DAVRANIŞ ESTETİĞİ VE DEĞERLER EĞİTİMİ BAĞLAMINDA “ALLAH YAPTIĞI İŞİ EN İYİ YAPANLARI SEVER” HADİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Davranış estetiği ve değerler eğitiminin tüm insanlarda kalıcı hale gelmesi, bütün ilahi dinlerin ortak amacıdır. Bu amaç, Kur’an ayetleri ve Hz. Peygamber’in hadislerinde de açık bir şekilde görülmektedir. Ancak bazı rivayetlerin hadis olmadığı halde hadismiş gibi gösterilmesi de söz konusu olabilmektedir Bu tür hadislere mevzu (uydurma) hadisler denir. Uydurma olmasa da inanç konularında en küçük bir şüphe taşıyan hadis terk edilir. Ancak ibadet ve ahlak hadislerinde ise, İslam’ın genel kurallarına uygun ise amel edilmesinde sakınca görülmemektedir. “Allah yaptığı işi en iyi şekilde yapanları sever” hadisi, hem davranış estetiği hem de davranış eğitimi açısından son derece önemlidir. Hadis bu açıdan ele alındığında insanın davranış estetiği açısından ulaşabileceği son nokta olarak görülür. Çünkü yaptığı işi en iyi şekilde yapan bir kişi herhangi bir menfaat ve çıkar gözetmeden işini en iyi şekilde yapar. İşte bu, değerler eğitimi açısından en iyi sonuçtur.

Anahtar Kelimeler:

