: 188, Ankara.
Konanç, E., (1996). Türkiye’de Çalışan Çocuklar Sorunu ve Çözüm Yolları, (Yayına Haz: Ertan Kahramanoğlu), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu ve Friedrich Naumann Vakfı, Ankara.
Lordoğlu, K., (1995). “Oyun Yerine İş: Çocuk Çalışması”, Çalışan Çocuklar: İlköğretim Müfettişlerini Bilgilendirme Semineri, İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı, İstanbul.
Mangır, M., (1992). Ankara’da Çıraklık Eğitim Merkezine Devam Eden Öğrencilerin Çalışma Nedenleri ve Bunları Etkileyen Bazı Faktörler Üzerine Bir Araştırma, A.Ü. Ziraat Fakültesi Baskı Ofset Ünitesi, Ankara.
Makal, A., (2011). Ameleden İşçiye, İletişim Yayınları, İstanbul.
Swartz, D., (2011). Kültür ve İktidar: Pierre Bourdieu’nün Sosyolojisi, (Çev: Elçin Gen), İletişim Yayınları, İstanbul.
Toran, M., (2010). “Yoksul Çocukların Kaderi: Çalışmak!”, Türkiye’de Çocuk Emeği, (Der: Kemal İnal), Ütopya Yayınevi, Ankara.
Yılmaz Gökalp, G., (2017). “Gündelik Hayat Sosyolojisinden Kente ve Kültüre Bakmak; Certeau’cu Bir Taktik Alanı Olarak Kent”, Sosyal Bilimlerde Kültür Tartışmaları, (Ed: Cem Ergun ve Süleyman Öğrekçi), Gece Kitaplığı, Ankara…