Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılıkları Ve Motivasyonları Arasındaki İlişkiler: Meta Analiz Çalışması

Bu araştırmada yurt içi ve yurt dışında devlet okullarında görev yapmakta olan öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları ve motivasyonları arasındaki ilişki meta­analiz yöntemi ile incelenmiştir. Araştırmada öğretmenlerin motivasyonları ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelendiği birbirinden bağımsız 9 araştırma ile birlikte 2803 kişilik bir örneklem grubu elde edilmiştir. Çalışmaların genel etki büyüklüğünü hesaplamak için örneklemin özelliklerine göre rastgele etkiler modeli tercih edilmiştir. Bunun sonucunda örgütsel bağlılık ve motivasyon değişkenleri arasında güçlü bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Heterojenlik testleri soncunda yüksek heterojenlik tespit edilmesinden dolayı yayın yeri, yayın türü, çalışmanın yapıldığı yer ve örneklem değişkenleri üzerinde alt grup analizleri yapılmıştır. Bu analizler sonucunda öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları ve motivasyonları arasındaki ilişkide alt gruplara göre istatiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Bu doğrultuda okul yöneticilerine öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları ve motivasyonlarının artırılması için gerekli önlemleri almaları konusunda araştırmacılara ise mevcut araştırma ile ilişkili yapacakları çalışmalarda yardımcı olabileceği düşünülen önerilerde bulunulmuştur.

The Relationships Between Teachers' Organizational Commitment and Motivation: A Meta-Analysis Study

In this study, the relationship between the organizational commitment and motivation of teachers working in public schools in Turkey and abroad was examined by meta-analysis method. In the research, a sample group of 2803 people was obtained with 9 independent studies examining the relationship between teachers' motivation and organizational commitment. In order to calculate the overall effect size of the studies, the random effects model was preferred according to the characteristics of the sample. As a result, it has been determined that there is a strong relationship between organizational commitment and motivation variables. Due to the high heterogeneity detected as a result of the heterogeneity tests, subgroup analyzes were performed on the place of publication, type of publication, place of study and sample variables. As a result of these analyzes, no statistically significant difference was found in the relationship between teachers' organizational commitment and motivation compared to subgroups. In this direction, suggestions were made to school administrators to take the necessary measures to increase teachers' organizational commitment and motivation, and to researchers that are thought to be helpful in their studies related to the current research.

___

  • Abdurrezzak, S. & Üstüner, M. (2020). Algılanan müdür yönetim tarzı ve içsel motivasyonun öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi. Trakya Eğitim Dergisi,10(1), 151-168.
  • Ada, Ş. , Akan, D. , Ayık, A. , Yıldırım, İ. & Yalçın, S. (2014). Öğretmenlerin motivasyon etkenleri . Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 151-166.
  • Adams, J. S. (1963). Towards an understanding of inequity. The Journal of Abnormal and Social Psychology, 67(5), 422–436.
  • Akbaba, S. (2006). Eğitimde motivasyon. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 343-361.
  • Alanoğlu, M. (2014). Ortaöğretim kurumlarının örgütsel öğrenme düzeylerinin okul etkililiği ve örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
  • Allen, N. J. & Meyer, J. P. (1996). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: An examination of construct validity. Journal of Vocational Behavior, 49, 252–276.
  • Aslan, M. & Doğan, S. (2020). Dışsal motivasyon, içsel motivasyon ve performans etkileşimine kuramsal bir bakış. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(26), 291-301.
  • Austen, A. & Zacny, B. (2015). The role of public service motivation and organizational culture for organizational commitment. Management. 19(2), 21-34.
