Senem TEKİN, Mamadou TRAORE, Tolga ÇAN, Halil KUMSAR

Spektral açı haritalama yöntemi ile Denizli Kent Merkezi arazi kullanım değişim tespiti ve bazı yerbilim verileri açısından değerlendirilmesi

Arazi kullanım planlaması, sürdürülebilir kalkınma süreclerininmerkezinde yer almakta olup, jeo-çevresel şartlara uyumlu bir şekildeyapılandırılmalıdır. Bu çalışmada, Denizli kent merkezinde 1984 ve2018 yılları arasında arazi kullanımında meydana gelen değişimlerbelirlenmiştir. Analizlerde, 1984 ve 2018 yılları için sırasıyla Landsat-5TM ve Landsat-8 OLI görüntüleri kullanılmıştır. Uydu görüntülerinde önişlem aşamasında geometrik, radyometrik kalibrasyon ve atmosferikdüzeltmeler uygulanmıştır. Arazi kullanımı değişim tespiti, kontrollüsınıflandırmalardan, Spektral Açı Haritalama yöntemi kullanılarakgerçekleştirilmiştir. Sınıflandırmanın doğruluğu kappa indeksi iledeğerlendirilmiş olup 1984 yılı için 0.80, 2018 yılı için 0.87 olarakbulunmuştur. Elde edilen sonuçlara göre 1984 ile 2018 yılları arasındayerleşim ve orman alanlarında sırasıyla %155 ve %96’lık artış meydanagelirken, tarım ve çıplak arazilerde ise %52 ve %40’lık oranlar daazalma gözlenmiştir. Yerleşim alanlarının büyük çoğunluğunun, aktiffay zonlarına yakın bölgelerde arttığı belirlenmiştir. Buna göre, çalışmaalanında yer alan aktif faylara 500 m’lik zonlar içerisinde, 1984 ile 2018yılları arasında yapılaşma alanlarındaki artış, %240 olarak tespitedilmiştir.

Land use change detection in Denizli City Center using spectral anglemapper method and evaluations in terms of some earth science data

Land use planning is central for a sustainable development processes and should be structured in harmony with geo-environmental constrains. In this study, land use change detection was determined in Denizli residential area between the years 1984 and 2018. In the analyses, Landsat-5TM and Landsat-8 OLI images were used for 1984 and 2018, respectively. The geometric, radiometric calibration and atmospheric corrections were applied to the satellite images in preprocessing stage. Land use change detection was performed using supervised classification -Spectral Angle Mapper- method. Accuracy of the classifications was evaluated by the kappa index, which was 0.80 for 1984 and 0.87 for 2018 image. According to the results, between 1984 and 2018 there was an increase of 155% and 96% in built up and forest areas, while 52% and 40% decrease were observed in agriculture and bare land, respectively. It was also determined that the majority of the settlement areas increased in regions close to active fault zones. Accordingly, the built up areas within the 500 m buffer zone to the active faults were increased by 240% from 1984 to 2018.