Estetik, Davranış, Sağlam, Zayıf Hadis

PDF

___

Abdürrezzâk es-San‘ânî, Ebû Bekr Abdürrezzâk b. Hemmâm b. Nâfi‘ es-San‘ânî el-Himyerî. el-Musannef. thk. Habîburrahmân el-A’zamî. 11 Cilt. Beyrut: Mektebetü’l-İslâmiyye, 1403.
Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed b. Hanbel eş-Şeybânî el-Mervezî. el-Musned. thk. Şuayb el-Arnaûd - Âdil Murşid. 50 Cilt. Beyrut: Mussetu’r-Risâle, 1995.
Akyüz, Hüseyin. Nebevi Öğretide Estetik Anlayış. Ankara: Fecr Yayınları, 2016.
Buhârî, Ebû Abdullah İsmail b. İbrahim el-Cu’fî. el-Câmiu’s-Sahîh. thk. M. Fuâd Abdulbâkî. 4 cilt. Kâhire: el-Mektebetu’s-Selefiyye, 1400.
et-Târîhu’l-Kebîr. 8 Cilt. Haydarabad:Dâiratu’l-Meârifi’l-Osmaniyye, ts.
Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Huseyn el-Beyhakî. es-Sunenu’l-Kubrâ. thk. Muhammed Abdu’l-Kâdir Atâ. 11 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1424/2003.
el-Câmiu li Şu’abi’l-Îmân. thk. Abdu’l-Alâ Abdu’l-Hamîd Hâmid. 13 Cilt. Riyad: Mektebetu’r-Rüşt, 1423.
Canan, İbrahim, Kütüb-i Sitte Muhtasarı Tercüme ve Şerhi. 18 Cilt. Ankara: Akçağ Yayınları, 1988.
Cevizci, Ahmet. Felsefe Sözlüğü. İstanbul:Paradigma Yayınları, 2013.
Çakan, İsmail Lütfi. Ana Hatlarıyla Hadis, İstanbul: Ensar Neşriyat, 1983.
Demir, Mahmut- Görmez Mehmet. “Zayıf”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi 44/157-160. Ankara: TDV Yayınları, 2013.
Ebû Davûd, Süleymân b. el-Eş‘as b. İshâk es-Sicistânî el-Ezdî. es-Sünen. thk. Şuayb el-Arnaûd-M. Kâmil Karabelli. 7 Cilt. Dımaşk: Dâru’r-Risâletil’l-Âlemiyye, 2009.
Ebû Dâvûd et-Tayâlisî, Süleymân b. Dâvut el-Cârûd et-Tayâlisî. el-Musned. thk. Muhammed b. Abdulmuhsin et-Turkî. 4 Cilt. Mısır: Dâru’l-Hıcr, 1999.
Ebû Nuaym el-İsfahânî, Ebû Nuaym Ahmet b. Abdullah b. Ahmet b. İshak Musâ Mihrân el-İsfahânî. Ma’rifetu’s-Sahabe. thk. Âdil b.Yusuf el-Azâzî. 7 Cilt. Riyad: Dâru’l-Vatan, 1998.
Ebû Ya’lâ el Mevsılî, Ahmed b. Ali b. el-Musennî et-Temîmî. el-Musned. thk. Huseyn Selîm Esed. Dımaşk: Dâru’l-Me’mûn li’t-Turâs, 1989.
Elbânî, Nâsıru’d-Dîn. Silsiletü’l-ehâdisi’s-Sahîha. 7 Cilt. Riyad: Mektebetü’l-Maârif, 1995. Sahîhu’l-Câmiu’s-Sağîr. 2 Cilt. Beyrut: Mektebetu’l-İslâmî, 1988.
Erul, Bünyamin. Hadis Tetkikleri Eleştirel Bir Yaklaşım. Ankara:Otto Yayınları, 1. Basım, 2016. Farabi, el- Medinetü’l Fazıla. çev.Nazif Danışman. Ankara: MEB Yayınları, 2001.
Heysemî, Nureddin Ali b. Ebî Bekr el-Heysemî. Mecmeu’z-Zevâid ve Menbeu’l-Fevâid. Riyad: Mektebetu’r-Rüşd, ts.
Hatiboğlu, İbrahim, “Ma’mer b. Râşit”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 27/552-554. Ankara: TDV Yayınları, 2003.
Iclî, Ahmed Abdullah b. Sâlih Ebi’l-Hasan el-Iclî. Târîhu’s-Sikât bi tertîbî Nureddîn b. Ali b. Ebî Bekr Süleyman el-Heysemî. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1984.
İbn Abdilber, Ebû Ömer b. Yusuf. el-İstîâb fî Ma’rifeti’l-Ashâb. thk. Ali Muhammed el-Becâvî. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Cîl. 1992/1413.
İbn Adî, Ahmed Abdullah b. Adî el-Curcânî. el-Kâmil fi’d-Duafâi’r-Ricâl. thk. Adil Ahmed Abdulmevcûd - Ali Muhammed Muavvid. 8 Cilt. Beyrut: Kitâbu’l-İlmiyye, 1997.
İbn Asâkîr, Ebû’l-Kasım Ali b. el-Huseyin b. Hibetullah b. Abdullah. Târîhu Medînetu Dımaşk, thk. Ömer b. Ğarâme el-Amrî. Beyrut:Dâru’l’-Fikr, 1995.
İbn Ebî Hâtim, Ebû Muhammed Abdurrahmân b. Muhammed b. İdrîs er-Râzî. Kitâbu’l-Cerh ve’t-Ta’dîl. 9 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1953.
İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr Abdullāh b. Muhammed b. Ebî Şeybe İbrâhîm el-Absî el-Kûfî. Kitâbu’l-Musannef fi’l-Ehâdîs ve’l-Eser. 7 Cilt. Beyrut: Dâru’t-Tâc, 1409/1989.
İbn Hacer, Ebû’l-Fadl Ahmed b. Ali b. Hacer el-Askalânî. Fethu’l-Bârî bi Şerhi Sahîhi’l-Buhârî. 16 Cilt. Riyad:Dâru’t-Taybe, 2005.