  • Aydınoğlu, N. (2020). Yöneticilerin otantik ve paternalist liderlik davranışlarının öğretmenlerin motivasyon, iş tatmini ve örgüt bağlılığına etkilerinin incelenmesi (Ankara özel okullar örneği) (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Bahrami, M., Aghaei, A., Barati, O., Tafti, A.D. & Ezzatabadi, M.R. (2016). Job motivation potential score and ıts relationship with employees’ organizational commitment among health professionals. Osong Public Health Res Perspect. 1/6. DOI: http://dx.doi.org/10.1016/j.phrp.2016.04.001
  • Bağcıoğlu, Z. (2017). Çalışanlarda motivasyon ve örgütsel bağlılık (Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Bakan, İ. (2018). Örgütsel stratejilerin temeli: örgütsel bağlılık. Gazi Kitabevi: Ankara.
  • Balcı, A. (2003). Örgütsel sosyalleşme kuram strateji ve taktikler. Ankara: Pegem A Yayıncılık Bursalıoğlu, Z. (1972). Okul-çevre ilişkisine sistem yaklaşımı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(1), 75-80.
  • Barnard, C. (1938). The functions of the executive. Cambridge: Harvard University Press.
  • Bishay, A. (1996). Teacher motivation and job satisfaction: A study employing the experience sampling method. Journal of Undergraduate Sciences, 3, 147-154.
  • Camilleri, E. & Heijden, B. (2007). Organizational commitment, public service motivation, and performance within the public sector. Public Performance & Management Review. 31(2). 241-274.
  • Camnalbur, M. & Erdoğan, Y. (2008). Bilgisayar destekli öğretimin etkiliği üzerine bir meta-analiz çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri,8(2), 481-505.
  • Canbaba, İ. E. (2019). İşgörenlerin Motivasyonu İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişki: Erzincan Ve Erzurumdaki Üç, Dört Ve Beş Yıldızlı Otellerde Bir Çalışma (Yüksek Lisans Tezi). Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Erzincan.
  • Cansu, R. (2019). Yenilikçi yönetim özellikleri gösteren okul yöneticilerinin öğretmenlerin motivasyon ve örgütsel bağlılıkları üzerine etkilerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th Edition). Routledge, Canada.
  • Çetin, M.Ö. (2004). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık. Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.
  • Çelebi Yıldız, N. (2002). Verilerin değerlendirilmesinde meta analizi (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Deci, E. L., Benware, C., & Landy, D. (1974). The attribution of motivation as a function of output and rewards. Journal of Personality, 42(4), 652–667.
  • DeCoster, J. (2004). Meta-analysis notes. Department of Psychology. http://www.stat-help.com/meta.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Dinçer, S. (2021). Eğitim bilimlerinde uygulamalı meta-analiz (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Doo, M, Y., Bonk, C. J. & Heo, H. (2020). A meta-analysis of scaffolding effects in online learning in higher education. International Review of Research in Open and Distributed Learning 21(3), 60-80.
  • Eğitim-İş. (2018). Öğretmenlerin ekonomik, mesleki ve sosyal durumlarına ilişkin öğretmen görüşleri.https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:aJXbekQBg44J:https://www.egitimis.org.tr/files/haber/5bf7b1485c411.docx+&cd=1&hl=tr&ct=clnk&gl=tr adresinden erişilmiştir.
  • Eğitim-Sen. (2015). Öğretmenlerin Sorunları Acil Çözüm Bekliyor! https://egitimsen.org.tr/ogretmenlerin-sorunlari-acil-cozum-bekliyor/ adresinden erişilmiştir.
  • Ekinci, K. (2006). Örgütsel iletişim ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler, Enstitüsü, Erzurum.
  • Eren, E. (1984). Yönetim psikolojisi. İ.Ü. İşletme Fakültesi Yayınevi, İstanbul.
  • Ertan, H. (2008). Örgütsel Bağlılık, İş Motivasyonu Ve İş Performansı Arasındaki İlişki: Antalya’da Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir İnceleme (Doktora Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Afyonkarahisar.
  • Ertürk, R. (2014). Öğretmenlerimn iş motivasyonları ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Abant izzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Fırat, Y.B. (2012). Öğretim elemanlarının mesleki yabancılaşma algılarının, örgütsel bağlılık ve iş motivasyonu faktörleri ile modellenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Anabilim Dalı, İzmir.