PDF

___

[1] Bhatta B. “Analysis of urban growth pattern using remote sensing and GIS: a case study of Kolkata, India”. International Journal of Remote Sensing, 30(18), 4733-4746, 2009.
[2] Turner BL, Clark WC, Kates RW, Richards JF, Mathews JT, Meyer WB. The earth as transformed by human action: global and regional changes in the biosphere over the past 300 years. Editors: Turner,BL, Massachusetts William C, Massachusetts Robert W, Island, R, Richards, F, William DC, Meyer B. Global and Regional Changes in the Biosphere over the Past 300 Years, Cambridge University, Environment and Society Graduate School of Geography and George Perkins Marsh Institute Press, ISBN-13, 978- 0521446303, 1990.
[3] Hersperger AM, Oliveira E, Pagliarin S, Palka G, Verburg P, Bolliger J, Grădinaru S. “Urban land-use change: The role of strategic spatial planning”. Global Environmental Change, 51(2018), 32-42, 2018.
[4] Uluskan, M. “Osmanlı kaynaklarına göre 1703 ve 1717 denizli depremleri”. Uluslararası Denizli ve Çevresi Tarih ve Kültür Sempozyumu 1, Denizli, Türkiye, 6-8 Eylül 2006.
[5] Emre Ö, Duman TY, Özalp S, Elmacı H. “1:250.000 Ölçekli Türkiye Diri Fay Haritası Serisi, Denizli (NJ 35-12) Paftası”. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara, Türkiye, 12, 2011.
[6] Kumsar H, Aydan Ö, Şimşek C, D’Andria F. “Historical earthquakes that damaged Hierapolis and Laodikeia antique cities and their implications for earthquake potential of Denizli basin in Western Turkey”. Bulletin of Engineering Geology and the Environment, 75, 519-536, 2016.
[7] Pamukkale Üniversitesi. “Denizli Belediyesi Mücavir Alanının Jeolojik, Jeoteknik ve Hidrojeolojik Açıdan İncelenmesi Raporu”. Denizli, Türkiye, 763, 2002.
[8] Çelik SB. Denizli il Merkezi Zeminlerinin Jeolojik, Jeoteknik Açıdan İncelenmesi ve Sıvılaşma Duyarlılığının Belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Denizli, Türkiye, 2003.
[9] Kumsar H, Çelik SB, Kaya M. “Denizli il merkezi yerleşim alanının jeolojik, jeoteknik kent bilgi sistemi (JEO-KBS)”. Pamukkale Üniversitesi, Mühendislik Bilimleri Dergisi, 10(4), 25-31, 2004.
[10] Kumsar H, Çelik SB, Kaya M, Topaloğlu S. “Geologicalgeotechnical urban information system for Denizli”. Mühendislik Jeolojisi Bülteni-Bulletin of Engineering Geology, (21), 35-47, 2005.
[11] Kumsar, H. Mine Slope Stability Assessment by Using InerSlice Force Transmission Theory. PhD Thesis, Nottingham University, Nottingham, United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, 1993.
[12] Konak N, Hepşen N, Öztürk EM, Öztürk Z, Çakmakoğlu A, Göktaş F, Sarıkaya H, Armağan F, Çatal E, Serdaroğlu M. “Menderes masifi'nin G-GD'sundaki mesozoyik istiflerin karşılaştırılmalı stratigrafisi ve konumları”. Türkiye Jeoloji Kurultayı, Ankara, Türkiye, 16-20 Şubat 1987.
[13] Şenel M, Akdeniz N, Öztürk EM, Özdemir T, Kadınkız G, Yüksel M, Öcal H, Serdaroğlu M, Örçen S. “Fethiye (Muğla) Kalkan (Antalya) ve kuzeyinin jeolojisi”. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara, Türkiye, 9761, 1994. (unpublished).
[14] Alçiçek H, Varol B, Özkul M. “Sedimentary facies, depositional environments and palaeogeographic evolution of the neogene Denizli Basin, SW Anatolia Turkey”. Sedimentary Geology, 202(4), 596-637, 2007
[15] Özpınar Y, Hançer M, Semiz B. “Clays in Denizli region (Southwestern Anatolia), Turkey”. Geologica Carpathica, 53(2), 109-116, 2002.
[16] Konak N, Şenel M. “Geological map of Turkey in 1/500.000 scale: Denizli sheet”. Mineral Research and Exploration Directorate of Turkey (MTA), Ankara, Turkey, 2002.
[17] Başarır Baştürk N, Özel NM, Altınok Y, Duman, TY. “Türkiye ve Yakın Çevresi için Geliştirilmiş Tarihsel Dönem (MÖ 2000 – MS 1900) Deprem Katalogu”. Editör: Duman TY. Türkiye Sismotektonik Haritası Açıklama Kitabı, 111-146 MTA Özel Yayınlar Serisi-35, Ankara, Türkiye, 2016.
[18] T.C. “Afet Acil Durum Yönetimi Başkanlığı”. https://deprem.afad.gov.tr/ (02.04.2020).
[19] Kruse FA, Lefkoff AB, Dietz JB. “Expert system-based mineral mapping in northern Death Valley, California/Nevada using the Airborne Visible/Infrared Imaging Spectrometer (AVIRIS)”. Remote Sensing of Environment, 44(2-3), 309-336, 1993.
[20] DE Carvalho JO, Meneses P. “Spectral correlation mapper (SCM): An improvement on the spectral angle mapper (SAM)”. Summaries of the 9th JPL Airborne Earth Science Workshop,Chicago, US, 23-25 February, 2000.
[21] Cohen J. “A coefficient of agreement for nominal scales”. Educational and Psychological Measurement, 20, 37-46, 1960.
[22] Landis JR, Koch GG. “The measurement of observer agreement for categorical data”. International Biometric Society, 33(1), 159-174, 1977.