Tehzîbu’t-Tehzîb. Haydarâbad: Dâiratu’l-Meârifi’n-Nizâmiyye, 1325.
İbn Hıbbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Hibbân el-Bustî. Kitâbu’l-Mecrûhîn minel-Muhaddisîn. thk. Hamdi Abdulmecîd es-Selefî. 2 Cilt. Mısır: Dâru’s-Samî’î, 1420/2000. Kitâbu’s-Sikât. 9 Cilt. Halep:Dâiratu’l-Meârifi’l- Osmaniyye, 1983.
İbn Sa’d, Ebû Abdillâh Muhammed b. Sa’d b. Menî’ el-Kâtib el-Hâşimî el-Basrî el-Bağdâdî. Kitâbu’t-Tabakâti’l-Kubrâ. 11 Cilt. Kahire: Mektebetu’l-Hancı, 2001.
İbn Salah, Ebû Amr Takıyyüddîn Osmân b. Salâhiddîn Abdirrahmân b. Mûsâ eş-Şehrezûrî. Ulûmu’l-Hadîs, thk. Nureddîn Itr. Dımaşk: Dâru’l-Fikr, 1986/1407.
İbn Mâce, Ebû Abdullâh Muhammed b. Yezîd Mâce el-Kazvînî. es-Sünen. thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî. 2 Cilt. Kahire: Dâru İhyâu Kutubi’l-Arabiyye, ts.
Kesler, Muhammed Fatih. “Zeyd B. Eslem” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 44/318-319. Ankara: TDV Yayınları, 2013.
Koçyiğit, Talat. Hadis Usulü. Ankara: TDV Yayınları, 1997. Hadis Istılahları. Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Faültesi Yayınları, 2. Baskı, 1985.
Kurtubî, Ebû Abdilleh Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr el-Kurtubî. el-Câmiʿ li-Ahkâmi’l-Kurʾân. thk. Abdullah b. Abdulmuhsin et-Turkî, 24 Cilt. Beyrut: Muessetu’r-Risâle, 2006.
Mâlik b. Enes, Ebû Abdillâh Mâlik b. Enes b. Mâlik b. Ebî Âmir el-Asbahî el-Yemenî. el-Muvatta’. thk. Muhammed Fuâd b. Abdulbâkî. 2 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâu’-Turâsi’l-Arabî, 1406/1985.
Muslim, Ebul-Hüseyn Müslim b. Haccâc el-Kuşeyrî. el-Câmiʿu’s-sahîh. thk. Muhammed Fuâd b. Abdulbâkî. 5 Cilt. Beyrut:Dâru İhyâu’-Turâs. ts.
Münavi, Muhammed Abdu’r-Rauf el- Münavî, Feydu’l Kadîr Şerhu’l-Câmıu’s-Sağîr. 6 Cilt. Beyrut, Dâru’l-Meârif, 1972.
Mutluel, Osman. Kur’an ve Estetik, İstanbul:Ötüken Yayınları, 2016.
Mizzî, Ebu’l-Haccâc Yûsuf b. Abdurramân el-Mizzî. Tehzîbu’l-Kemâl fî Esmâi’r-Ricâl. thk. Beşşâr Avvâd Marûf. 35 Cilt. Beyrut: Muessesetu’r-Risâle, 1992.
Nesâî, Ebû Abdurrahman Ahmet b. Şuayb en-Nesâî. es-Sünen (el-Muctebâ). 8 Cilt. Haleb:Mektebetu’l-Matbuâtu’l-İslamî, 1986.
Kitâbu’t-Duafâi ve’l-Metrûkîn. thk. Bûrân ed-Dannâvî – Kemal Yûsuf el-Hût. Beyrut: Muessetu Kutbu’s-Sekafiyye, 1405/1985.
Suyûtî, Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed el-Hudayrî es-Suyûtî eş-Şâfiî. el-Câmıu’s-Sağîr ve Zevâiduhu. 20 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1994.
Tedrîbü’r-Râvî fî Şerh-i Takrîbi’n-Nevevî. thk. Ebû Kuteybe el-Fârayâbî. 2 Cilt. Beyrut: Mektebetu’l-Kevser,1415.
Polat, Selahaddin, Mürsel Hadislerin Delil Olma Yönünden Değeri, Ankara:TDV Yayınları, 1985.
Taberânî, Ebû’l-Kâsım Süleyman b. Ahmed et-Taberânî. el-Mu’cemu’l-Kebîr. thk. Hamdi b. Abdilmecid es-Selefî. Kahire: Mektebetu İbn Teymiyye, ts.
el-Mu’cemu’l-Evsât. thk. Târık b. Avdullah b. Muhammed-Abdülmuhsin b. İbrahim el-Huseynî. 10 Cilt. Kâhire: Dâru’l-Haremeyn, 1415/1995.
Taberî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Cerîr b. Yezîd el-Âmulî et-Taberî el-Bağdâdî. Câmiu’l-Beyân An Te’vîli Âyı’l-Kur’ân. thk. Abdullah b. Abdulmuhsin et-Turkî. 26 Cilt. Kâhire:Dâru Hicr, 2001.
Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre (Yezîd) Tirmizî. el-Câmiu’l-Kebîr. Thk. Beşşâr Avvâd Marûf. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Garbi’l-İslâmî, 1996.
Zehebî, Şemsuddin, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmet ez-Zehebî ed-Dımaşkî, el-Kâşif fî, Ma’rifeti Men lehu Rivâyetu fî Kutubi’s-Sitteti ve Haşiye;İbnu’l-Acemî el-Halebî. 2 Cilt. Cidde: Muessesetu’l-Ulûmu’l-Kur’an,1992.
Tezkiretu’l-Huffâz. 4 Cilt. Haydarâbâd: Dâiratu’l-Meârifi’l-Osmaniyye, 1958.