  • Higgins, J. & Thompson, S. G. (2002). Quantifying heterogeneity in a meta-analysis. Statistics in Medicine,21, 1539-1558.
  • Hiriyappa, B. (2009). Organizational behavior. New Age International.
  • Gagne, F. (1999). The multigifts of multitalented individuals. In S. Cline, & K.T. Hegeman (Eds.), Gifted education in the twenty-first century: Issues and concerns, (pp. 17–45). Delray Beach, FL: Winslow Press.
  • George, L. & Sabapathy, T. (2011). Work Motivation of Teachers: Relationship with Organizational Commitment. Canadian Social Science, 7(1), 90-99.
  • Gümüştekin, G., Eren, D., Özler, E. & Yılmaz, F. (2010). 360 derece performans değerleme sisteminin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi,1(1), 1-20.
  • İçerli, L. (2009). Örgüt yapısı ve örgütsel adalet arasındaki ilişkiler (Doktora Tezi). DEÜ Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • İlter, P. (2014). Öğretmenlerin iş motivasyonları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki (bolu ili örneği) (Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Jesus, S. N. & Lens, W. (2005). An ıntegrated model for the study of teacher motivation. Applied Psychology: An International Review, 54(1), 119-134.
  • Johnson, R., E., Chang, C. H. & Yang, L. Q. (2010). Commitment and motivation at work: the relevance of employee identity and regulatory focus. Academy of Management Review. 35(2), 226-245.
  • Kalay, M. (2015). İlkokul ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve motivasyonları arasındaki ilişki (Bolu ili örneği) (Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Kamar, M. (2021). Okul yöneticilerinin demokratik tutum ve davranışları ile öğretmenlerin motivasyon ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
  • Kanoğlu B. (2007). Çalışan memnuniyeti ve motivasyonuna etki eden unsurlar: İstaç A.Ş. örnek uygulama (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kırçı, Z. (2007). Motivasyon unsuru olarak kariyer geliştirme ve bir uygulama (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Klassen, R. M., Chong, W. H., Huan, V. S., Wong, I., Kates, A., & Hannok, W. (2008). Motivation beliefs of secondary school teachers in Canada and Singapore: A mixed methods study. Teaching and Teacher Education, 24(7), 1919-1934.
  • Lawrence, P.R. & Nohria, N. (2002). Driven: how human nature shapes our choices, San Francisco: Jossey-Bass
  • Luthans, F., Luthans, B. C. & Luthans, K. W. (2015). Organizational Behavior: An Evidence-Based Approach (13th Ed.), USA: IAP.
  • Mayo, E. (1945). The social problems of an industrial civilization, including, as an appendix: The political problem of industrial civilization. Division of Research, Graduate School of Business Administration, Harvard University.
  • Mark, O. & David, W. (2020). Motivation and teachers commitment in public primary schools in kakooge sub-county, nakasongola dıstrict, Uganda. Multidisciplinary Research Academic Journal, 5(1), 31-39.
  • Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological review, 50(4), 370.
  • Meyer, J.P. and Allen, N.J. (1991) A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1, 61-89.
  • Mohan, V. & Sharma, D. (2015). Organizational climate in relation to work motivation and organizational commitment. Voice of Research,4(3), 38-42.
  • Moon, M., J. (2000). Organizational commitment revisited in new public management. Public Performance & Management Review. 24(2). 177-194.
  • Mowday, R.T., Porter, L.W. & Steers, R.M. (1982). Employee-Organization Linkages: The Psychology of Commitment, Absenteeism and Turnover, New York, Academic Press.
  • Mustafa, M. N. & Othman, N. (2010). The effect of work motivation on teacher’s work performance in pekanbaru senior high schools, Riau Province, Indonesia. SOSIOHUMANIKA, 3(2), 259-272.
  • Oran, F. Ç., Bilir Güler, F. & Bilir, P. (2016). İş motivasyonunun örgütsel bağlılığa olan etkinin incelenmesi: Sultangazi/İstanbul ilköğretim okullarında bir araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), 236-252.
  • Organ, D. W. & Ryan, K. (1995). A meta‐analytic review of attitudinal and dispositional predictors of organizational citizenship behavior. Personnel psychology, 48(4), 775-802.
  • Öncü, H. (2012). Motivasyon. Küçükahmet, L. (Ed.). “Sınıf Yönetimi” içinde (ss. 159-182). Pegem.
  • Özata, M. & Topçu, T. (2018). Sağlık personelinde motivasyon ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin araştırılması: Bandırma Devlet Hastanesi örneği. Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Yüksek Okulu Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(3), 17-24.
  • Özgül, B. (2021). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımının etkililiği: Bir meta-analiz çalışması (Yüksek Lisans Tezi). Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
  • Posey, C., Roberts, T., L & Lowry, P., B. (2015). The impact of organizational commitment on insiders’ motivation to protect organizational information assets. Journal of Management Infomation Systems, 32(4), 179-214.
  • Rao, V. S. P. & Sudeepta, V. (2018). Managing Organisational Behaviour. Laxmi Publications Pvt. Ltd..
  • Rosenthal, R. (1991). Meta-analytic procedures for social research. CA: Sage Publication.
  • Sarı, K. & Ören, F. Ş. (2020). Araştırmaya dayalı öğrenme stratejisinin öğrencilerin akademik başarılarına etkisi: Bir meta analiz çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(3), 540-555.
  • Schein, E. H. (1965). Attitude change during management education: a study of organizational ınfluences on student attitudes, Working Paper, Alfred P. Sloan School of Management.
  • Şen, S. & Akbaş, N. (2016). Çok düzeyli meta-analiz yöntemleri üzerine bir çalışma. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 7(1), 1-17.
  • Sökmen, A. (2000). Ankara’daki beş yıldızlı konaklama işletmelerinde örgütsel bağlılık ile işgören performansı arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik ampirik bir araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi ). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Sürücü, L. & Maşlakçı, A. (2018). Örgütsel bağlılık üzerine kavramsal inceleme. International Journal of Management and Administration, 2(3), 49-65.
  • Tanrıöğen, A. (2018). Örgütlerde etkili insan ilişkileri. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Tentama, F. & Pranungsari, D. (2016). The roles of teachers’ work motivation and teachers’ job satisfaction in the organizational commitment in extraordinary schools. International Journal of Evaluation and Research in Education, 5(1), 39-45.
  • Topçuoğlu Ünal, F. & Bursalı, H. (2013). Türkçe öğretmenlerinin motivasyon faktörlerine ilişkin görüşleri. Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 2, 7-22.
  • Tulunay Ateş, Ö, & Buluç, B . (2018). ilköğretim öğretmenlerinde motivasyon ve örgütsel bağlılığın demografik değişkenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (48) , 1-30.
  • Uyar, G. (2015). Örgütsel bağlılık ve motivasyon (Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Uzunpınar, H. (2019). İlkokul yöneticileri ve sınıf öğretmenlerinin örgütsel bağlılık ve mesleki motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Veeman, S. (1984). Perceived problems of beginning teachers. Review of Educational Research, 54(2), 143-178
  • Vroom, V. H. (1964). Work and motivation. Wiley.
  • Yılmaz, T. (2011). Farklı statüde hizmet veren kurumlarda çalışan hemşirelerin örgütsel bağlılık ve motivasyon seviyelerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniveristesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Yusein, R. (2013). Örgütsel bağlılık ile motivasyon arasındaki ilişki: Bir şirket uygulaması (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Yüksel, G. (2004). Örğenme için Motivasyon. Sınıf Yönetimi. Ankara: Asil Yayınevi,
  • Zeynel, E, & Çarıkçı, İ . (2015). Mesleki Motivasyonun, İş Tatmini Ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Akademisyenler Üzerine Görgül Bir Araştırma . Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 20 (3).